متحدینی که ایالات متحده باید آنها را طلاق بدهد

دیپلماسی ایرانی: کار سختی است که از شر یک رابطه بد خلاص شوید. اوقات خوب تمام می شوند و ارتباطات از بین می روند، اما مردم نمی توانند تشخیص دهند که چه زمانی باید خداحافظی کنند. کشورها هم مشکلات مشابهی دارند، به ویژه ایالات متحده که در طی چند دهه همانند بسیاری از مردم و لیست دوستان فیسبوکشان، متحدانی پیدا کرده است که آنها را رها نمی کند. در واقع ایالات متحده همیشه روابطش را تقویت و گسترده تر کرده است. با توجه به روز ولنتاین ضروری است که دولت اوباما در لیست متحدین رو به فزونی اش تجدید نظر کند و جان کری برای نیمی از پایتخت های خارجی پیغام بفرستد. از کجا باید شروع کرد؟ کشورهای زیادی وجود دارند که ارزش دوستی ندارند، در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود.

عربستان سعودی

کسی شک ندارد که ایالات متحده و عربستان منافع مشترکی در زمینه تجارت نفت و دشمن مشترکی همچون اسامه بن لادن داشته اند. در واقع عربستان برای بقا نیاز به فروش نفت و دریافت پول آن از دوست و دشمن دارد. وقتی هم که سلطنت در معرض خطر قرار بگیرد آنها بدون توجه به خارج با تهدیدات برخورد می کنند. وقتی صحبت از ارزش ها می شود، ریاض یک شرمندگی بزرگ برای ایالات متحده است. به طور کلی عربستان کشوری دیکتاتوری است که رژیم سلطنتی آن مردم را غارت می کند، با مخالفان سیاسی با سبعیت برخورد می کند و حتی به صدور ظلم و ستم به طور مثال به بحرین هم دست می زند. زمان آن فرا رسیده که به ریاض پیام بدهیم این رابطه به پایان رسیده است. البته روابط دو کشور می تواند ادامه داشته باشد، اما دیگر نیازی به سفر رئیس جمهور برای احترام به تاج و تخت سلطنت و حمایت ارتش ایالات متحده از خاندان آل سعود وجود نخواهد داشت.

کره جنوبی

اگر تاکنون اتحادی بی ربط وجود داشته، آن اتحاد، تضمین ایالات متحده برای دفاع از جمهوری کره است. هر دو کشور ارزش های مشترکی دارند، حداقل از زمانی که سئول به سمت دموکراسی متمایل شده است، البته این درحالی است که واشنگتن مدت ها از دیکتاتورهای کره جنوبی هم حمایت می کرده است. اما روابط نزدیک فرهنگی، اقتصادی و خانوادگی جدا از روابط امنیتی است.

ملاحظات امنیتی ایالات متحده در کره جنوبی مربوط به دوران پس از جنگ دو کره و جنگ سرد است، فضایی که امروزه تغییر کرده است و متحدین جنگ سرد کره شمالی یعنی شوروی و چین هم تغییر کرده اند. اقتصاد کره جنوبی از دهه 1980 میلادی از کره شمالی پیشی گرفت و در دهه 1990، سئول به سمت دموکراسی قدم برداشت. امروزه کره جنوبی 40 برابر کره شمالی و جمعیتش دو برابر آن است.

عراق

حمله دولت بوش به عراق براساس چندین توهم بود. تقطه آغاز آن وجود سلاح های کشتار جمعی بود. علاوه بر این مقامات آمریکایی فکر می کردند که عراق جدید لیبرال خواهد بود و اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت و تبدیل به پایگاهی علیه ایران شیعه خواهد شد. اما افسوس که تمام این ها تبدیل به یک کابوس گسترده شد و یک سری توهمات عجیب و غریب منجر به کشته شدن 4500 آمریکایی و 200 هزار عراقی شد.

در نتیجه این حمله، امروز داعش به وجود آمده است. با خلاصی از دیکتاتوری سکولار صدام حسین، کشور گرفتار جنگ فرقه ای شد و در نهایت اکثریت شیعه انحصار سیاسی را به دست آورند. با پایان جنگ روابط دو کشور عادی شده است. اما شانس زیادی برای وجود ارزش های مشترک میان دو کشور وجود ندارد. عراق فاقد سنت های دموکراتیک، نهادهای مدنی و فلسفه تحمل سیاسی است. تفاوت های زیادی میان نگرش عمومی در عراق و آمریکا وجود دارد و به احتمال زیاد به این زودی ها به همگرایی نخواهند رسید.

سه کشور بالتیک

کشورهای استونی، لتونی و لیتوانی همسایه بدی دارند. این کشورها قسمتی از امپراتوری روسیه بوده اند و بعداً در اشغال اتحاد جماهیر شوروی بودند و هم اکنون در زیر سایه مسکو هستند. امروز این سه کشور خواهان حضور نیروهای ناتو هستند. امری که به منزله حضور نیروهای آمریکایی هم هست و این یعنی آماده شده واشینگتن برای جنگ. گسترش ائتلاف ناتو به سمت بالتیک مثال خوبی برای این است که نشان دهد واشینگتن از هدف طراحی شده ائتلاف دور شده است. اکثریت کشورها متحدینی را انتخاب می کنند که امنیتشان را تحکیم کند. اخراج کشورهای بالتیک از ناتو احتمالاً واقع گرایانه نیست، اما بزرگترین مشکل برای آمریکا خود ناتو است نه اعضای آن. واشینگتن باید از این ائتلاف خارج شود و همکاری های نظامی و پایگاهش در اروپا را کاهش دهد.

فیلیپین

آمریکا و فیلیپین روابط شکنجه گونۀ طولانی ای داشته اند. این روابط به زمانی بر می گردد که فیلیپینی ها به دنبال رهایی از استعمار اسپانیا بودند. در زمان جنگ جهانی دوم این کشور به اشغال نیروهای ژاپنی درآمد و امروز فیلیپین خواستار حضور نیروهای آمریکایی شده است. این درحالی است که چند دهه پیش پایگاه های بزرگ آمریکا در این کشور برچیده شد و سربازان آمریکایی فیلیپین را ترک کردند. سال گذشته فیلیپین در حال مذاکره برای چگونگی حضور نیروهای آمریکایی در کشورش بود.

اوکراین

کی یف از لحاظ فنی متحد ایالات متحده محسوب نمی شود، اما در مقطع فعلی نئومحافظه کاران جنگ طلب به دنبال جنگ هستند. اوکراین از لحاظ تاریخی و جغرافیایی اوضاع سختی دارد. آنها مدت زیادی در تصرف امپراتوری روسیه و شوروی بوده اند. قابل ذکر است که در سال 1994، پس از آن که اوکراین از داشتن تسلیحات اتمی منصرف شد، ایالات متحده با این کشور قرارداد همکاری امضا کردند.

ایالات متحده باید به وضوح مشخص سازد که کی یف نمی تواند عضوی از ناتو باشد و نیروهای آمریکایی هیچ وقت در آنجا مستقر نخواهند شد.  منافع اقتصادی، فرهنگی و بشر دوستانه ایالات متحده در اوکراین واقعی است اما محدود هم هست. روابط دو کشور در آینده به هر گونه ای باشد، اما این رابطه در آینده به ائتلاف منجر نخواهد شد. با تمام این تفاسیر، ایالات متحده باید به بازبینی لیست دوستانش دست بزند و بعضی از آنها را حذف کند.  

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند