دستور کار حقوق بشری لهستان در ایران
ایران و لهستان 540سال است که با یکدیگر ارتباط دارند و این سابقه، کم نظیر است. نقطه اوج این رابطه به مهاجرت لهستانی ها به ایران در جریان جنگ جهانی دوم بازمی گردد. در سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۳ بیش از ۱۵۰هزارنفر از لهستانی ها از اتحاد جماهیر شوروی آن زمان، وارد خاک ایران شدند. همین امر موجب روابط گسترده ایران و لهستان شد، چه آنکه برخی لهستانی ها در ایران ماندگار شدند و برخی از آنها هنوز در شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و بندر انزلی زندگی می کنند. این اتفاقات در فیلمی به نام «مرثیه گمشده» اثر خسرو سینایی نیز به تصویر کشیده شده است.
در سال های اخیر روابط اقتصادی و تجاری لهستان و ایران، تحت تاثیر برخی مسایل سیاسی قرار گرفت اما دوطرف امروز با تلاش های دیپلماتیک قصد دارند، آن را بهبود بخشند. «رادوسلاو شیکورسکی» وزیر امور خارجه لهستان روز گذشته در اولین روز سفر به ایران، از شهر اصفهان بازدید کرد و از همان شهر در مورد جذابیت هایش در توییتر شخصی اش نوشت. او امروز (شنبه) با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، دیدار خواهد کرد و مذاکراتی در مورد روابط تجاری، سیاسی و فرهنگی دو کشور خواهند داشت.
قرار است در سفر به ایران در مورد چه موضوعاتی گفت وگو کنید و چه برنامه ای در این سفر دارید؟ هیات همراه شما چند نفر و با چه ترکیبی است؟ آیا همه اعضا دولتی هستند یا آنکه بخش خصوصی هم شما را همراهی می کنند؟
من بسیار خوشحالم که یکی از نخستین سیاستمداران اروپایی هستم که بعد از یک وقفه طولانی از تهران دیدار می کنم. دیداری در این سطح بعد از یک وقفه 10ساله در ارتباط بین لهستان با ایران، صورت می گیرد. در طول این دیدار ما با مقامات ایرانی در مورد توافق درباره حل موضوع هسته ای که اواخر سال گذشته میلادی در ژنو آغاز شده است، و نیز موضوعات دیگری که مساله جامعه بین الملل در روابط با تهران است و چالش های منطقه ای گفت وگو خواهیم کرد.
من در ایران گفت وگوهای حقوق بشری خواهم داشت. همچنین در مجموعه گفت وگوهای خود، اهمیت زیادی برای تقویت مناسبات اقتصادی دو طرفه قایل هستیم. ما قصد داریم از موقعیت های مطلوبی که با بازشدن درهای ایران به سمت غرب ایجاد شده استفاده کنیم تا بتوانیم روابط اقتصادی ایران و لهستان را با توجه به علایق مشترک دو کشور به سطح قابل قبول بازگردانیم. گواه این موضوع نیز این است که در میان اعضای هیات همراه در سفر من به ایران، مقامات رسمی از وزارت اقتصاد، وزارت صنعت، وزارت فرهنگ و میراث ملی به علاوه مسوولانی از انجمن های صنعتی و چند شرکت حضور دارند.
آیا رابطه ایران و لهستان در شرایط جدید، تابعی از مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای 1+5 است که سه کشور آن عضو اتحادیه اروپا هستند؟ آیا نتیجه این مذاکرات، بر روابط دو کشور تاثیر می گذارد؟
ما از نزدیک فرآیند اجرای توافقنامه «ژنو» را توسط ایران دنبال می کنیم. ما معتقدیم که ایران نیاز دارد جامعه بین الملل را در مورد اراده اش برای تثبیت فضای جدید متقاعد کند. تهران در حال حاضر یک فرصت تاریخی برای عادی سازی روابطش با غرب دارد. در این زمینه گفت و گوی دوطرفه بین ایران و لهستان از مذاکرات ایران و کشورهای «3+3» جداشدنی نیست و یک جزو از ایجاد روابط حسنه بین دو کشور است.
