ایران از چه طریقی می تواند به اسرائیل فشار وارد کند؟
به گزارش مشرق، نشست نمایندگان ایران و اعضای گروه 1+5 شامل روسیه، چین، فرانسه، آلمان، امریکا و انگلیس به ریاست سعید جلیلی سرپرست هیئت ایرانی و کاترین اشتون سرپرست 1+5 در دو دور در استانبول روز شنبه به کار خود پایان داد.
پس از پایان این دور از گفتگوها کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات را مفید و سازنده خواند و گفت که ما اطمینان یافتیم که ایران جدی است نکته ای که در گذشته همواره خلافش بیان می شد که ایران در مذاکرات جدی نیست و تنها با هدف وقت کشی به مذاکرات می آید.
سعید جلیلی رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی نیز از رایزنی ها اظهار رضایت کرد و گفت که غربی ها در این دور از مذاکرات اظهارات تهدید آمیز نداشتند و در عین حال گفت به محورهایی که در نشست بغداد بررسی خواهد شد، پرداخته نشد. وی گفت: قرار شد اجلاس بعدی ما در بغداد، در سوم خرداد ماه باشد، قرار گذاشتیم وارد یک فرایند سازنده و مثبت برای همکاریهای جامع و پایدار در طیفی از موضوعات مورد علاقه دو طرف شویم.
جلیلی خاطر نشان کرد : گرایشهای طرف مقابل در مذاکرات، تاکیدی بر همکاری و نشانه ای مثبت است و همکاری با ملت ایران باید به دور از هرگونه تهدید و زورگویی باشد و ایران آمادگی خود را بر این اساس اعلام کرده است.
مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان در نشست استانبول، فتوای مقام معظم رهبری در خصوص تحریم تولید سلاح هسته ای را تاکیدی بر ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای کشورمان دانست.
جلیلی با بیان اینکه ملت ایران با گسترش سلاحهای هسته ای مخالف است، خاطر نشان کرد سه محور اساسی برای همکاری میان طرفین وجود دارد مسئله اول نابودی سلاحهای هسته ای، محور دوم، منع گسترش سلاحهای هسته ای و محور سوم استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای است.
از سوی دیگر در حالی که این مذاکرات با استقبال مقامات سیاست خارجی اکثر کشورها روبرو شده است، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی نسبت به زمان برگزاری دور دوم مذاکرات ایران با گروه ۵ + ۱که قرار است بیش از یک ماه دیگر انجام شود، ابراز ناخشنودی کرده است.
اتم برای صلح
قطعنامه "اتم برای صلح" که در دسامبر 1954 توسط مجمع عمومی سازمان مللل متحد به تصویب رسید را می توان منشا پیدایش آژانس بینالمللی انژری اتمی دانست این سازمان یکی از این سازمانهای تخصصی است که اگر چه وابسته به سازمان ملل محسوب نمیشود ولی کاملا با سازمان ملل مرتبط است. با این حال آژانس در بررسی وضعیت کشورها در حوزه هستهای نمیتواند رویکرد سیاسی اتخاذ کند چرا که برخلاف اساسنامه این سازمان است.
بر اساس اصولی که آژانس بر مبنای آن تشکیل شده، تمام کشورها حق فعالیت صلحآمیز انرژی هستهای را دارند و حتی به موجب NPT کشورهای دارای تکنولوژی هستهای موظف هستند به کشورهایی که دارای توانایی هستهای نیستند کمکهای فنی ارائه کنند و در این راستا آژانس انرژی اتمی باید مراقبت کند که این کمکها ارائه شود تا فعالیتهای صلحآمیز هستهای به عنوان حق مسلم کشورها احقاق شود. بنابراین نقض این تعهدات زمانی رخ میدهد که با گزارشهای متقن فنی و کارشناسیشده، آژانس بتواند ثابت کند که فعالیتهای یک کشور از مسیر صلحآمیز به غیرصلحآمیز تغییر یافته باشد.
اما در خصوص موضوع پرونده هسته ای ایران باید گفت که بهرغم همکاری بسیار بالای مقامات ایرانی، گزارش های منتشر شده از سوی دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی رنگ و بویی سیاسی یافته که حاکی از فشارهای غرب به آمانو در جهت ارائه گزارشی غیرواقعی و متضمن منافع آمریکا در قبال ایران است که در دراز مدت اعتبار فنی و کارشناسی آژانس را در نزد جهانیان کاهش خواهد داد.
خلع سلاح هستهای
از سوی دیگر یکی از مسائلی که ایران در رابطه خود با آژانس بین اللملی انرژی اتمی می تواند مورد توجه و بهره برداری قرار دهد، موضوع خلع سلاح هستهای است که در کنار 2 اصل منع گسترش تسلیحات اتمی و استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای، جزء اصول اصلی و تشکیل دهنده NPT است.
از این رو باید گفت که NPT خود قرارداد منع گسترش تسلیحات اتمی در دنیاست. وقتی که در سال 1968 قرارداد NPT مصوب شد، در آن برهه قرار شد کشورها بهصورت یک بسته به اصول NPT بنگرند که در واقع یکی از مهمترین آنها بحث خلع سلاح جهانی بود، اما مسئلهای که پیش آمد این بود که 5کشور دارای تسلیحات هستهای یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه که در آن زمان بهعنوان کشورهای دارنده تسلیحات هستهای در NPT به رسمیت شناخته شدند، هیچ وقت حاضر نشدند دربرابر تعهد خلع سلاح هستهای خود عمل کنند.
فشار به دشمن
جمهوری اسلامی ایران از طریق NPT میتواند به کشورهای دشمن و رقیب خود مانند رژیم صهیونیستی از 2 جهت فشار وارد کند. اول اینکه رژیم صهیونیستی و بسیاری از کشورهای دیگر تاکنون NPT را امضا نکردهاند. ایران می تواند این موضوع را نوعی رفتار دوگانه قلمداد کند و از طریق NPT به این کشورها و حامیان آنها فشار وارد کند تا به این معاهده بینالمللی بپیوندند. دوم اینکه ایران میتواند از طریق تأکید بر اصل خلع سلاح عمومی هستهای درNPT بهخصوص در منطقه خاورمیانه بر کشورهای رقیب و دشمن مثل رژیم صهیونیستی فشار وارد کند. طرح موضوع خلع سلاح عمومی نقطه امتیاز ایران است و بسیاری از کشورهای منطقه و جهان با ایران در این زمینه هم نظر هستند. تأکید بر این اصل مغفول NPT میتواند امتیازاتی برای ایران به همراه داشته باشد.
حال با گذشت چند دهه از تصویب قرارداد NPT شاهدیم که یکی از مهم ترین اصول آن یعنی خلع سلاح از سوی کشورهای قدرتمند زیر پا نهاده شده و آژانس بین المللی انرژی اتمی که روزی با هدف گسترش اتم برای صلح در میان جهانیان پایه ریزی شد، تبدیل به پایگاهی برای فشار به کشورهای مخالف سیاست های غرب شده است.
اما در این میان پذیرش رسمی حق ایران برای داشتن فعالیت های صلح آمیز هسته ای از سوی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از اتمام مذاکرات یک روزه استانبول را می توان گامی مثبت غربی برای قبول واقعیت های محیط بین المللی دانست و اینکه در نهایت باید بدانند که اتخاذ رویکردهای سیاسی و اعمال غیر قانونی فشار و تهدید به تنهایی پاسخگو نیست.
نظر شما :