دقیقه نود تصمیمات تاریخی

نویسنده: افشار سلیمانی، کارشناس مسائل بین الملل و سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان
دیپلماسی ایرانی: بازی با مراکش را با امداد های غیبی خداوند که سبب ساز فرستادن توپ به درون دروازه مراکش توسط بازیکن مراکشی و با تکنیک باصطلاح گل به خودی بردیم و در اکثر شهرهای ایران بخش هایی از مردم شادمانی کردند، اما در بازی فوتبال سیاسی در زمین بازی نظام بین الملل که کمتر شاهد زدن گل به خودی هستیم، این برخی جریانات سیاسی داخل ایران هستند که با زدن گل به خود برای تیم های مقابل فرصت سازی و برای خود و ملت ایران فرصت سوزی می کنند. با نتیجه بازی های بین المللی سیاسی در شرایط سخت داخلی و خارجی کشور که نظام برای چندمین بار در معرض اتخاذ تصمیمات تاریخی دقیقه نودی، شاید هم در وقت اضافی قرار دارد تا منافع و حاکمیت ملی و چه بسا تمامیت ارضی کشور دچار مخاطره نگردد، تصمیم گیران نظام و کار شناسان دلسوز و مستقل باید بتوانند به سوالات زیادی از جمله سوالات و ابهامات ذیل پاسخ واقع بینانه دهند:
۱- جمهوری اسلامی ایران چه موقعیتی را در نظام بین الملل، جهان اسلام، منطقه و بویژه خارج نزدیک خود و علی الخصوص در میان ۱۵ کشور پیرامون خود که پیوستگی ژئوپلیتیک ارضی و بحری دارد، داراست؟
۲- کدام کشور های منطقه ای و فرا منطقه ای متحد ایران هستند؟
۳- در صورت حمله نظامی به ایران کدام کشور ها به صف دفاع از ایران ملحق می شوند؟
۴- ایران در کدام پیمان امنیت دسته جمعی عضو دائم است تا در صورت مورد هجوم واقع شدن از سوی سایر اعضای آن پیمان مورد حمایت قرار گیرد؟
۵- اگر ایران مورد حمله نظامی قرار گیرد که البته اگر این اتفاق رخ دهد از طرف آمریکا یا با پشتیبانی این کشور توسط کشور دیگری محتمل الوقوع است، آیا توان دفاع از کشور را با توجه به مجموعه شرایط داخلی و خارجی دارد؟ آیا میزان ضرباتی که به دشمن و حامیانش با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک خود و میزان پشتیبانی ملی با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و میزان مشروعیت داخلی وارد خواهد نمود، بیشتر از میزان ضربات و خساراتی که خواهد دید، خواهد بود؟ (هرچند که درحال حاضر احتمال وقوع جنگ علیه ایران اندک و در حد صفر است اما تحت شرایط دیگری دور از احتمال نیست.)
۶- آیا مذاکره ایران با اروپایی ها و چین و روسیه برای حفظ برجام به نتیجه نسبتا مطلوبی خواهد رسید؟
۷- وضعیت اقتصادی کشور پس از شروع تحریم های آمریکا در پایان ۹۰ و ۱۸۰ روز اعلام شده چگونه خواهد بود؟ بویژه آنکه با توجه به اینکه از زمان اعلام خروج ترامپ از برجام شاهد وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی بویژه در حوزه نرخ برابری ارزهای خارجی و افزایش سرسام آور قیمت کالاهای خارجی و برخی کالاهای داخلی هستیم و این روند به شکل تازنده ای ادامه دارد. در عین حال بیکاری نیز در حال تشدید است.
۸-آیا ایران کماکان امکان ادامه حضور در سوریه، یمن، لبنان و عراق را با کم و کیف پیشین خواهد داشت؟ و امکان عدم سوختن کارت های منطقه ای و وجه المصالحه واقع نشدن میان روسیه و آمریکا و اسرائیل و عربستان را خواهد داشت؟ و از فرصت موجود استفاده خواهد کرد؟
۹- ایران با چه اهرم هایی اعم از اقتصادی و نظامی و موقعیت ژئوپلیتیک مانع از تحقق اصول دوازده گانه کاخ سفید آمریکا علیه خود که از زبان مایک پمپئو وزیر خارجه اش اعلام شد خواهد شد؟ میزان سود و زیان و نتایج احتمالی این رویارویی چگونه خواهد بود؟
۱۰- آیا نظام قصد دارد نسبت به ایجاد انسجام و وحدت داخلی به دور از فشارهای سیاسی مبادرت نماید تا پشتوانه قویتری برای حل و فصل مشکلات داخلی و خارجی کشور مهیا نماید؟
۱۱- چند درصد احتمال دارد نظام به اصلاحات همه جانبه در عرصه های داخلی و خارجی که ضرورتی اجتناب ناپذیر در شرایط کنونی کشور محسوب می شود، اهتمام ورزد؟
۱۲- احتمال رسیدن به یک حکمرانی خوب بویژه استقرار شاخص های آزادی بیان و اندیشه، شایسته سالاری، قانومندی و اجرای بدون تنازل اصول قانون اساسی و برقراری رقابت اقتصادی عادلانه و کوتاه کردن انحصارات مالی و اقتصادی و.... جهت رفع موانع موجود و قرار دادن کشور در مسیر توسعه همه جانبه و تامین رفاه ملت که سرلوحه وظایف یک حکومت و دولت است چقدر می باشد؟