نامه ولادیمیر پوتین به مردم آمریکا

دیپلماسی ایرانی: آنچه در زیر می خوانید نامه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه است که برای مردم و رهبران آمریکا نوشته شده و در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شده است. او در این نامه به لزوم پیروی از قوانین سازمان ملل و پرهیز از گزینه نظامی اشاره کرده است. همچنین پوتین می گوید نه از دولت سوریه و بلکه از قوانین حمایت می کند.

تحولات اخیر پیرامون سوریه من را بر آن داشته تا به طور مستقیم با مردم آمریکا و رهبران سیاسی آنها گفت و گو کنم. این اقدام از آن جهت حائز اهمیت است که کانال ارتباطی بین جوامع ما چندان موثر نیست.  

روابط بین ما مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است. ما در جنگ سرد در مقابل یکدیگر ایستادیم. اما زمانی هم متحد یکدیگر بودیم و علیه نازی ها قد علم کردیم. سپس سازمان ملل بنا نهاده شد تا از بروز این خرابی ها در آینده جلوگیری کند.

بنیانگذاران سازمان ملل درک می کنند که هر تصمیم مربوط به جنگ و صلح باید تنها با اجماع اتخاذ شود و  موافقت آمریکا با رای وتو اعضاء دایم شورای امنیت در منشور سازمان ملل ثبت شده است. هدف از این خرد جمعی حفظ ثبات در روابط بین الملل بوده است.

هیچ کس نمی خواهد سازمان ملل لقب اتحادیه ای از کشورها را به خود بگیرد، چرا که در این صورت به دلیل از دست دادن اهرم های خود، سقوط می کند. چنین سرانجامی زمانی دست به گریبان سازمان ملل می شود که کشورهای تاثیرگذار این سازمان را دور زده و بدون مجوز شورای امنیت به اقدام نظامی دست بزنند.

حمله احتمالی آمریکا به سوریه به رغم مخالفت جدی بسیاری از کشورهای و رهبران سیاسی و مذهبی شامل پاپ، شمار قربانیان را افزایش می دهد و در عین حال ریسک سرایت جنگ به خارج از مرزهای سوریه را بیشتر می کند .این حمله ناآرامی و درگیری را گسترش داده و موج جدیدی از تروریسم پدید می آورد. همچنین تلاش های چندجانبه به منظور حل مساله هسته ای ایران و مناقشه اسرائیل و فلسطین را تضعیف کرده و بی ثباتی بیشتری را در خاورمیانه و شمال آفریقا حاکم می کند. این روند می تواند کل سیستم قوانین بین المللی و حفظ توازن را مخدوش سازد.

سوریه شاهد جدال برای دمکراسی نیست، بلکه آنچه در سوریه در جریان است، درگیری بین دولت و گروه های مخالف در یک کشور چند مذهبی است. البته مبارزه هایی نیز برای دمکراسی در سوریه وجود دارد. اما در مقام مقایسه، تندروها و القاعده نبرد سهمگین تری را آغاز کرده اند. وزارت خارجه آمریکا جبهه النصره را برگزیده و کشور اسلامی عراق با گروه های مخالف به عنوان سازمان های تروریستی می جنگد. این مناقشه داخلی با تجهیز مخالفان به تسلیحات یکی از خونین ترین درگیری ها در جهان را زمینه سازی کرده است.

سربازان اجیر شده کشورهای عربی در سوریه می جنگند و صدها نظامی از کشورهای غربی و حتی روسیه، موضوع نگرانی عمیق ما هستند. شاید آنها هیچگاه پس از تجربه سوریه  به کشورشان بازنگردند. سربازانی که در لیبی می جنگیدند و سپس به مالی اعزام شدند . این روند همه ما را تهدید می کند.

در خارج، سوریه گفت و گوی صلح را برای ایجاد یک طرح مصالحه ای در مورد آینده سوریه پیشنهاد می کند. ما نه از دولت سوریه، بلکه از قوانین بین المللی حمایت می کنیم. ما باید از شورای امنیت سازمان ملل استفاده کنیم و باور داشته باشیم که اجرای این قانون در جهان پیچیده و متشنج امروز یکی از معدود راه هایی است که از سقوط روابط بین الملل به یک بحران تمام عیار، جلوگیری می کند قانون هنوز قانون است و ما باید چه دوست داشته باشیم و چه نه، از آن پیروی کنیم. طبق قوانین کنونی، استفاده از زور تنها زمانی مجاز است که پای دفاع از خود در میان باشد یا اینکه شورای امنیت این تصمیم را گرفته باشد. هر چیزی خارج از این ساختار، مغایر با منشور سازمان ملل و قوانین مربوط به جنگ است.

