باراک ، بی بی و ایران

دیپلماسی ایرانی: یک بحران در حال عمیق تر شدن در روابط آمریکا و اسرائیل است. افکار عمومی آمریکا – هرچند به شدت حامی اسرائیل هستند – توجه چندانی به این موضوع نشان نمی دهد.در روزها و ماه های پیش رو، آمریکا و دیگر قدرت های جهانی باید در مورد توافقنامه معتبری که می تواند فعالیت های هسته ای ایران را در مقابل تعدیل تحریم ها، کند یا متوقف کند، تصمیم گیری کنند. توافق نهایی در بهترین حالت چند ماه دیگر خواهد بود. اما اسرائیل از هم اکنون  و تنها پس از سه روز مذاکره در ژنو که طرفین را به یک توافق مقدماتی نزدیک کرد، لفاظی های پیشگیرانه خود را – را به منظور تحت تاثیر قرار دادن افکار عمومی آمریکا - آغاز کرده است. توافقی مقدماتی که هدف آن کند کردن روند برنامه های هسته ای ایران برای چند ماه کوتاه بود تا در این مدت زمان لازم برای مذاکره بر سر توافقی جامع تر فراهم شود.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم  اسرائیل قصد عقب نشینی ندارد. او در 10 نوامبر همزمان با پایان نشست ایران و گروه 1+5 در ژنو، در بین هزاران یهودی – آمریکایی در اورشلیم سخنرانی کرد و رئیس جمهور آمریکا و نمایندگان اش را متهم کرد که موجودیت اسرائیل را به خطر می اندازند. نتانیاهو مذاکرات ژنو که جان کری، وزیر خارجه آمریکا در آن حضور داشت را تلاشی برای امضاء یک توافق بد و خطرناک توصیف کرد که نظام تحریم ها را فرومی پاشد و در مقابل به تهران امکان می دهد تسلیحاتی بسازد که بقای اسرائیل را تهدید می کند. او هشدار داد به محض اینکه ایران موشک های دوربرد خود را به کلاهک هسته ای مجهز کند، دیگر آمریکا نیز در امان نخواهد بود. او فریاد زد:« آیا این را می خواهید؟ پس کاری انجام دهید. »

اما کری می گوید می داند منافع متحدان آمریکا – شامل اسرائیل – کجاست. او می گوید کور نیست و گمان نمی کند آمریکایی ها احمق باشند. این اوضاع مشابه شرایطی است که در آن زمینه برای رویارویی نهایی سیاسی مشهوری در آمریکا فراهم می شود که در آن جمهوریخواهان، دمکرات ها را به ملایمت نشان دادن در برابر دشمنان آمریکا و نادیده گرفتن متحدان متهم می کنند. 

هنوز چنین رویارویی در نگرفته است. بلکه برخی نام های آشنا در بین جمهوریخواهان از سیاست کاخ سفید در قبال ایران حمایت می کنند. یکی از توجیه های این رویکرد این است که آمریکایی ها نسبت به پیامدهای ناشی از جنگ نگرانند، هر چند که برخی کارشناسان همچنان توصیه می کنند آمریکا باید بحران ها را پیش از اینکه به خانه برسد، حل کند. با این وجود افکار عمومی آمریکا از شنیدن مداوم خطرات ناشی از گسترش تسلیحات کشتار جمعی در یک دهه اخیر خسته شده اند.

مشارکت جدی سیاست های مدرن نیز هر گونه تلاش خارجی ها برای جلب حمایت آمریکا را پیچیده تر کرده است. این به معنی ضد اسرائیلی شدن آمریکایی ها نیست. نظرسنجی سال 2013 گالوب نشان می دهد همچنان 64 درصد آمریکایی ها در ماجرای فلسطین جانب اسرائیل را می گیرند. این درحالی است که جمهوریخواهان عملکرد اسرائیل را در ماجراهای پس از 11 سپتامبر و دو جنگ خلیج فارس به دقت رصد می کنند. در مقابل نگاه دمکرات ها به اسرائیل پیچیده تر است و در کل به نظر می رسد که لابی اسرائیل در حال از دست دادن اهرم های خود است.

آنهایی که همواره از نفوذ اسرائیل در سیاست های آمریکا سخن می گویند، هیولایی به نام آیپک(کمیته امور عمومی اسرائیلی آمریکایی)  را تصویر می کنند که یک لابی تندرو است.دوستان آیپک در کنگره از جمله رابرت منندز که ریاست کمیته روابط خارجی سنا را بر عهده دارد، بر این باورند که تحریم ها، موجب می شود که آمریکا در تعامل با ایران دست بالا را بگیرد. کنگره قدرت تصویب تحریم های جدید علیه ایران یا محدود کردن قدرت مانور اوباما برای لغو تحریم ها و در نظر گرفتن معافیت های تحریمی را دارد. در صورتی که تحریم های جدید در سنا به رای گذاشته شوند، به آسانی به تصویب می رسند. به این ترتیب رهبران دمکرات سنا با یک کابوس مواجه می شوند. آنها نمی خواهند رئیس جمهور را ناامید کنند. اما در عین حال سناتورها به ایارن اعتماد ندارند و باور ندارند که اوباما بخواهد معامله خوبی با ایران انجام دهد. به همین دلیل باید با دقت به موضوع لابی اسرائیلی و آیپک که بر هر  دو حزب آمریکا نفوذ دارد، توجه کرد.

بحران ایران، اختلافات قدیمی بین نتانیاهو و اوباما را پررنگ تر کرده است. اما افکار عمومی آمریکا از گرفتاری های خارجی به ستوه آمده است و کنگره نیز یک متحد ضعیف تر از معمول به نظر می رسد. در جدال با ایران، نتانیاهو درگیر اوباما شده است. شاید آنها به طور عمیقی بر سر تاکتیک ها اختلاف نظر داشته باشند، اما در آمریکا در مورد آنچه که نتانیاهو و همفکران اش در سر می پرورانند، حمایت اندکی وجود دارد.

منبع: اکونومیست / تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 10