از رانندگی اتوبوس تا جانشینی هوگو چاوز

دیپلماسی ایرانی : نام نیکولاس مادورو از ساعاتی پیش به عنوان رئیس جمهور موقت ونزوئلا در تقویم سیاسی این کشور ثبت شد. جدال هوگو چاوز رئیس جمهور سوسیالیست و ضدآمریکایی این کشور با سرطان سرانجام به پایان رسید. چاوز در 58 سالگی درست در روزهایی که غیبت های طولانی وی از اذهان عمومی همگان را نگران کرده بود، درگذشت. خبر مرگ وی را نیکولاس مادورو اعلام کرد. مقامی که تا چند ساعت پیش از اعلام فوت چاوز ، اخبار در خصوص وخامت حال او را بزرگنمایی رسانه ای خوانده بود. با مرگ چاوز نگاه طرفداران رئیس جمهور سرخ پوش به معاون و امین چاوز در ماه های آخر عمرش دوخته شده است. مردی که باید فکری برای جامعه چنددسته وطن کرده و البته در داخل حزب نیز به اختلاف هایی که پس از مرگ چاوز سرباز خواهد کرد، رسیدگی کند.
جای اندک شکی نیست که مادورو از  شخصیت کاریزماتیکی که چاوز را به پدیده ای در تاریخ سیاسی کشورش تبدیل کرد، برخوردار نیست با اینهمه وی یک مزیت دارد: او منتخب و گل چین شده هوگو چاوز پیش از مرگ است. وارث منصوب آقای سوسیالیست.
50 سال سن دارد. پیش از آنکه با جلب اعتماد آقای رئیس جمهور عنوان سخنگوی مورد اعتماد وی را به خود اختصاص دهد، راننده اتوبوس بوده است. پیش بینی عملکرد مادورو در غیاب هوگو چاوز کار آسانی نیست و باید به زمان واگذار شود با اینهمه بسیاری او را مذاکره کننده ای ماهر و سیاستمداری می دانند که مشروعیت خود را در مسئولیت پذیری می داند. یکی از بزرگترین چالش های پیش روی وی به هم پیوند دادن جنبشی است که از چپ گراهای رادیکال تا میانه روها و البته مقام های سابق و فعلی ارتش را در خود جای داده است.
پیش بینی تحلیل گران حاکی از احتمال بروز اختلاف میان جانشین موقت چاوز با رئیس مجلس ملی ، دیسدادو کابلو است. گفته می شود که رئیس مجلس ملی در میان ارتشی های ونزوئلا از اعتبار بیشتری برخوردار است. اما ونزوئلا امروز به اتحاد این دو مرد در کنار هم نیاز دارد. پس از آنکه آقای چاوز در 11 دسامبر برای انجام جراحی کشور را ترک کرد، این مادورو بود که با حضور در محافل عمومی سعی کرد جای خالی رئیس جمهور را برای مردم پر کند. وی به طور مرتب اخباری در خصوص سلامتی مافوقش را در اختیار عموم قرار داده و از هموطنانش می خواست که در غیاب رئیس جمهور اتحاد ملی را حفظ کنند.
عملکرد مادورو در چند ماه گذشته نشان داد که به خوبی می تواند ادامه دهنده شعارهای سوسیالیستی باشد که آقای چاوز در 14 سال حضور در قدرت تبلیغ آن را کرده بود. وی بارها در سخنرانی های خود مانند چاوز از عدالت اجتماعی  و عدم باج دهی دولت به طبقه مرفه سخن گفته بود.
نام مادورو از هشتمین روز از ماه دسامبر بر زبان ها افتاد. زمانی که چاوز به دلیل وخامت وضعیت جسمانی خود به ناچار امور دولتی را به وی واگذار کرد. چاوز در همان تاریخ هم اعلام کرد که اگر بیماری اش فرصت حضور در مراسم تحلیف در دهم ژانویه را ندهد ، طرفداران دولت باید پشت سر مادورو قرار گیرند.
به نظر می رسد که مادورو برنامه هایی مانند تاسیس کلینیک های پزشکی مجانی با در اختیار داشتن پرشکان کوبایی یا ارائه سوبسید خرید موارد خوراکی به عامه مردم را در راس کارهای خود قرار دهد. اقداماتی که می  تواند به کسب محبوبیت در میان طبقه نیازمند و فقیر ونزوئلا منجر شود. وی بارها هشدار داده که اجازه نخواهد داد طبقه ثروتمند زمام امور در کشور را به دست بگیرند : بهتر است بمیریم تا به ارمان های مردم و چاوز خیانت کنیم.
این وفاداری به آرمان های نظام سوسیالیست مد نظر چاوز بود که مادورو را به گزینه ای مناسب برای جانشینی وی تبدیل کرد. دو ویژگی در مادورو بود که نظر چاوز را جلب کرد: نخست وفاداری او به رهبری حزب و سپس جایگاه او در میان افکار عمومی و برنامه هایی که وی برای عامه مردم در سر داشت: برنامه های اجتماعی برای طبقه فقیر. مادورو در جوانی سابقه رهبری  اتحادیه اتوبوس دارها  را در پرونده خود ثبت کرده است.
هیچ کس نمی داند که چاوز و مادورو برای نخستین بار کجا با هم آشنا شدند. اما به نظر می رسد که چاوز در تاریخی حدود سالهای ابتدایی دهه 80 با مادورو ملاقات کرده است. زمانی که آقای چاوز ستوان ارتش بود و به تازه گی قدم در راهی گذاشته بود که منجر به کودتای ناموفق در سال 1992 علیه حاکمیت وقت شد. وی به اتهام آشوب بازداشت و دو سال بعد با عفو آزاد شد. مادورو اندک اندک خود را به رده های بالا در حزب چاوز کشانده و به  چهره های سرشناس حزب نزدیک شد. زمانی که چاوز در سال 1998 به عنوان رئیس جمهوز ونزوئلا انتخاب شد ، مادور را به عضویت شورایی برای تدوین قانون اساسی جدید درآورد. وی بعدها به مجلس ملی هم راه یافت.مادورو  در سال 2006 میلادی به عنوان وزیر امور خارجه مشغول به کار شد. او رابطه کاراکاس با کشورهایی چون ایران، چین و روسیه را گسترش داده و البته نیم نگاهی هم به بهبود رابطه با متحد امریکا یعنی کلمبیا داشت. به نظر می رسد که او رابطه بسیار نزدیکی هم با دولت کوبا دارد.
چاوز وی را مذاکره کننده ای با قدرت چانه زنی بالا می دانست که می تواند نظریات متفاوت را در کنار هم جمع کند.برخی مادورو را مردی اهل تعامل می دانند که خواهان گفتگو با مخالفان دولت چاوز هم هست. 
چاوز در ماه دسامبر سال 2012 دلایل انتخاب مادورو را اینگونه توضیح داد: او یکی از جوان ترین رهبرانی است که توانایی حرکت رو به جلو را دارد. او دستانی مصمم ، نگاهی خیره، قلبی تپنده برای مردم ، نیت های خوب ، هوش سرشار، درک بین المللی بالا و قدرت رهبری بسیار برای در اختیار گرفتن پست ریاست جمهوری را دارد.
منبع: آسوشییتدپرس / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی