حال مردم را خوب کنید

نویسنده: شیرین هانتر
دیپلماسی ایرانی: روزی که همه از آن می ترسیدند، فرا رسید. زمانی که پرزیدنت ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده دیگر به توافق هسته ای (برنامهٔ جامع اقدام مشترک یا برجام) پایبند نخواهد بود. قبل و بعد از اعلام ترامپ، مفسران مختلفی دربارهٔ پیامد های تصمیم او بر جایگاه آمریکا در دنیا، رابطهٔ آن با اروپا و خطر آشفتگی بیشتر در خاورمیانه بحث کرده اند.
این ها همه مسائل جدی هستند. با این وجود، به اینکه این تصمیم چه تاثیری بر ایران خواهد گذاشت و ایران چگونه واکنش نشان خواهد داد، زیاد پرداخته نشده است. نگرانی اصلی این است که ایران دوباره فعالیت های غنی سازی در سطح بالای خود را از سر بگیرد و به طور مخفیانه بر روی تسلیحات هسته ای کار کند.
اول و مهم تر از همه، روابط بین الملل هنوز بر مبنای معادلات قدرت است، تا اینکه بر حاکمیت قانون یا اصول اخلاقی، مبتنی باشد.
دوم، در دوران پساایدئولوژیک، اکثر کشور ها بر اساس منافع ملی خود عمل می کنند و به دنبال یک سری آرمان های مبهم نیستند. این بدان معنی است که طرف های دیگر برجام، رویکرد خود را به ایران بر اساس محاسبات اقتصادی و سایر منافع خود تعیین خواهند کرد. از آنجایی که منافع اروپا و چین بیشتر به آمریکا وابسته است تا ایران، آن ها به ایران کمکی نخواهند کرد. حتی روسیه که با مشکلات داخلی روبرو است، به کمک ایران نخواهد آمد.
سوم، درون نظام بین المللی فعلی، آمریکا همچنان قدرت بر تر اقتصادی و نظامی است. آن کسانی که در ایران فکر می کنند آمریکا در آستانه فروپاشی است، نگاه واقع گرایانه ای ندارند.
چهارم، اسرائیل تاثیر بسیار زیادی بر آمریکا دارد. بنابراین، انتظار ایران برای رسیدن به توافق با آمریکا و ادامهٔ مبارزه با اسرائیل، بیهوده است. این عامل همچنین تمایل اروپاییان را برای همکاری با ایران کم می کند. دشمنی ایران با اسرائیل سرمنشاء اتهامات حمایت از تروریسم و ایجاد بی ثباتی در منطقه است. مهم نیست که ایران چقدر با داعش و گروه های تندرو می جنگد، تا زمانی که به دشمنی خود با اسرائیل ادامه دهد، این فعالیت ها (نزد غربی ها) هیچ اعتباری نخواهد یافت.
پنجم، مدیریت اشتباه اقتصاد و سایر امور ایران، کشور را در شرایط دشواری قرار داده است. با وجود سخنان شجاعانه دولت که تمام اقدامات لازم انجام شده است و مردم نباید نگران شرایط اقتصادی باشند، بازگشت تحریم ها به ویژه تحریم های مربوط به خرید نفت، به جد شرایط را در داخل بد تر خواهد کرد.
ایران چگونه باید پاسخ دهد؟
پرزیدنت روحانی، تاکنون عاقلانه واکنش نشان داده است. به جای اینکه بگوید ایران نیز برجام را ترک می کند (ویا حتی بد تر از NPT خارج می شود) گفت تا زمانی که پنج کشور دیگر در توافق باقی بمانند، ایران نیز به برجام متعهد خواهد ماند.
با این وجود، تندرو ها، روحانی را مجبور خواهند کرد که رویکرد خشن تری را اتخاذ کند که اشتباه خواهد بود، روحانی بایست خطرات چنین سیاست هایی را گوشزد کند و درخواست اصلاحات بنیادی در سیاست داخلی و خارجی ایران را داشته باشد.
خوب کردن حال مردم، به اقتصاد کشور کمک می کند، همبستگی ملی را تقویت می کند حتی ارادهٔ آن ها برای مقاومت در برابر رفتار ناعادلانه، را قوی می کند.
قدم دیگر برخورد بهتر با ایرانیان خارج کشور است که سرمایه زیادی دارند. تا زمانی که ایرانیان مقیم خارج، به محض ورود به ایران دستگیر شوند، هیچ امیدی به سرمایه گذاری آن ها در ایران وجود ندارد. حدود سی سال از زمانی که آیت الله رفسنجانی از آشتی ملی صحبت کرده بود و با ایرانیان مقیم خارج وارد تعامل شده بود، می گذرد.
کنار آمدن با آمریکا
ایران باید قبول کند که نمی تواند آمریکا را دور بزند و باید با این مسئله واقع بینانه برخورد کند نه اینکه به نیت و قصد خیر آمریکا اعتماد کند بلکه یعنی فقط واقعیت را بپذیرد. برای اینکه این اهداف محقق شود، ایران باید چشم انداز ملی را توسعه دهد و منافع ایران را مقدم به مبارزات ضد امپریالیستی بداند.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / ۳۳

انتشار اولیه: شنبه 22 اردیبهشت 1397 / انتشار مجدد: شنبه 5 خرداد 1397