چرا مسکو پاکسازی حلب را عملیات بشردوستانه خواند؟

«احمد وخشیته» سردبیر دیدبان روسیه در تشریح طرح عملیات مشترک ارتش روسیه و سوریه برای پاک سازی شهر حلب در گفت وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: پاک سازی شهر حلب و حمله به مواضع تروریست ها یکی از پرونده هایی بود که از چند ماه قبل در دستور کار ارتش روسیه قرار داشت اما با توجه به سخنان چند روز پیش «سرگئی شویگو» وزیر دفاع فدراسیون روسیه این موضوع ابعاد عملیاتی و اجرایی به خود گرفت. در محور میدانی قرار بر این شده است که سه معبر برای خروج غیرنظامیان طراحی شده و یک خروجی نیز برای تسلیم نیروهایی که قصد زمین گذاشتن سلاح خود را دارند و خواهان عفو عمومی دولت سوریه هستند، تعبیه شده است.

وی ادامه داد: نکته ای که در این بین وجود دارد، این است که نامگذاری این عملیات تحت عنوان«عملیات بشردوستانه» به این دلیل است که یک وجهه بین المللی به آن داده شود. اگر بخواهیم از نگاهی دیگر این موضوع را واکاوی کنیم، باید بگوییم که روسیه در صدد است تا با انتخاب این عنوان برای عملیات پا کسازی شهر حلب به گونه ای مشارکت ایالات متحده و سازمان ملل را نیز با خود همراه کند و از فشارهای عربستان و دیگر کشورهای حمایت کننده داعش پس از سرکوب نیروهای تروریستی مستقر در حلب بکاهد. به این ترتیب، پس از اتمام عملیات، موضع گیری سازمان ملل و کشورهای دیگر نسبت به عملکرد و نوع عملیات مبنی بر اینکه جان غیر نظامیان توسط حملات روسیه و ارتش سوریه به خطر افتاده تاحدود زیادی از بین می رود. البته اظهارات «استفان دی میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه که در خلال نشست ژنو در قالب کنفرانس خبری صورت گرفته بود، گویای این بحث است که سازمان ملل در کمک رسانی به غیر نظامیان تاکید و نظارت خواهد داشت.

بدون شک آمریکا و روسیه در برخی از موضوع ها با یکدیگر اختلاف دارند و حتی رقیب یکدیگر محسوب می شوند اما به هر حال این دو قطب هژمون در بسیاری از مباحث و موضوع ها با یکدیگر منافع مشترک دارند به ویژه آن که به تازگی رهبران این دو کشور اعلام کردند بیشترین حد همکاری ها برای حل بحران سوریه را به کار خواهند بست. از سمت دیگر اسرائیل و روسیه دارای منافع مشترک با یکدیگر هستند و همکاری های استراتژیک مهمی با یکدیگر دارند؛ همین وضعیت در مورد رابطه واشنگتن و تل آویو نیز صدق می کند. به عبارتی دیگر می توانیم بگوییم اسرائیل یک رابط میان روسیه و آمریکا تلقی می شود به خصوص در شرایطی که روابط کاخ سفید و کرملین با سردی رو به رو است؛ در این همین رابطه حجم ملاقات و تماس هایی که میان روسیه و اسرائیل در این مدت و به خصوص پس از علنی شدن ورود روس ها به پرونده سوریه صورت گرفته است، گویای رابطه و ارتباط میان دو طرف است.

این کارشناس مسائل روسیه در ادامه اشاره کرد: یکی از سناریوها پس از پاک سازی حلب و به طور کلی سوریه بازگشت نیروهای افراط گرا به آسیای مرکزی و جنوب روسیه است و این موضوع را بدون شک می توان خط قرمز کرملین نشینان دانست؛ چرا که این نیروها اکنون تجربه نبرد پیدا کرده و به صورت تشکیلاتی و سازماندهی شده در آمده اند. لذا به نظر می رسد باید طرفین مقابله با داعش، محلی را برای انتقال این گروه های تروریستی فراهم کنند که شاید بتوان گفت افغانستان محل مناسب تری برای ائتلاف ضد داعش است و می توان آنها را با رویارویی با طالبان مواجه و دچار فرسایش کرد.

وی در پایان گفت: در اینجاست که ارتباط روسیه و آمریکا در آسیای میانه برای مقابله با داعش تا حدود زیادی نمایان می شود. بنابراین احتمال دارد که یکی از اهداف رو س ها پس از عملیات حلب و در صورت تقویت داعش در آسیای مرکزی، روبه رو کردن طالبان با داعش در این جغرافیای پر تنش باشد. ممکن است پس از عملیات حلب شاهد یک آرامش نسبی در سوریه باشیم اما امکان دارد به موازات آن نظاره گر به وجود آمدن جنگ فرقه ای میان داعش و طالبان در افغانستان و آسیای میانه باشیم.