شما به عنوان یک ناظر بیرونیدیپلماسی دولت روحانی را چگونه می بینید؟
ما در تصمیمات اولیه ای که توسط حسن روحانی، رییس جمهوری ایران گرفته شده است تغییرات مثبتی می بینیم. گشودگی بی سابقه و اراده مذاکره کنندگان ایرانی که در ژنو به توافق اولیه رسیدند یک گام از مسیر درست است.لهستان انتظار دارد ایران در یک مسیر سازنده برای حل تعارضات در منطقه خاورمیانه سهیم باشد و حضور فعالانه ای در اجتماعات بین المللی در مورد ارزش های جهانی از جمله امید به زندگی، برابری و تساهل داشته باشد.
ایران و لهستان با توجه به سابقه تاریخی شان، ظرفیت های همکاری گسترده ای دارند. از دیدگاه دولت شما، کدام یک از ظرفیت های همکاری باید در اولویت قرار گیرد. تجار و سرمایه گذاران لهستانی به کدام بخش ها در بازار ایران برای سرمایه گذاری علاقه دارند؟
در سال 2014، لهستان و ایران پانصدوچهلمین سالگرد ارتباط دیپلماتیک خود را جشن می گیرند. با توجه به این رویکرد تاریخی، روابط دو کشور باید دوستانه و عاری از تنش باشد. در این زمینه سطح پایین تبادلات تجاری که در سال های اخیر پیوسته افت داشته، دلیل مهمی برای توجه ویژه ماست. ما این افت روابط تجاری را به عنوان بازتاب دهنده پتانسیل های دو کشور برای همکاری در نظر نمی گیریم.
برای تغییر این موقعیت، یک ماموریت بزرگ تجاری که توسط وزیر اقتصاد - که در ضمن معاون نخست وزیر نیز هست - هدایت می شود، برنامه ریزی کرده ایم. او در راستای این ماموریت در ماه های آینده از ایران دیدن خواهد کرد. تماس های مستقیم بین محافل اقتصادی ایران و لهستان یک فرصت خوب برای شناسایی راه های ارتقای اغلب حوزه ها و شکل های همکاری در اقتصاد است که تحت تحریم های بین المللی قرار نمی گیرد.
دو کشور سال ها با یکدیگر رابطه فرهنگی پویایی داشته اند. آیا می توان همکاری های دانشگاهی دو کشور را افزایش داد؟ برای این موضوع برنامه خاصی دارید؟ به عنوان مثال، درنظرگرفتن بورسیه یا اختصاص کرسی خاص به دانشجویان ایرانی؟
در طول سال های اخیر، هر سال چهار تا شش دانشجوی لهستانی برای آموزش زبان به ایران فرستاده شده اند. در مقابل، هر ساله، بین 10 تا 20 دانشجوی ایرانی دوره فوق لیسانس خود را در لهستان گذرانده اند، در دو دانشگاه لهستان (دانشگاه وارساو و دانشگاه جاکیه لونیان در کراسکو).
در یک دانشگاه دیگر کرسی زبان فارسی وجود دارد و دانشکده های اختصاصی هم برای مطالعات ایران شناسی وجود دارد. همه این پروژه ها با بودجه لهستان انجام می شود، ما امیدواریم، طرف ایرانی نیز در یکی از دانشگاه های تهران، کرسی زبان لهستانی راه اندازی کند. نهایی کردن توافق های جدید در مورد همکاری های فرهنگی، علمی و آموزشی بین دو کشور، گام مهمی در این جهت است.
