هفت راهی که عربستان می‌تواند به منافع آمریکا لطمه بزند

با اوج گرفتن اختلاف نظر میان واشنگتن و ریاض بر سر دسته ای از مسائل منطقه ای، به ویژه موضوعات مربوط به ایران و سوریه، آینده اتحاد راهبردی این دو کشور با یکدیگر به طور جدی در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. در این میان، نشریه «فارن پالیسی» به بررسی این موضوع پرداخته که در صورت تمایل عربستان به ضربه زدن به منافع آمریکا و انتقام گیری، سعودی ها چه گزینه های مهمی پیش روی دارند.

به گزارش «تابناک»، نشریه «فارن پالیسی» در مطلبی درباره روابط آمریکا و عربستان، به روندی اشاره کرده که در هفته ها و ماه های اخیر، زمینه فاصله گرفتن این دو کشور را از یکدیگر فراهم کرده است.

در ادامه این مطلب، این موضوع بررسی شده که در صورت تداوم روند کنونی و تمایل احتمالی سعودی ها به انتقام گیری از واشنگتن، ممکن است چه مواردی اتفاق بیفتد.

تحلیلگر این نشریه، هفت گزینه مهم را در این زمینه برمی شمارد:

۱ ـ استفاده ریاض از سلاح نفت: ریاض می تواند تولید نفت خود را که به درخواست واشنگتن و به منظور پر کردن جای ایران در بازارهای نفت افزایش داده و به بیش از ۱۰ میلیون بشکه در روز رسانده، کاهش دهد. ریاض تاکنون از افزایش درآمدهای به دست آمده از افزایش تولید بهره برده، اما اوج گیری قیمت ها به سبب کاهش ناگهانی تولید نیز می تواند این کشور را به مقصود برساند. در عین حال، کاهش عرضه می تواند سبب افزایش بهای بنزین در آمریکا و به دنبال آن، سبب به خطر افتادن احیای اقتصادی و تأثیرگذاری بر افکار عمومی داخلی شود.

۲ ـ متمایل شدن عربستان سعودی به سمت پاکستان برای به دست آوردن موشک هایی با توان حمل کلاهک هسته ای: مدت هاست ریاض به برنامه هسته ای اسلام آباد توجه نشان می دهد. گفته می شود عربستان، بخشی از هزینه برنامه تسلیحاتی هسته ای پاکستان را تأمین کرده است.
در سال ۱۹۹۹، شاهزاده سلطان، وزیر دفاع عربستان، در نیروگاه هسته ای «کاهوتا»، یعنی جایی که پاکستان در آن اورانیوم با غنای بالا تولید می کند، مورد استقبال نواز شریف، نخست وزیر پاکستان قرار گرفت. پس از این که شریف در اواخر همان سال با کودتایی از کار برکنار شد و دوره تبعید خود را در عربستان گذراند، اینک بار دیگر به قدرت بازگشته است.

هرچند اسلام آباد نمی خواهد میان ریاض و تهران گرفتار آید، همکاری با عربستان می تواند برایش سود مالی داشته باشد. این امر همچنین به پاکستان در رقابت با هند کمک می کند؛ به عبارت دیگر، اگر بخشی از برنامه هسته ای پاکستان در خاک عربستان باشد، در مقابل حمله هند در امان می ماند.

از سوی دیگر، شاید عربستان به ایجاد یک برنامه غنی سازی اورانیوم، مشابه برنامه هسته ای ایران متمایل شود! ملک عبدالله، پادشاه سعودی در سال ۲۰۰۹ به دنیس راس، دیپلمات ارشد آمریکایی گفته بود: «اگر ایرانی ها سلاح هسته ای به دست بیاورند، ما نیز به دست خواهیم آورد».

۳ ـ کمک ریاض به اخراج آمریکا از بحرین: زمانی که بحرین در سال ۲۰۱۱ دستخوش تظاهرات اعتراضی شد، عربستان سعودی، رهبری کشورهای منطقه خلیج فارس را برای مداخله جهت حفظ خاندان حاکم بر این کشور بر عهده گرفت؛ بنابراین، سعودی ها این قدرت را دارند که بحرین را تشویق کنند تا ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا را به خروج از مقر خود در منامه (پایگاه اصلی اعمال قدرت آمریکا بر خلیج فارس) وادار کند.

۴ ـ فرستادن تسلیحات جدید و خطرناک تر برای شورشیان سوری: سعودی ها هم اکنون نیز مداخله خود علیه دولت بشار اسد در سوریه را افزایش داده و برای گروه های تندروی سلفی در سوریه پول و سلاح می فرستند. با این حال، آن ها تاکنون بنا به درخواست آمریکا از فرستادن سلاح های خاصی برای شورشیان خودداری کرده اند. سعودی ها می توانند از این پس، این نوع تسلیحات (سامانه های موشکی زمین به هوا) برای شورشیان بفرستند.

۵ ـ حمایت سعودی ها از انتفاضه جدید در فلسطین: ریاض از مدت ها پیش نسبت به پیشرفت نداشتن در مذاکرات صلح فلسطین و اسرائیل ابراز نگرانی کرده است. فلسطین مهم ترین دلیلی بود که از سوی سعودی ها، دلیل عدم پذیرش کرسی شورای امنیت سازمان ملل عنوان شد. اگر عربستان احساس کند که چشم انداز توافقی مسالمت آمیز در موضوع فلسطین نیست، می تواند سریع ضمن حمایت از نیروهای شبه نظامی در کرانه باختری، حملاتی علیه نیروهای اسرائیلی ترتیب داده و تلاش های آمریکا برای میانجی گری را ناکام بگذارد.

۶ ـ تقویت رژیم نظامی مصر از سوی عربستان: عربستان سعودی با اختصاص پنج میلیارد دلار کمک به مصر، بلافاصله پس از سقوط مرسی، به یکی از مهم ترین شرکای دولت این کشور تبدیل گشت. این کمک سبب شده حاکمان نظامی مصر، تهدیدهای واشنگتن مبنی بر قطع کمک های مالی را جدی نگیرند. ریاض می تواند با تشدید حمایت های خود از دولت نظامیان، تلاش های آمریکا برای پیشبرد اهداف خود در مصر را بیش از پیش دچار چالش کند.

۷ ـ حمایت از یک «کرسی اسلامی» در شورای امنیت: عربستان سعودی از مدت ها پیش، مدعی اختلاف نظر با کشورهای غربی بر سر شیوه اداره شورای امنیت بوده و در همین راستا، بحث اختصاص یک کرسی به کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی مطرح شده است؛ بنابراین، در صورت مخالفت آمریکا و دیگر کشورهای غربی با این موضوع، ریاض می تواند دیگر کشورهای اسلامی همسو با خود را گرد هم آورده و به این ترتیب در راستای اهداف خود بر آمریکا فشار آورد.