مکرون به محمد بن سلمان: درباره رابطه با ایران با ما صحبت نکن

دیپلماسی ایرانی: در پی آزادی شماری از بازداشت شدگان هتل «ریتز کارلتون» در راس آنها شاهزاده ولید بن طلال، دیپلماسی ریاض به سمت برنامه ریزی برای نخستین سفر محمد بن سلمان به چند پایتخت اروپایی از جمله به پاریس و لندن متمایل شده است. مانع بزرگ، چگونگی بهبود چهره محمد بن سلمان در برابر سلبیاتی است که با رفتارهایش به وجود آورده، همچنین کیفیت توافقاتی که قرار است او در کشورهای اروپایی به امضا برساند.   

«ویزای» ویژه ولیعهد محمد بن سلمان به پایتخت های اروپایی با پرونده سرکوب و بازداشت شاهزاده ها و بازرگانان و مسئولان حکومتی گره خورده است، به ویژه در پاریس که بر اساس اطلاعاتی که القدس العربی به آن دست یافته قضیه شاهزاده ولید به طلال به عنوان یک پیش شرط برای سفر ولیعهد به فرانسه مطرح بوده است.

القدس العربی در تاریخ 19 ماه گذشته میلادی گزارشی را منتشر کرد که نشان می داد پایتخت های اروپایی به ویژه پاریس نسبت به سفر محمد بن سلمان در صورتی که نخواهد شاهزاده ها از جمله ولید را آزاد کند، تحفظ داشته اند. بعد از فرایند آزادی آنها بود که «ویزای ورود» او به اروپا صادر شد، با این حال دیپلماسی ریاض با دو مشکل بزرگ بر سر سفر ولیعهد به اروپا رو به روست که عبارتند از:

نخست این که، دیپلماسی عربستان چگونه می تواند وجهه ولیعهد را در رسانه های اروپایی به ویژه در فرانسه و بریتانیا بهبود بخشد، با توجه به این که بعضی روزنامه ها از دولت های پاریس و لندن خواسته اند که پرونده حقوق بشر را در سفر ولیعهد عربستان در نظر داشته باشند. از جمله روزنامه گاردین که ولیعهد را متهم کرده است که با اصول انسانی تجارت می کند. این روزنامه به نقض های متعدد حقوق بشری از سوی دولت عربستان اشاره کرده و پرونده های حیف و میل و بریز و بپاش های متعدد محمد بن سلمان را نشان از نامبالاتی ولیعهد عربستان دانسته است. گاردین به خرید گرانترین کشتی تفریحی و تابلوی نقاشی و کاخ که بیش از یک ملیارد و 200 میلیون دلار ارزش دارد، توسط ولیعهد اشاره کرده است. اخباری که هیچ گاه از سوی دولت عربستان تکذیب نشده است. مثل همیشه عربستان قراردادهای بزرگ با شرکت های فعال در مباحث استراتژیک منعقد کرده است تا وجهه ولیعهد اصلاح شود. گاردین نوشت، حاکم فعلی عربستان در حالی به لندن خواهد رسید که بر کشوری حکومت می کند که شلاق و شکنجه و نبود انتخابات اساس جامعه آن است، برای همین عجیب نیست که حملات گسترده تبلیغاتی برای این که او به کشورمان پا نگذارد، آغاز شده است. گاردین همچنین می نویسد که ولیعهد عربستان تلاش می کند خود را به عنوان یک مصلح سیاسی جا بزند که به زنان اجازه رانندگی و ورود به ورزشگاه ها و برگزاری کنسرت داده است، «این اقدامات قابل ستایش است اما در کشوری که زن اجازه ازدواج ندارد، از حق طلاق برخوردار نیست، اجازه سفر ندارد، حق کار ندارد و نمی تواند بدون اذن یک مرد عمل جراحی شود، اقدامات بسیار کوچکی محسوب می شود.»