موضوع نصب سپر دفاع موشکی در لهستان، به عنوان واکنش آمریکایی به خطر ایران توصیف شده است و تاثیر منفی بر روابط ایران و لهستان داشته است. این موضوع سوء ظنی را دامن زده که لهستان رابطه با ایران را مطابق با سطح روابط ایران و آمریکا، تنظیم می کند؟
لهستان از سوی ایران احساس تهدید نمی کند. موضوع سپر دفاع موشکی که در لهستان قرار گرفته است، باید در حیطه گسترده تری دیده شود که آن، عضویت لهستان در پیمان آتلانتیک شمالی است. با وجود این پیمان دفاعی، ناتو باید برای همه سناریوها به اندازه کافی، آماده باشد، از جمله تهدیداتی که ناشی از گسترش موشک های بالستیک است. استقرار سیستم دفاع ضد موشکی باید در این زمینه، دیده شود. در اجلاس ناتو در لیسبون، سپر موشکی یکی از عناصر کلیدی دفاع و امنیت مشترک معرفی شده است. از این رو این برنامه ای برای آن سوی اقیانوس اطلس است که در آن، همه اعضای ناتو، نقش بازی می کنند.
لهستان به صورت سنتی، حامی اهداف اساسی ناتو است که ظرفیت دفاع مشترک، در بند پنجم معاهده واشنگتن، بخشی از این فرآیند است. در حال حاضر تهران فرصتی تاریخی برای عادی سازی روابطش با غرب دارد. در این زمینه گفت وگوی دوطرفه بین ایران و لهستان از مذاکرات ایران و کشورهای 3+3 جداشدنی نیست و جزئی از ایجاد روابط حسنه بین دو کشور است.
لهستان بعد از پیوستن به اتحادیه اروپا، به مسایل منطقه خاورمیانه نیز توجه ویژه ای نشان می دهد. اکنون منطقه خاورمیانه، پیشرفت های مشهودی کسب کرده، مانند بهار عربی. شما ثمره آن را چگونه ارزیابی می کنید و در مورد موضوع سوریه و نقش ایران در این منطقه چه نظری دارید؟
بهار عربی نه تنها، جهان عرب را تغییر داد بلکه بر دیگر اعضای جامعه بین الملل نیز تاثیر گذاشت. اتحادیه اروپا متوجه شد که همسایه جنوبی اش پیشرفت هایی داشته که چالش بزرگی ایجاد کرده. اتحادیه اروپا نیاز دارد که در آینده نزدیک با این چالش ها روبه رو شود. دگرگونی ها همیشه دشوار هستند و فداکاری های بسیاری می خواهند. دگرگونی جوامع، ماهیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دارد. لهستان تجربه اخیر این دگرگونی ها را در خود دارد، بنابراین از این دشواری ها آگاه است.
موفقیت در تغییرات دموکراتیک در جهان عرب برای ما به اندازه موضوع اوکراین مهم است، مردم لهستان، کمک زیادی به این منطقه کردند به خصوص تونسی ها از آنجا که آغازکننده بهار عرب بودند، از کمک های ما در ایجاد ساختارهای جامعه مدنی، سود بردند. البته همه جوامع در مسیر تغییرات به صورت مساوی پیشرفت نکردند. هنوز جامعه بین الملل نگرانی زیادی برای سوریه دارد. لهستان در بحران سوریه از راه حل توافقی که رسیدن به آرمان های دموکراتیک ملت سوریه را تضمین کند، حمایت می کند. از این منظر، ما ضرورت واردشدن کشورهای مختلف از جمله ایران به موضوع سوریه را تصدیق می کنیم.
دولت لهستان در قبال موقعیت اخیر در اوکراین چه موضعی دارد؟ چه چیزی لهستان را برای ورود به دخالت در این موضوع واداشت. به نظر شما «تیموشنکو» در ادامه راه با چه بحران هایی مواجه است؟
لهستان از آرمان های اروپایی و دموکراتیک برای جامعه اوکراین حمایت می کند. مداخله ما در موضوع اوکراین نیز از آنجا که این کشور همسایه اتحادیه اروپا و شریکی فعال در همکاری های غربی است، قابل قبول است. سال های متمادی است که مذاکرات مرتبط با توافق بین اتحادیه اروپا و اوکراین، ادامه دارد.
