گاز ایران به اروپا می‌رسد

امروز منطقه انرژی عسلویه شاهد امضای یک یادداشت تفاهم مربوط به انتقال گاز از جمهوری اسلامی‌ایران از مسیر عراق و سوریه به اروپا بود. این یادداشت تفاهم در حقیقت شروع یک حرکت بزرگ برای انتقال انرژی گاز به منطقه به ویژه اروپا و یک همکاری منطقه ای است.

طبیعتا با توجه به نیازی که اروپا به انرژی گاز دارد، این سند توافقنامه انتقال گاز از ایران به اروپا از طریق این دو کشور می‌تواند گام بسیار مهمی‌به حساب بیاید. اگر این توافقنامه روزی به مرحله اجرا برسد دارای پیامدها و اثرگذاری‌های بسیار مهمی‌در سطح منطقه ای و هم چنین در سطح رابطه ایران با اروپا خواهد بود.

در سطح منطقه ای امضای این تفاهمنامه می‌تواند در توسعه همکاری‌های بین ایران، عراق و سوریه، نه تنها در بعد اقتصادی،‌ بلکه در همکاری این کشورها در زمینه‌های دیگر هم موثر باشد. طبیعتا برای اجرایی شدن این تفاهمنامه باید در زمینه امنیت نوعی همکاری به وجود آید و اجرای چنین پروژه می‌تواند در تحکیم روابط این کشور‌ها تاثیرگذار باشد. یعنی علاوه بر پیامد اقتصادی و همکاری‌های اقتصادی در زمینه سیاسی و امنیتی نیز اثرگذار خواهد بود.

در رابطه با روابط ایران و اروپا باید گفت با توجه به این که اروپا نیازمند به تامین انرژی گاز به ویژه برای فصل سرما است، چنان چه این پروژه عملیاتی شود، برای اروپایی‌ها  از چند جهت قابل توجه است:‌ اولا با توجه به نیازی که اروپایی‌ها به تامین انرژی گاز دارند و بخش قابل توجهی از این انرژی از طریق روسیه تامین می‌شود و طی چند سال اخیر نیز این روند دچار مشکلاتی بوده، تامین این انرژی از منبع دیگر برای اروپا می‌تواند فوق العاده حائز اهمیت باشد. به علاوه این که در بعد همکاری‌های اقتصادی بین ایران و اروپا ایجاد چنین لوله انتقال گازی بسیار قابل توجه است. طبیعی است که تامین بخشی از انرژی مورد نیاز اروپا از طریق ایران می‌تواند علاوه بر این که یک همکاری اقتصادی است، در زمینه همکاری‌های سیاسی نیز اثر بخش باشد. یعنی پیامد این پروژه می‌تواند چنین تاثیری نیز داشته باشد. این مسائل نشان گر این است که سیاست ایران، سیاست تعامل مثبت در همکاری با اروپا است و چنان چه این پروژه محقق شود، رویکرد تعامل مثبت می‌تواند رویکرد اروپا هم باشد.

در سطح منطقه ای، همکاری میان ایران و سوریه و عراق در انتقال گاز ایران به اروپا می‌تواند زمینه ساز توسعه این خط به سمت لبنان هم باشد و خود این می‌تواند باعث همکاری‌های منطقه ای بیشتری شود.

در نتیجه یادداشت تفاهمی‌که روز دو شنبه میان وزرای نفت ایران،‌ عراق و سوریه امضا شد، از جهات مختلف من جمله سیاسی، اقتصادی، امنیتی و همکاری‌های منطقه ای و همکاری میان ایران و اروپا دارای اهمیت است.

در موضوع همکاری‌های اقتصادی میان ایران و عراق، باید گفت که خوشبختانه ما هر روز شاهد توسعه همکاری‌های همه جانبه میان ایران و عراق به ویژه در زمینه اقتصادی هستیم. با توجه به بهبود شرایط امنیتی در عراق و این که برنامه سازندگی و توسعه این کشور در اولویت سیاست‌های دولت عراق قرار گرفته و با توجه به این که سیاست ایران از ابتدای تشکیل عراق جدید تا امروز همواره همراهی و هم سویی با مردم عراق بوده است، زمینه برای همکاری‌های اقتصادی میان ایران و عراق بیش از پیش فراهم است.

امروز که دوره سازندگی در عراق شروع شده است، ایران هم سو و همراه با مردم و دولت عراق است تا بتواند به روند سازندگی در این کشور کمک کند. سفر اخیری که معاون اول رئیس جمهور در راس یک هیئت عالی رتبه سیاسی و اقتصادی به بغداد داشت نیز با همین هدف صورت گرفت. هم زمان با این سفر ما شاهد تشکیل یک کنفرانس اقتصادی بزرگ با حضور بیش از چهارصد مدیر بنگاه‌های اقتصادی و فعالان اقتصادی دو کشور بودیم. این مسائل بیان گر این است که امروز آمادگی و علاقمندی جدی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی از سوی دو طرف وجود دارد. در این سو ایران آمادگی دارد که در عراق سرمایه گذاری کند و در آن سو عراق آمادگی دارد تا این سرمایه‌ها را جذب کند و با بخش اقتصادی ایران اعم از دولتی یا خصوصی همکاری داشته باشد.

در برنامه پنج ساله ای هم که از طرف جمهوری اسلامی‌تدوین شده است نیز چشم انداز همکاری‌های اقتصادی این است که ما بتوانیم تا سال 95 حجم همکاری‌های اقتصادی را به سقف بیست میلیارد دلار برسانیم. پیش بینی شده است حجم مبادلات تجاری در سال 90 به ده میلیارد دلار برسد و فکر می‌کنیم با توجه به آماده شدن فضا برای سازندگی در عراق و شروع بازسازی این کشور و برنامه ای که دولت عراق برای جذب سرمایه گذاری‌های خارجی دارد و با بهبود امنیت و هم چنین با اراده ای که در حال حاضر در مسئولین دو کشور دیده می‌شود و تجربه خوب سازندگی ای که ایران بعد از جنگ دارد، و نیز با توجه به سیاست جمهوری اسلامی‌ایران در حمایت و تشویق بخش خصوصی برای مشارکت در بازار عراق دارد، امیدواریم برآوردی که از حجم همکاری‌ها داریم یعنی ده میلیارد دلار محقق شود. در سال 89 حجم همکاری اقتصادی و تجاری میان دو کشور شش میلیارد دلار بوده است.

چشم انداز همکاری‌های دو کشور در زمینه تجاری و اقتصادی، چشم انداز خوبی است و با توجه به این که همواره سیاست ایران کمک به ثبات و امنیت و شکوفایی، استقلال و حاکمیت ملی عراق بوده است، ایران توانسته است همکاری جدی ای با مردم و دولت عراق داشته باشد و آثار خوب این همکاری هم در داخل عراق و هم در سطح منطقه ای و هم در روابط دو کشور قابل مشاهده است.