توافق هسته‌ای فرا‌تر از مرزهای ایران خواهد بود

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از واشنگتن پست، دیهل مقاله خود را اینگونه آغاز کرد: تناقض آشکاری در دفاع پیش دستانه دولت اوباما از یک توافق هسته ای با ایران وجود دارد. کاخ سفید مدعی است که منتقدان اسرائیلی و جمهوری خواه هیچ جایگزینی برای مذاکرات ندارند، بجز جنگ. اما باراک اوباما اخیرا تصریح کرد که آماده دور شدن از یک توافق بد است. 

 

بنابراین آیا جنگ برای اوباما هم تنها جایگزین است؟ بدیهی است که خیر. زمانیکه از بن رودز، مشاور معاون امنیت ملی آمریکا سوال شد پس از پایان یافتن دوره توافق هسته ای، آمریکا چگونه مانع از تلاش احتمالی ایران برای تولید سلاح هسته ای خواهد شد، وی گفت: «واقعیت مسئله این است که همان گزینه هایی که امروز برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته ای داریم، ۱۰ یا ۱۵ سال دیگر در دسترس رئیس جمهور ایران خواهد بود.» 

 

ضمن اینکه این گزینه ها در صورت لزوم، در ۱۰ یا ۱۵ هفته آینده نیز در دسترس خواهند بود. جکسون دیهل در ادامه مدعی می شود: تحریم ها، کارشکنی و تهدید به اقدام نظامی، در کنار بازرسی های اطلاعاتی و بین المللی طی سال های گذشته مانع از تولید تسلیحات در ایران شده است.

 

با وجود آنکه زیرساخت های هسته ای ایران گسترش یافته، بازرسان و آژانس های اطلاعاتی غربی از سال ۲۰۰۳ تاکنون هیچ «بعد نظامی» در این برنامه کشف نکرده اند. 

 

دولت اوباما اینطور استدلال خواهد کرد که این توافق، با هزینه و خطر کمتر برای آمریکا، تضمین می کند که تهران برای یک دهه آینده غیرهسته ای خواهد ماند. با توجه به متن توافق شاید اینطور باشد اما در این صورت دیگر بحث بر سر جنگ و صلح نیست، بلکه مسئله خطرات و بده بستان خواهد بود. ایرانی که به واسطه توافق هسته ای محدود شده، دیگر به دلیل تحریم های اقتصادی محدود نخواهد بود. 

 

در ادامه این مقاله آمده: مهم ترین تفاوتی که میان توافق و عدم توافق وجود دارد، همان چیزی است که اوباما سعی در مبهم نگه داشتنش دارد؛ و آن نوع روابط ایران و آمریکا طی سال های آتی و استراتژی آمریکا برای بازسازی نظم در خاورمیانه است. 

 

مارتین ایندیک از موسسه بروکینگز و فرستاده سابق آمریکا در مذاکرات صلح خاورمیانه در مقاله ای جدید اینطور استدلال می کند که آمریکا باید میان ایجاد یک نظم منطقه ای جدید با ایران یا بدون ایران انتخاب کند. این انتخاب به نوبه خود، به توافق هسته ای بستگی دارد. ایندیک می نویسد: «بدون دستیابی به توافق، غیرممکن است که همکاری با ایران در مسائل منطقه ای را تصور کنیم. با توافق است که همکاری ممکن می شود.» 

 

پتانسیل چنین همکاری به شدت برای اسرائیل، عربستان و دیگر دشمنان ایران در خاورمیانه هشدارآمیز است. در نتیجه، اوباما این بعد از دیپلماسی را طی هفته های اخیر کم اهمیت جلوه داده است. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا حتی به عربستان سفر کرد تا اعلام کند که «ما به دنبال یک معامل بزرگ نیستیم.» 

 

دیهل در ادامه مدعی می شود: با این وجود، تاثیرات ژئوپولتیک یک توافق هسته ای اجتناب ناپذیر است. بدون این توافق، ایران به طور کاملا آشکار یک قدرت خصمانه خواهد ماند که باید محدود شود. با این توافق، دولت اوباما احتمالا به دنبال تفاهم با ایران در مورد آینده عراق و سوریه خواهد بود- و هر اقدامی علیه جمهوری اسلامی باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد که مبادا پتانسیل نابود کردن توافق را داشته باشد. بنابراین به گفته رودز امید می رود که این توافق هسته ای «منجر به سیاست های معتدل تری از سوی ایران شود که برای آمریکا، اسرائیل و تمام منطقه خوب است». 

 

ایندیک صراحتا مدعی می شود که «توهم است اگر فکر کنیم آمریکا می تواند ایران را متقاعد کند که از تهدیدآمیز ترین قدرت تجدیدنظرطلب منطقه به یک شریک برای ایجاد یک نظم جدید منطقه ای تبدیل شود.» وی از استراتژی آمریکا برای ایجاد دوباره ثبات در همکاری با متحدان سنتی اش حمایت می کند. این روند در صورت شکست مذاکرات، طبیعی خواهد بود اما آیا با یک توافق هسته ای توازن خواهد داشت؟ شاید: ایندیک پیشنهاد «ایجاد یک چ تر هسته ای بازدارنده برای اسرائیل و عربستان» را ارائه می کند. 

 

نکته اینجا است که مذاکرات اوباما با ایران نه تنها در مورد امکان دستیابی تهران به سلاح هسته ای است، بلکه به آینده خاورمیانه نیز مربوط می شود. با وجود چرخش کاخ سفید، غیرمحتمل است که نتیجه مذاکرات در آینده ای نزدیک منجر به جنگ شود اما مشخص خواهد کرد که چه کسی پیروز رقابت درازمدت برای نفوذ در دریای مدیترانه و خلیج فارس می شود.