البته همه تصمیمات در مورد این موضوع باید با توجه به تمامیت ارضی، استقلال، حق حاکمیت و امنیت مرزهای کشور، توسط خود اوکراینی ها گرفته شود. اتحادیه اروپا و لهستان آماده هستند که در اصلاحات به اوکراین، کمک کنند. تصمیماتی که در این مسیر اتخاذ می شود و پذیرش کمک های ما باید مشخصا در «کی یف» باشد و نه در هیچ جای دیگر.
در سال های اخیر روابط اقتصادی و تجاری لهستان و ایران، تحت تاثیر برخی مسایل سیاسی قرار گرفت اما دوطرف امروز با تلاش های دیپلماتیک قصد دارند، آن را بهبود بخشند. «رادوسلاو شیکورسکی» وزیر امور خارجه لهستان روز گذشته در اولین روز سفر به ایران، از شهر اصفهان بازدید کرد و از همان شهر در مورد جذابیت هایش در توییتر شخصی اش نوشت. او امروز (شنبه) با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، دیدار خواهد کرد و مذاکراتی در مورد روابط تجاری، سیاسی و فرهنگی دو کشور خواهند داشت.
قرار است در سفر به ایران در مورد چه موضوعاتی گفت وگو کنید و چه برنامه ای در این سفر دارید؟ هیات همراه شما چند نفر و با چه ترکیبی است؟ آیا همه اعضا دولتی هستند یا آنکه بخش خصوصی هم شما را همراهی می کنند؟
من بسیار خوشحالم که یکی از نخستین سیاستمداران اروپایی هستم که بعد از یک وقفه طولانی از تهران دیدار می کنم. دیداری در این سطح بعد از یک وقفه 10ساله در ارتباط بین لهستان با ایران، صورت می گیرد. در طول این دیدار ما با مقامات ایرانی در مورد توافق درباره حل موضوع هسته ای که اواخر سال گذشته میلادی در ژنو آغاز شده است، و نیز موضوعات دیگری که مساله جامعه بین الملل در روابط با تهران است و چالش های منطقه ای گفت وگو خواهیم کرد.
من در ایران گفت وگوهای حقوق بشری خواهم داشت. همچنین در مجموعه گفت وگوهای خود، اهمیت زیادی برای تقویت مناسبات اقتصادی دو طرفه قایل هستیم. ما قصد داریم از موقعیت های مطلوبی که با بازشدن درهای ایران به سمت غرب ایجاد شده استفاده کنیم تا بتوانیم روابط اقتصادی ایران و لهستان را با توجه به علایق مشترک دو کشور به سطح قابل قبول بازگردانیم. گواه این موضوع نیز این است که در میان اعضای هیات همراه در سفر من به ایران، مقامات رسمی از وزارت اقتصاد، وزارت صنعت، وزارت فرهنگ و میراث ملی به علاوه مسوولانی از انجمن های صنعتی و چند شرکت حضور دارند.
آیا رابطه ایران و لهستان در شرایط جدید، تابعی از مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای 1+5 است که سه کشور آن عضو اتحادیه اروپا هستند؟ آیا نتیجه این مذاکرات، بر روابط دو کشور تاثیر می گذارد؟
ما از نزدیک فرآیند اجرای توافقنامه «ژنو» را توسط ایران دنبال می کنیم. ما معتقدیم که ایران نیاز دارد جامعه بین الملل را در مورد اراده اش برای تثبیت فضای جدید متقاعد کند. تهران در حال حاضر یک فرصت تاریخی برای عادی سازی روابطش با غرب دارد. در این زمینه گفت و گوی دوطرفه بین ایران و لهستان از مذاکرات ایران و کشورهای «3+3» جداشدنی نیست و یک جزو از ایجاد روابط حسنه بین دو کشور است.