البته همه این مسائل مانع از آن نمی شود که ترزا می، نخست وزیر انگلیس، به عنوان رهبر کشورش به استفاده از قدرت مردم کشورش برای بهره برداری از نقاط ضعف شاهزاده جوان برای رسیدن به منافع کلان کشورش متمایل نباشد.  

در وهله دوم، محمد بن سلمان با انتقادهای گسترده ای در پرونده جنگ یمن روبه روست، جنگی که به دومین فاجعه بزرگ انسانی در قرن بیست و یکم تبدیل شده است. گاردین می نویسد که جنگ یمن که شاهزاده محمد خود آن را اداره کرده است و بر آن نظارت دارد، امروز فاجعه بارترین تراژدی ساخته شده به دست انسان در جهان محسوب می شود که بریتانیا بدون خجالت با ارسال سلاح و سرباز برای کمک به عربستان از آن حمایت می کند و باعث شده است تا مشکلات شهروندان عادی بیش از پیش افزایش یابد.   

گاردین به میزان فروش سلاح های بریتانیایی به عربستان اشاره می کند که به ماهی 200 میلیون پوند می رسد «مساله ای که برای خانم می بسیار مهمتر از مرگ کودکان در مناطق دورافتاده یمن است.»

گاردین در ادامه می نویسد: «بریتانیا نباید از اصول و ارزش هایش به این راحتی دست بکشد.»

این روزنامه بر این باور است که مبارزه با فسادی که ولیعهد عربستان آغاز کرده در حقیقت چیزی نیست جز خلاص شدن از دست شاهزاده های رقیب. شیوه قهرآمیزی که قدرت دولت مرکزی را تقویت می کند و «اجازه نمی دهد کسی با حکومت عربستان مخالفت کند.»

همچنین ولیعهد عربستان در پایتخت های اروپایی با انتقادهای بسیاری در پرونده اداره محاصره قطر رو به رو است. اقداماتی که اروپایی ها کاملا مخالف آن هستند.

شکی نیست که حامیان حقوق بشر بر تظاهرات و بیانیه های خود در پایتخت هایی که قرار است محمد بن سلمان به آنها سفر کند، خواهند افزود و با سفر او به بریتانیا مخالفت خواهند کرد. این در حالی است که محمد بن سلمان با تنش های گوناگونی در منطقه خلیج فارس چه بر سر جنگ یمن چه بر سر پرونده قطر دست به گریبان است.

از سوی دیگر، محمد بن سلمان می خواهد اروپایی ها را راضی کند که از همکاری و تعامل با ایران بکاهند، او مدعی است که تهران با بهره برداری از تروریسم و گسترش منازعات داخلی با زمینه مذهبی سنی – شیعی به دنبال نقشه خاورمیانه جدیدی است. عربستان بر این باور است تنها راه راضی کردن اروپایی ها از جمله فرانسوی ها برای دوری از ایران امضای قراردادهای بزرگ اقتصادی است. اما اروپایی ها دستورالعمل خاص خود را دارند، امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه قصد دارد به زودی به تهران سفر کند. او حتی از این فراتر به انتقاد از لحن عربستان در کنار ایالات متحده امریکا و اسرائیل پرداخته و در اظهارات روز 4 ژانویه خود آنها را متهم کرده است که می خواهند جنگ جدیدی راه بیندازند. هر چقدر عربستانی ها به فکر عقد قرارداد با اروپایی ها باشند اما سطح توافقات آنها به سطح توافقات مورد انتظار میان اروپایی ها با ایران نخواهد رسید، از جمله قرارداد خرید ده ها فروند ایرباس که ده ها میلیارد یورو ارزش دارد.

پیش از این محمد بن سلمان از امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه خواسته بود که سطح روابطش با ایران را کاهش داد، اما مکرون به او جواب داده بود: «درباره چنین چیزهایی با فرانسه صحبت نکن.» پاسخی که به مثابه سیلی سیاسی به صورت محمد بن سلمان بود.  

منبع: القدس العربی / ترجمه: علی موسوی خلخالی