تقویت روابط ایران با جهاد اسلامی

دیپلماسی ایرانی: در بین تمامی پیامد های بهار عربی، جنگ در سوریه، وخیم ترین آنها به شمار می رود. بحرانی که روابط منطقه ای را متاثر ساخت و روابط سوریه و فلسطین نیز بیشتر آسیب ناشی از آن را متحمل شد. همچنین روابط ایران و فلسطین نیز تحت فشار قرار گرفت.

به گزارش المانیتور،  از زمان انقلاب اسلامی 1979، ایران همواره اصلی ترین حامی فلسطین بوده و به خصوص از دو شاخه اسلامی بزرگ شامل حماس و جهاد اسلامی، پشتیبانی می کرده است. سوریه نیز به عنوان بخشی از این اتحاد از این دو گروه حمایت می کرد و تا همین اخیرا، پایگاه رهبران حماس و جهاد اسلامی بود.

تا چندی پیش ایران حامی قدرتمند دولت حماس و شاخه نظامی آن در غزه بود، اما از آنجایی که رهبران حماس از بشار اسد در سوریه فاصله گرفته و به منتقدی برای وی تبدیل شدند، روابط تهران با این گروه نیز تحت تاثیر قرار گرفت. هرچند که حماس بیش از یک سال صبر کرد تا تصمیم دشوار ترک سوریه را اتخاذ کرده و ریسک از دست دادن پشتیبانی جمهوری اسلامی را متحمل شود . اما اکنون حماس، جایگزین هایی برای ایران دارد و در جهت خروج از ایزوله بین المللی و پذیرش بین المللی حرکت می کند.

در مقایسه با حماس ، جهاد اسلامی نزدیکی بیشتری با دولت بشار اسد در سوریه کنونی دارد. باوجود اینکه رمضان صالح، رهبر جهاد اسلامی، سال گذشته سوریه را ترک کرد، اما این جنبش تاکید دارد که روابط اش با سوریه تحت تاثیر خروج صالح از این کشور که تنها دلایل امنیتی داشته، قرار نمی گیرد.

خدر حبیب، یکی از مقامات جهاد اسلامی در گفت و گو با المانیتور خاطرنشان کرد، روابط این گروه با قدرت های خارجی بر مبنای حمایت این کشور ها از مقاومت اسلامی و نه امور خارجی است.  وی همچنین خاطرنشان کرد ایران از زمان انقلاب اسلامی از مقاومت فلسطین حمایت می کند و روابط تهران با دمشق، رابطه جهاد اسلامی را جمهوری اسلامی را به رغم تفاوت دیدگاه ها، به چالش نمی کشد. حبیب بحران در سوریه را صرفا یک مساله داخلی می داند که ربطی به فلسطینی ها ندارد. وی ضمن ابراز تاسف در خصوص اینکه روزانه تعدادی از فلسطینی ها و سوری ها در سوریه کشته می شوند، می گوید، ما در سوریه میهمان هستیم و حق دخالت نداریم.

در حالی که روابط ایران و حماس تحت تاثیر بحران سوریه قرار گرفته، پنجره رو به جهاد اسلامی باز است و با وجود اینکه مقامات به صراحت آن را تایید نمی کنند، راه برای تقویت روابط تهران و جهاد اسلامی هموار به نظر می رسد.

عنان ابو عامر، تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه غزه، بر این عقیده است که روابط جمهوری اسلامی و جهاد اسلامی پس از اینکه حماس از تهران فاصله گرفت، نزدیک تر شده است. به گفته وی، جهاد اسلامی از جمله گروهای فلسطینی تحت حمایت ایران است. این لزوما به این معنی نیست که جهاد اسلامی از بقیه فاصله می گیرد، چرا که عوامل دیگری مانند محبوبیت و حمایت ملی نیز ذهن رهبران جهاد اسلامی را به خود مشغول می کند.

این در حالی است که حمایت رو به افزایش ایران از جهاد اسلامی در ماه نوامبر گذشته آشکار تر شد. زمانی که جنگی کوچک با اسرائیل اتفاق افتاد و جهاد اسلامی قدرت راکتی و توانایی های جنگ سایبری خود را به نمایش گذاشت.  

حبیب همچنین می گوید حمایت ایران از جهاد اسلامی تنها به شاخه نظامی آن محدود است و ارتباطی با روابط حماس و تهران ندارد. به بیان دیگر روابط جمهوری اسلامی و حماس همچنان خوب است و روابط جهادی اسلامی با تهران نیز مستقل از آن عمل می کند. به گفته وی، ایران از پیروزی مقاومت فلطسین خشنود است و به همین دلیل از ما حمایت می کند تا آنچه را که در دوران جنگ از دست دادیم، دوباره به دست آوریم.

جهاد اسلامی همچنین روابط نزدیکی با حزب الله دارد. طاهر النونو، سخنگوی حماس در غزه تاکید دارد که این گروه و جهاد اسلامی برای جلب حمایت ایران، رقابت نمی کنند و این بر عهده ایران است تا از هر گروهی که می خواهد حمایت کند. هرچند که در مورد حماس، جمهوری اسلامی ترجیح می داد این گروه در سوریه بافی بماند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10