هیچ تردیدی وجود ندارد که از گاز شیمیایی در سوریه استفاده شده است. اما دلایلی وجود دارد که نشان می دهد نه ارتش سوریه، بلکه گروه های مخالف از این گاز استفاده کرده اند تا بستر مداخله نیروهای خارجی در سوریه را فراهم کنند تا از این طریق کشور به سوی بنیادگرایی پیش برود. گزارش ها حاکی از آن است که گروه های نظامی در حال آماده شدن برای حمله ای دیگر هستند که این بار علیه اسرائیل خواهد بود .

این نگران کننده است که مداخله نظامی در درگیری های داخلی کشورها به یک امر پیش پا افتاده و متداول برای ایالات متحده تبدیل شده است. آیا این به سود منافع دراز مدت آمریکا خواهد بود؟ من تردید دارم. میلیون ها نفر در سراسر جهان شاهد آن هستند که آمریکا نه یک مدل دمکراسی بلکه مدلی برای استفاده از زور است. منطق آمریکا این است که یا با ما باشید؛ یا بر ما.

اما استفاده از زور، ناکارآمدی خود را به اثبات رسانده است. افغانستان یک مثال عینی است. هیچ کس نمی تواند بگوید که پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور، چه اتفاقی روی خواهد داد. لیبی نیز همچنان متشنج است. در عراق جنگ شهری ادامه دارد و روزانه ده ها نفر جان خود را از دست می دهند. در ایالات متحده اکنون این پرسش برای مردم مطرح است که چرا کشوشان می خواهد اشتباه خود را تکرار کند.

مهم نیست که اهداف چگونه مورد حمله قرار گیرند و از چه تسلیحات پیشرفته ای استفاده شود، موضوع این است که در صورت حمله افراد بی گناه، کودکان و افراد مسن جان خود را از دست می دهند آن هم به دلیل حمله ای که با شعار حفاظت از جان مردم انجام شده است.

واکنش جهان به این حمله این خواهد بود که اگر نمی توان روی قوانین بین المللی حساب کرد پس باید راهی دیگر برای تامین امنیت یافت. در نتیجه شماری از کشورها به فکر تولید سلاح هسته ای و کشتار جمعی می افتند و منطق آنها نیز این خواهد بود که اگر بمب داشته باشیم، کسی به ما حمله نمی کند.

ما باید به استفاده از زبان زور پایان دهیم و در مقابل در راه مبناهای سیاسی، دیپلماتیک و متمدن قدم برداریم.

فرصت جدیدی برای پرهیز از اقدام نظامی در روزهای اخیر پدید آمده است. آمریکا ، روسیه و دیگر اعضای جامعه بین المللی باید از تمایل دولت سوریه به تحت کنترل بین المللی در آوردن ذخایر تسلیحات شیمیایی و انهدام آنها، استفاده کند. از اظهارات اوباما اینچنین برمی آید که از نگاه واشینگتن این اقدام می تواند جایگزینی برای حمله باشد.

من از تمایل رئیس جمهور آمریکا به ادامه گفت و گو با روسیه بر سر سوریه استقبال می کنم. ما باید با یکدیگر همکاری کنیم تا این امید را زنده نگاهداریم. ما در نشست گروه هشت در ماه ژوئن برای ادامه گفت و گو ها توافق کردیم.

اگر بتوانیم از گزینه نظامی علیه سوریه پرهیز کنیم، آنگاه فضای امور بین المللی بهبود می باید و اعتماد چندجانبه تقویت خواهد شد. گشایش درها برای همکاری در موضوعات حیاتی ، موفقیت همه ما خواهد بود .

همکاری و روابط شخصی من با اوباما بر مبنای اعتماد است. من به این موضوع می بالم. من  سخنرانی وی را در روز سه شنبه به دقت گوش دادم. البته من با این نکته که وی موضوع آمریکا را از دیگران جدا می کند و می گوید سیاست آمریکا آن چیزی است که ایالات متحده را متقاوت کرده، موافق نیستم. این خیلی خطرناک است که مردم را تشویق کنیم خود را تافه جدا بافته بدانند و مهم نیست انگیزه چه باشد. در جهان کشورهای بزرگ، کوچک؛ فقیر و غنی وجود دارند که تاریخی طولانی از دمکراسی دارند یا اینکه در راه دستیابی به دمکراسی تلاش می کنند. سیاست های آنها نیز متفاوت است. همه ما با هم متفاوت هستیم . اما نباید خدا را فراموش کرد . خداوند همه ما را مساوی آفریده است.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: پنجشنبه 21 شهریور 1392/ باز انتشار: دوشنبه 25 شهریور 1392