شما به عنوان یک ناظر بیرونیدیپلماسی دولت روحانی را چگونه می بینید؟
ما در تصمیمات اولیه ای که توسط حسن روحانی، رییس جمهوری ایران گرفته شده است تغییرات مثبتی می بینیم. گشودگی بی سابقه و اراده مذاکره کنندگان ایرانی که در ژنو به توافق اولیه رسیدند یک گام از مسیر درست است.لهستان انتظار دارد ایران در یک مسیر سازنده برای حل تعارضات در منطقه خاورمیانه سهیم باشد و حضور فعالانه ای در اجتماعات بین المللی در مورد ارزش های جهانی از جمله امید به زندگی، برابری و تساهل داشته باشد.
ایران و لهستان با توجه به سابقه تاریخی شان، ظرفیت های همکاری گسترده ای دارند. از دیدگاه دولت شما، کدام یک از ظرفیت های همکاری باید در اولویت قرار گیرد. تجار و سرمایه گذاران لهستانی به کدام بخش ها در بازار ایران برای سرمایه گذاری علاقه دارند؟
در سال 2014، لهستان و ایران پانصدوچهلمین سالگرد ارتباط دیپلماتیک خود را جشن می گیرند. با توجه به این رویکرد تاریخی، روابط دو کشور باید دوستانه و عاری از تنش باشد. در این زمینه سطح پایین تبادلات تجاری که در سال های اخیر پیوسته افت داشته، دلیل مهمی برای توجه ویژه ماست. ما این افت روابط تجاری را به عنوان بازتاب دهنده پتانسیل های دو کشور برای همکاری در نظر نمی گیریم.
برای تغییر این موقعیت، یک ماموریت بزرگ تجاری که توسط وزیر اقتصاد - که در ضمن معاون نخست وزیر نیز هست - هدایت می شود، برنامه ریزی کرده ایم. او در راستای این ماموریت در ماه های آینده از ایران دیدن خواهد کرد. تماس های مستقیم بین محافل اقتصادی ایران و لهستان یک فرصت خوب برای شناسایی راه های ارتقای اغلب حوزه ها و شکل های همکاری در اقتصاد است که تحت تحریم های بین المللی قرار نمی گیرد.
دو کشور سال ها با یکدیگر رابطه فرهنگی پویایی داشته اند. آیا می توان همکاری های دانشگاهی دو کشور را افزایش داد؟ برای این موضوع برنامه خاصی دارید؟ به عنوان مثال، درنظرگرفتن بورسیه یا اختصاص کرسی خاص به دانشجویان ایرانی؟
در طول سال های اخیر، هر سال چهار تا شش دانشجوی لهستانی برای آموزش زبان به ایران فرستاده شده اند. در مقابل، هر ساله، بین 10 تا 20 دانشجوی ایرانی دوره فوق لیسانس خود را در لهستان گذرانده اند، در دو دانشگاه لهستان (دانشگاه وارساو و دانشگاه جاکیه لونیان در کراسکو).
در یک دانشگاه دیگر کرسی زبان فارسی وجود دارد و دانشکده های اختصاصی هم برای مطالعات ایران شناسی وجود دارد. همه این پروژه ها با بودجه لهستان انجام می شود، ما امیدواریم، طرف ایرانی نیز در یکی از دانشگاه های تهران، کرسی زبان لهستانی راه اندازی کند. نهایی کردن توافق های جدید در مورد همکاری های فرهنگی، علمی و آموزشی بین دو کشور، گام مهمی در این جهت است.
موضوع نصب سپر دفاع موشکی در لهستان، به عنوان واکنش آمریکایی به خطر ایران توصیف شده است و تاثیر منفی بر روابط ایران و لهستان داشته است. این موضوع سوء ظنی را دامن زده که لهستان رابطه با ایران را مطابق با سطح روابط ایران و آمریکا، تنظیم می کند؟
لهستان از سوی ایران احساس تهدید نمی کند. موضوع سپر دفاع موشکی که در لهستان قرار گرفته است، باید در حیطه گسترده تری دیده شود که آن، عضویت لهستان در پیمان آتلانتیک شمالی است. با وجود این پیمان دفاعی، ناتو باید برای همه سناریوها به اندازه کافی، آماده باشد، از جمله تهدیداتی که ناشی از گسترش موشک های بالستیک است. استقرار سیستم دفاع ضد موشکی باید در این زمینه، دیده شود. در اجلاس ناتو در لیسبون، سپر موشکی یکی از عناصر کلیدی دفاع و امنیت مشترک معرفی شده است. از این رو این برنامه ای برای آن سوی اقیانوس اطلس است که در آن، همه اعضای ناتو، نقش بازی می کنند.
