ترامپ و طرفدارانش با انگلیسی‌ها فرق دارند

نویسنده: ویل بودن 

دیپلماسی ایرانی: آیا رای مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا را می توان به منزله اعتبارسنجی کمپین ترامپ در ورای آتلانتیک تعبیر کرد؟ بسیاری از مفسران نقاط اشتراک زیادی میان اقبال به ترامپ در ایالات متحده و کمپین خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا قائل هستند. مواردی از جمله حمایت طبقه کارگر سفیدپوست از ترامپ در آمریکا و خروج از اتحادیه در بریتانیا، نگرانی از موضوع مهاجرت، تقاضاهای پوپولیستی و انزجار از نخبگان شواهدی است که مفسران مذکور به آنها استناد می کنند. در این رویکرد حامیان ترامپ، حامیان خروج از اتحادیه اروپا و جنبش های مشابه در اروپا به عنوان جزئی از پدیده فراآتلانتیکی نارضایتی پوپولیستی خوانده می شوند.

اما نباید در پرتو رای مثبت به همه پرسی برگزیت این تحلیل را بیش از اندازه و به سرعت بسط داد. بررسی های دقیق نشان می دهد که میان کمپین موفق و پیروز خروج از اتحادیه و کمپین در حال اضمحلال ترامپ تفاوت هایی وجود دارد.

در وهله نخست، رهبران پیشرو کمپین یعنی «بوریس جانسون»، شهردار سابق لندن و «مایکل گو»، وزیر دادگستری فعلی خود جزء نخبگان سیاسی رده بالای بریتانیا بودند. آنها سیاست و سیاست ورزی را به خوبی می شناسند. حمایت آنها به کمپین خروج منطقی سیاسی اعطا کرده و آن را ورای درخواست های بومی گرایانه امثال نایجل فاراژ و حزب استقلال انگلستان می برد که به سهم خود تاثیر اندکی روی پیروزی این کمپین داشتند. جانسون و گو بخش قابل توجهی از رای دهندگان مردد را توانستند قانع کنند که خروج از اتحادیه معقول است. در مقابل ترامپ را می توان بیشتر نسخه آمریکایی فاراژ خواند. کمپین خروج از اتحادیه به خوبی سازمان دهی شده و با برخورداری از منابع مالی قابل توجه توانست به خوبی فعالیت های تبلیغاتی خود را پیش ببرد. اما کمپین ترامپ تقریبا ورشکسته شده و وضعیت سازماندهی آن هم آشفته است.

دوم این که ابعاد ناشناخته کمپین خروج از اتحادیه شامل درخواست احیای حکمرانی بر خویش و پاسخ گویی دموکراتیک می شد. این طرز فکر در میان شهروندان بریتانیا بروز پیدا کرد چرا که روزانه با قوانین و قواعدی مواجه می شدند که مصوب پارلمان یا دستگاه قضائی آنها نبود، بلکه از سوی بروکرات های غیرانتخابی در بروکسل یا قضات غیرپاسخگو در لوکزامبورگ تصویب شده بودند. به طور خلاصه، بسیاری از حامیان برگزیت رای خود را به عنوان رای به آزادی سیاسی و پاسخگویی بیشتر دولت می بینند. در مقابل ترامپ به ندرت در مورد آزادی یا حتی قانون اساسی سخن به میان می آورد. ترامپ در سخنان خود بیشتر روی اقتدار و قدرت تمرکز می کند. رجزخوانی های ترامپ در مورد بازگشت قدرت به مردم آمریکا نیست، بلکه در مورد قرار گرفتن قدرت در دست وی به عنوان رئیس جمهور است.

در نهایت، حامیان خروج از اتحادیه عنادی با مقوله تجارت آزاد نداشتند، اما بسیاری از حامیان ترامپ مخالف توافق نامه های تجارت آزادند. بدون شک کمپین خروج از اتحادیه نیز مانند کمپین ترامپ هم صدا با دغدغه های اقتصادی طبقه کارگر و طبقه متوسط و نگرانی های آنها در زمینه واگذاری فرصت های شغلی و خدمات رفاهی به مهاجران بود. اما حامیان برگزیت مشکلات اقتصادی خود را به تجارت آزاد در اتحادیه اروپا ربط نمی دادند، بلکه آنها با هزینه های گزافی که باید به اتحادیه بابت حق عضویت پرداخته می شد و قواعد اقتصادی سنگینی که اتحادیه اروپا به کشورهای عضو تحمیل می کرد، مشکل داشتند.

البته هیچ یک از این تحلیل ها نباید تاثیرات جهانی رای دیروز مردم بریتانیا را کوچک جلوه دهد. اما به این نکته هم باید توجه کرد که اگر چه برخی از مولفه های کمپین برگزیت جزئی از پدیده فراآتلانتیکی اشاعه پوپولیسم است، اما برخی از مولفه های آن نیز منحصر به بریتانیا است.

منبع: فارن پالسی / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25