سیاست خارجی روحانی به سبک علی‌اکبری؟

حسن روحانی رئیس جمهور منتخب ایران، تیمی را مامور بررسی ابعاد مسئله هسته ای کرده است که وزارت خارجه با این تیم همکاری می کند.

به گزارش صراط، این موضوع در لابلای سخنان اخیر علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه مطرح شده است. او در پاسخ به سوالی درباره دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5 گفته است که «مذاکره با ۱+۵ در حال حاضر به عهده آقای روحانی است و ایشان باید تصمیم بگیرد که در چه زمانی برای این نشست آمادگی وجود دارد.»

صالحی افزوده است: «به دلیل اینکه در دوره انتقال هستیم باید چند هفته صبر کرد تا پس از اینکه رئیس جمهور منتخب عهده دار ریاست جمهوری شد خودشان درباره این موضوع تصمیم بگیرند.»

به گفته او «هنوز تصمیمی درباره زمان و مکان این نشست اتخاذ نشده و آقای روحانی گروهی را تعیین کرده که این گروه مسئله را در تمامی ابعاد بررسی می کند و دوستان وزارت خارجه نیز در این زمینه همکاری دارند.»

در این میان البته سخنگوی وزارت امور خارجه «تعیین تیمی از سوی رئیس جمهور منتخب برای مذاکره با 1+5» را تکذیب کرده اما واقعیت این است که این تکذیب در اصل مسئله تفاوتی ایجاد نمی کند چرا که وزیر امور خارجه نیز هرگز از تعیین «تیم مذاکره کننده» سخن نگفته بود بلکه موضوع اصلی، «بررسی تمام ابعاد مسئله مذاکرات هسته ای» است که توسط تیمی از طرف حسن روحانی انجام می شود؛ حال این گروه می تواند منطبق با گفته های عراقچی، یکی از همان تیم هایی باشد که در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی، سیاست خارجی و ... به منظور بررسی همه جانبه موضوعات و کمک به تسهیل و تسریع در انتقال وظایف به دولت، تشکیل شده اند.

با انتشار اخباری از این دست، گمانه زنی درباره گزینه نهایی حسن روحانی برای به دست گرفتن مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 شدت گرفته است. گفته می شود علی اکبر ولایتی گزینه اصلی روحانی است. این احتمال زمانی تقویت شد که در مناظرات مربوط به رقابت های انتخاباتی اخیر، ولایتی در خصوص موضوع مذاکرات هسته ای مواضعی تقریبا مشابه روحانی اتخاذ کرده بود.

از سوی دیگر ولایتی از نیروهای سیاسی نزدیک به هاشمی رفسنجانی است و ممکن است این انتخاب مورد نظر او نیز باشد. هاشمی حتی چند روز قبل از انتخابات به تمجید از ولایتی پرداخت، هر چند تاکید کرد که گزینه او روحانی است.

بر اساس این گزارش، به نظر می رسد ولایتی حتی اگر دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران نشود، یک پست کلیدی دیپلماتیک را بر عهده خواهد گرفت. همچنین قابل پیش بینی است که برخی از اعضای تیم سابق مذاکره کننده هسته ای ایران در دولت آینده نیز به سمت های خود بازگردند.

گفتنی است در حال حاضر جلیلی و خود روحانی نمایندگان رهبری در شورای عالی امنیت ملی به شمار می روند.

گمانه زنی ها در خصوص انتخاب مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران در حالی است که هنوز برای پست وزارت امور خارجه دولت روحانی گزینه قریب به یقینی در رسانه ها مطرح نشده است. البته برای این وزارتخانه نیز مانند دیگر پست های کابینه حدس هایی زده می شود اما هیچ یک از این گزینه ها شانس بیشتری نسبت به بقیه ندارند.

این در حالی است که گفته می شود علی اکبر صالحی یکی از گزینه هایی است که ممکن است بعد از دولت احمدی نژاد در دولت روحانی هم دارای سمت باشد.

تا کنون حسن روحانی احتمال استفاده از نیروهای دولت نهم و دهم را رد نکرده است. از طرفی علی اکبر صالحی در سال های گذشته و پیش از به دست گرفتن وزارت امور خارجه، همواره به عنوان یک نیروی «علمی» شناخته می شد تا یک نیروی سیاسی. این موضوع احتمال استفاده مجدد روحانی از او را بالا برده است.

البته تداوم سمت فعلی او و انتخاب مجدد صالحی به عنوان وزیر امور خارجه کمی بعید به نظر می رسد اما سپردن یکی از سمت های دیپلماتیک یا علمی کشور به او دور از ذهن نیست.

صالحی پیش از این دو دوره رئیس دانشگاه صنعتی شریف بوده است. او از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵ نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی بود و در سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ معاونت دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی را بر عهده داشت. او سپس رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ شد.