غنی سازی 60 درصدی در ایران کاربرد ندارد

دیپلماسی ایرانی: نمایندگان مجلس شورای اسلامی طراحی را به امضا رساندند که در صورت تصویب تحریم های جدید علیه ایران، دولت موظف است  غنی سازی اورانیوم را به میزان 60 درصد افزایش دهد. میزانی که کاربردش برای کشتی های جنگی و زیردریایی هاست. البته کشتی های مسافربری که مسافت های طولانی را طی می کنند و نیاز به سوخت های هسته ای دارند، از این میزان غنی سازی بهره می برند که در حال حاضر ایران فاقد اینگونه از کشتی ها و زیردریایی هاست. از این رو توجه به مساله فنی و کاربرد آن برای کشور حایز اهمیت است. در همین حال علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی نیز از نصب هزار سانتریفیوژ نسل دوم _ IR-2m خبر داده است. دکتر احمد قریب کارشناس سوخت هسته ای در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی درباره اهمیت این میزان غنی سازی و نیاز آن در کشور می گوید:" ما زیردریایی نداریم که نیاز به غنی سازی 60 درصد باشد، در عین حال که برای تولید این میزان غنی سازی نیاز به نسل جدید نیست چرا که با همان نسل اول هم می توان این کار را انجام داد؛ تنها تفاوت نسل های سانتریفیوژ در فاکتورهای جداسازی و تعداد نصب آن برای میزان غنی سازی است. آنچه در ادامه می آید متن کامل گفت وگو با این کارشناس مسایل هسته ای پیرامون مسایل فنی سانتریفیوژها است که در ادامه می آید:

بر اساس طرحی که در مجلس مبنی بر افزایش غنی سازی به میزان 60 درصد، ارایه شده، آیا در حال حاضر امکان فنی برای این میزان غنی سازی وجود دارد؟

چنین طرحی به نوعی مقابله به مثل در مقابل اقدام آمریکاست. اینکه نمایندگان نشان دهند در ایران دولت با مجلسی سخت گیر و خط نگاه دار مواجه است و گرنه ما نیازی به 60 درصد نداریم. غنی سازی 20 درصد نیز برای رآکتور تهران است و نیاز دیگری نیست. ما هنوز زیردریایی که به سوخت 60 درصد نیاز د اشته باشد، نداریم.پس این غنی سازی هم کاربرد خاصی برای ما ندارد.

رییس سازمان انرژی اتمی از نصب هزار سانتریفیوژ نسل دوم خبر دادند. کاربرد این نسل چه بوده و چه تفاوتی با نسل اول دارد؟

سانتریفیوژ هم مانند ماشین است. سرعت، استحکام و مقاومتش متفاوت است. هر کدام بنا بر دانش فنی به کار رفته، متفاوت است. اینها سانتریفیوژهایی با کیفیت های مختلف بوده و هر کدام یک راندمانی دارند. به طور حتم نسل های جدیدتر راندمان بالاتری دارند. اگر قرار باشد که غنی سازی 60 درصد صورت بگیرد، با همان نسل اول و حتی نسل پنجم هم می توان این کار را انجام داد. غنی سازی 60 درصد بستگی به تعداد سانتریفیوژ و تعداد آبشارهایی که پشت سر هم بسته می شود، دارد. البته اگر غنی سازی با تعداد زیادی سانتریفیوژهای نسل اول صورت می گیرد، با تعاد کمتری از نسل جدید می توان انجام داد. هرچه میزان نسل ها بهتر و کیفیت بهتر شود، اشکالاتی که در سیستم پیش می آید، کمتر می شود.

این که گفته شده نسل دوم از نوع IR-2m است. این نوع از سانتریفیوژ آیا فراتر از توافقنامه ژنو است یا نه؟

در توافقنامه آمده که سانتریفیوژهای نسل جدید و همچنین تعداد نسل های گذشته اضافه نشود.  اما اگر سانتریفیوژی شکسته یا خراب شد، می توان از همان نوع قرار داد.در تحقیق و توسعه هر کاری ممکن است انجام شود و ایرادی ندارد. حتی نسل دهم هم ممکن است کار شود. تعداد زیاد سانتریفیوژها می تواند کار بزرگ انجام دهد. با تعداد کم نمی توان کاری انجام داد. آزمایش برای این است که بدانند با چه تعداد از این نسل می توان چه میزان غنی سازی را انجام داد.

با هزار سانتریفیوژی که از نسل دوم از نوع IR-2m نصب شده چه میزان غنی سازی می توان انجام داد؟

نوع جدید باید آزمایش شود، شاید نوع جدید برتری نداشته باشد. اما قاعدتا کمتر خراب و راحت تر کار می کند و فاکتور جداسازی نیز متفاوت باشد. فاکتور جداسازی هم در هر سانتریفیوژ آنقدر عدد کوچکی است که نمی توان در موردش قضاوت کرد. این میزان هم برای تحقیق و توسعه بوده و وارد خط تولید نشده است. وقتی قرار است سانتریفیوژی وارد خط تولید شود باید تعداد زیادی باشد که تغییری به وجود آورد.