تسلیحات هسته ای که آقایان فراموش کردند

دیپلماسی ایرانی: بسیاری مدام  از من می پرسند چرا مطبوعات هر نکته کوچکی راجع به برنامه هسته ای ایران را دنبال می کنند اما هیچ بحثی درباره قابلیت تسلیحات هسته ای رژیم صهیونیستی نمی بینیم؟
پرسش منصفانه ای است. به آرشیو 10 سال گذشته واشنگتن پست هم رجوع کردم ولی مقاله قابل توجهی درباره توانایی های هسته ای این رژیم پیدا نکردم. با کارشناسان مختلف در زمینه هسته ای و منع گسترش سلاح های هسته ای صحبت کردم و آنها می گویند که فقدان گزارش در مورد سلاح های هسته ای رژیم اسرائیل واقعی و نا امید کننده است. برخی از دلایل آن آشکار و برخی هم خیلی واضح نیست.
نخست آنکه اسرائیل از اینکه رسما اعلام کند تسلیحات هسته ای دارد خودداری می کند. دولت ایالات متحده هم رسما وجود چنین برنامه ای را اعلام نکرده است. موضع رسمی رژِیم همانگونه که سخنگوی سفارت این رژیم در امریکا تصریح  می کند، این است: " اسرائیل اولین طرفی که تسلیحات هسته ای را به خاورمیانه معرفی کند نخواهد بود. تل آویو برای دستیابی به صلح حامی خاورمیانه ای عاری از تسلیحات کشتار جمعی است!
"معرفی کردن" به صورت هدفمندی مبهم است اما متخصصان می گویند بدین معناست که اسرائیل آشکارا سلاح را آزمایش نخواهد کرد و یا به صراحت از برخورداری از آن سخن به میان نخواهد آورد.
به اعتقاد اونر کوهن، استاد موسسه مطالعات بین المللی مونتری در کالیفرنیا که دو کتاب درباره این موضوع نوشته است، این فرمول در اواسط 1960 در اسرائیل به وجود آمد و بانی پیدایش توافقنامه محرمانه 1696 بین گولدا مئیر، نخست وزیر اسرائیل و ریچارد نیکسون رئیس جمهوری وقت آمریکا شد.
جان اف کندی شدیدا تلاش کرد مانع دستیابی اسرائیل به بمب هسته ای شود. لیندون جانسون هم در این مسیر گام برداشت اما نه با جدیت پیشینیان خود. زمانی که اسرائیل به بمب دست یافت، نیکسون و هیچ کدام از روسای جمهور بعد از وی، اسرائیل را برای آشکار کردن توانایی هسته ای اش و یا امضای معاهده منع گسترش سلاح هسته ای تحت فشار قرار ندادند. در عوض اسرائیل موافقت کرد که تسلیحات هسته ای اش را مخفی نگه دارد.
از انجایی که اسرائیل ان پی تی( معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته ای ) را امضا نکرده است تحت هیچ اجبار قانونی برای موافقت با بازرسی تاسیسات اصلی هسته ای اش از دیمونا توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی نیست. در مقابل، ایران این پیمان را امضا کرده  و در نتیجه با بازرسی دوره ای موافقت کرده است. بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به طور منظم در ایران هستند، اما هسته اصلی اختلاف این است که تهران اجازه دسترسی نامحدود به همه تاسیسات هسته ای این کشور را به آنها نمی دهد.
علاوه بر این با اینکه اسرائیل رسانه های جسوری دارد اما هنوز سانسورهای نظامی وجود دارد که می تواند از انتشار این اخبار در خصوص توانمندی  هسته ای اسرائیل جلوگیری کند و البته که در این مسیر هم گام برداشته است.
آن طور که کوهن می گوید، مشکل دیگر این است که تعداد کسانی که اطلاعات کاملی درباره برنامه هسته ای اسرائیل دارند نسبتا کم است و از هیچ کدام هم چیزی درز نمی کند. کسانی که درگیر هستند که قطعا چیزی افشا نمی کنند زیرا اقدام به انجام چنین کاری جرم است. اخرین باری که یکی از خودی ها یعنی مردخای وانونو، تکنسین هسته ای اسرائیلی در سال 1986 اطلاعاتی را افشا کرد، توسط عوامل اسرائیل در ایتالیا ربوده شد، آنها وی را برای محاکمه به اسرائیل برگرداندند، وی مجرم شناخته و به 18 سال زندان محکوم شد که بخش اعظم آن را هم در سلول انفرادی گذراند.
و شاید مهمترین علت این باشد که امریکایی ها هیچ اطلاعاتی را درباره برنامه هسته ای اسرائیل افشا نمی کنند. کوهن می گوید اطلاعات درباره توانایی هسته ای اسرائیل یکی از محرمانه ترین و طبقه بندی شده ترین اطلاعاتی است که دولت های ایالات متحده آن را حفظ می کنند، حتی بسیار محرمانه تر از اطلاعاتی درباره برنامه هسته ای ایران. وی ادامه می دهد: برای مثال محققان هسته ای امریکایی به دلیل صحبت کردن عمومی درباره آن توسط مسولانشان مواخذه شده اند.
جرج پرکویچ، مدیر برنامه سیاست هسته ای در موسسه صلح بین المللی کارنگی می گوید: دلایلی بی خطر و نه چندان بی خطری وجود دارد که مقامات ایالات متحده اینقدر سخت صحبت می کنند. ایالات متحده و اسرائیل دوست و متحد یکدیگر هستند. آیا شما دوستتان را لو می دهید؟
پرکویچ می افزاید: صحبت نکردن درباره تسلیحات هسته ای اسرائیل منافع هر دو یعنی اسرائیل و امریکا را تامین می کند. اگر اسرائیل برنامه اتمی خود را علنی کند و یا بی پروا درباره سلاح هسته ای خود حرف بزند- مانند کره شمالی که هر وقت چیزی می خواهد این کار را انجام می دهد- این کار فشار بیشتری را بر دولت های عرب وارد می کند تا آنها هم به دنبال بمب روند.
یکی دیگر از دلایل کم خطرتر که منابع امریکایی چیزی افشا نمی کنند این است که این کار می تواند به شغل شان آسیب بزند. پرکویچ می گوید: مثل اینکه همه چیز به اسرائیل و امریکا ربط دارد. اگر می خواهی پیشرفت کنی، نباید درباره آن حرفی بزنی؛ از اسرائیل انتقاد نمی کنی بلکه باید از آن پشتیبانی کنی. درباره اشغال کرانه باختری حرفی نمی زنی گرچه همه ماجرا را می دانند.
فکر می کنم به ندرت هم در غرب کسی مردم اسرائیل را برای داشتن سلاح هسته ای مقصر بداند. هولوکاست همچنان بهانه ای برای زیاده خواهی های اسرائیل است. اما این بدان معنا نیست که رسانه ها نباید درباره تاثیر تسلیحات اسرائیل بر معادلات خاورمیانه، سکوت کنند.
منبع : واشنگتن پست / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی

انتشار اولیه: دوشنبه 13 شهریور 1391 / باز انتشار: پنجشنبه 16 شهریور 1391