لهستان به صورت سنتی، حامی اهداف اساسی ناتو است که ظرفیت دفاع مشترک، در بند پنجم معاهده واشنگتن، بخشی از این فرآیند است. در حال حاضر تهران فرصتی تاریخی برای عادی سازی روابطش با غرب دارد. در این زمینه گفت وگوی دوطرفه بین ایران و لهستان از مذاکرات ایران و کشورهای 3+3 جداشدنی نیست و جزئی از ایجاد روابط حسنه بین دو کشور است.
لهستان بعد از پیوستن به اتحادیه اروپا، به مسایل منطقه خاورمیانه نیز توجه ویژه ای نشان می دهد. اکنون منطقه خاورمیانه، پیشرفت های مشهودی کسب کرده، مانند بهار عربی. شما ثمره آن را چگونه ارزیابی می کنید و در مورد موضوع سوریه و نقش ایران در این منطقه چه نظری دارید؟
بهار عربی نه تنها، جهان عرب را تغییر داد بلکه بر دیگر اعضای جامعه بین الملل نیز تاثیر گذاشت. اتحادیه اروپا متوجه شد که همسایه جنوبی اش پیشرفت هایی داشته که چالش بزرگی ایجاد کرده. اتحادیه اروپا نیاز دارد که در آینده نزدیک با این چالش ها روبه رو شود. دگرگونی ها همیشه دشوار هستند و فداکاری های بسیاری می خواهند. دگرگونی جوامع، ماهیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دارد. لهستان تجربه اخیر این دگرگونی ها را در خود دارد، بنابراین از این دشواری ها آگاه است.
موفقیت در تغییرات دموکراتیک در جهان عرب برای ما به اندازه موضوع اوکراین مهم است، مردم لهستان، کمک زیادی به این منطقه کردند به خصوص تونسی ها از آنجا که آغازکننده بهار عرب بودند، از کمک های ما در ایجاد ساختارهای جامعه مدنی، سود بردند. البته همه جوامع در مسیر تغییرات به صورت مساوی پیشرفت نکردند. هنوز جامعه بین الملل نگرانی زیادی برای سوریه دارد. لهستان در بحران سوریه از راه حل توافقی که رسیدن به آرمان های دموکراتیک ملت سوریه را تضمین کند، حمایت می کند. از این منظر، ما ضرورت واردشدن کشورهای مختلف از جمله ایران به موضوع سوریه را تصدیق می کنیم.
دولت لهستان در قبال موقعیت اخیر در اوکراین چه موضعی دارد؟ چه چیزی لهستان را برای ورود به دخالت در این موضوع واداشت. به نظر شما «تیموشنکو» در ادامه راه با چه بحران هایی مواجه است؟
لهستان از آرمان های اروپایی و دموکراتیک برای جامعه اوکراین حمایت می کند. مداخله ما در موضوع اوکراین نیز از آنجا که این کشور همسایه اتحادیه اروپا و شریکی فعال در همکاری های غربی است، قابل قبول است. سال های متمادی است که مذاکرات مرتبط با توافق بین اتحادیه اروپا و اوکراین، ادامه دارد.
البته همه تصمیمات در مورد این موضوع باید با توجه به تمامیت ارضی، استقلال، حق حاکمیت و امنیت مرزهای کشور، توسط خود اوکراینی ها گرفته شود. اتحادیه اروپا و لهستان آماده هستند که در اصلاحات به اوکراین، کمک کنند. تصمیماتی که در این مسیر اتخاذ می شود و پذیرش کمک های ما باید مشخصا در «کی یف» باشد و نه در هیچ جای دیگر.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما :