باورم نمىشود در اروپا هستم
جنگ هنوز اينجا فراموش نشده است. اما جايى وجود دارد که آلبانيايى تبارهاى کوزوو و صربها تلاش مىکنند در کنار هم زندگى کنند: در اين پيست اسکى که در ارتفاع 1600 مترى در ميان کوهها با برف فرش شده است.
ايوان ميلوساولويچ که صاحب يکى از کلبههاى اسکى پيست است و مليتى صرب دارد با دو دوست خود از منطقه آلبانيايىها نشسته و مشغول تماشاى برنامههاى موسيقى صربى است.
او مىگويد:” تا وقتى که بتوانم براى زندگى خودم پول دربياورم برايم اهميتى ندارد چه کسى کوزوو را اداره مى کند. خيلى کم پيش مىآيد که از اينجا پايين بروم چون مدنيت واقعى را اينجا مىشود پيدا کرد. آن پائين، جنگل سياست است.“
لطفى آلوزى دوست آلبانيايى تبار اين مرد که با خانواده خود براى اسکى آمده سرش را در تاييد حرفهاى او تکان مىدهد و همان طور که براى خداحافظى با ايوان گونههاى او را مىبوسد مىگويد:” علاقه ما به اسکى، بيشتر از علاقه ما به نفرت است. ما فقط مىخواهيم اوقات خوشى داشته باشيم.“
ديدن صربها و آلبانيايىهايى که در کنار هم مىخندند نشانه شکننده اى از خوش بينى نسبت به آينده اين روستا است که اکثريت ساکنان آن صرب هستند. ديدن اين صحنهها روزهاى گذشته اين منطقه را به خاطر مىآورد که زيبايى طبيعت، برف سنگين و پيست اسکى آن موجب جلب توجه تيتو رهبر سابق يوگوسلاوى به اين منطقه مىشد.
به نوشته نيويورک تايمز ”استرپس“ که منطقهاى صرب نشين است در ميان مناطق آلبانيايى نشين احاطه شده و 40 مايل از ”پريستينا“، پايتخت کوزوو فاصله دارد. اين روزها نيروهاى ناتو در حالى که خود را استتار کرده اند در شيبهاى پر برف ”استرپس“ گشت مىزنند.
در دوران حکومت ميلوشويچ، رهبر صرب بود که نسل کشى آلبانيايى تبارها در کوزوو شدت گرفت و بعدها موجب محاکمه او در دادگاه جنايات جنگى شد.
حالا هشت سال از آن زمان مىگذرد اما آثار و نتايج جنگ هنوز به وضوح آشکار است و دولتمردان کوزوو خبر از آن مىدهند که در ماه دسامبر استقلال خود از آلبانى را اعلام خواهند کرد.
افسران پليس سازمان ملل در کنار مجسمه يادبود ارتش آزاديبخش کوزوو در وردوى شهر برزوويچا نگهبانى مىدهند. صربهايى که در دوران جنگ بى خانمان شدند حالا در ويلاهاى تعطيلات آخر هفتهاى که آلبانيايىها به حال خود رها کردهاند ساکن شدهاند و لباسهاى خود را روى تراسها پهن کردهاند.
يکى از افسران سازمان ملل با عصبانيت دستهاى خود را تکان مىدهد و مىگويد:” بعضى وقتها اينجا مىايستم و باورم نمىشود که در اروپا هستم.“
بسيارى از صربها تلاش مىکنند که همچنان کسب و کار خود را در اين منطقه حفظ کنند. منطقهاى که هر سال در فصل اسکى حدود 100 هزار نفر آلبانيايى کوزوو از طبقه متوسط را به خود جلب مىکند و اين افراد به مشتريان هتلها، رستورانها و مغازههاى صربها تبديل مىشوند.
فقط در همين زمان است که هر دو طرف مجبور مىشوند اختلافها را کنار بگذارند. هر چند مدتها از پايان جنگ مىگذرد اما از دو سال پيش بازگشت اسکىبازان آلبانيايى به پيست مورد علاقهشان آغاز شد.
اورلو جووانوويچ، مرد صرب 58 سالهاى که رياست اتحاديه مشاغل برزوويچا را بر عهده دارد و خودش هم رستوران ” روک“ را اداره مىکند اقتصاد مردم اين منطقه را کاملا به طبقه متوسط آلبانيايىها وابسته مىداند و به همين دليل مصمم است تا اين افراد را دوباره به منطقه بازگرداند.
او کار بسيار سختى در پيش دارد. بسيارى از رستورانها و هتلهايى که صاحيان صرب دارند در تمام طول فصل اسکى خالى مىمانند چون آلبانيايىها تحت فشار هستند تا تمام مراکز وابسته به صربها را تحريم کنند.
اين مدير رستوران مىگويد وقتى دوستان آلبانيايى او به رستورانش مىآيند هويت خود را مخفى مىکنند. او با حسرت از روزهايى مىگويد که در دوران يوگوسلاوى متحد به همراه دوستان آلبانيايى خود به سينما مىرفت و رستورانش به اندازه اى پر بود که مجبور مىشد بعضى از مشترىها را جواب کند.
جووانوويچ با وجود آنکه برخى از همکارانش نگران امنيت او بودند به تازگى به پايتخت کوزوو سفر کرد تا صاحبان آلبانيايى آژانسهاى مسافرتى را متقاعد کند تورهاى خود به شهر او را از سر بگيرند.
او همان طور که در رستوران نشسته و نگاهش از روى صندلىهاى خالى مىگذرد مىگويد:” ما زندگى خيلى خوبى با آلبانيايىها داشتيم. حالا دوستان آلبانيايى من مى گويند حتى براى خوردن يک ليوان آب نمىتوانند به فروشگاههاى صربها بيايند.“
با اين حال بسيارى از آلبانيايىهاى حاضر در پيست مىگويند اسکى کردن بيش از هر درگيرى يا اختلاف قومى براى آنها اهميت دارد.
”شکلزن دمي“، که از اسکى بازان آلبانيايى است و خودش را ديوانه اسکى معرفى مىکند از 30 سال پيش به برزوويچا مىآيد. او مىگويد وقتى اخيرا تصميم گرفت خانه رها شده خود در اين منطقه را براى تعطيلات آخر هفته بازسازى کند بسيارى از دوستانش سعى کردند نظر او را عوض کنند.
خانه ويلايى او در سال 1998 از سوى سربازان صرب به آتش کشيده شد اما او که براى سازمانى بين المللى در پريستينا کار مىکند مىگويد گذشته را مىخواهد فراموش کند:” هر سال وقتى فصل اسکى مىرسد مىگويند اتفاقى در اين منطقه خواهد افتاد. اما مردم ديگر از جنگ خسته شدهاند. آنها فقط مىخواهند در صلح زندگى کنند.“
امسال وقتى فصل اسکى شروع شد طرح کوزوو براى اعلام استقلال در ذهن همه بود. صربهاى محلى بسيار نگران هستند چون در اين صورت منطقه آنها از همه طرف توسط مناطق آلبانيايى نشين محاصره مىشود. نگرانى ديگر آنها اين است که در صورت اعلام استقلال امکان دارد کوزوو کنترل پيست اسکى را تحت اداره خود بگيرد و به اين ترتيب 15 هزار صربى که کسب و کارى در آنجا دارند بيکار شوند.
در انتخابات ماه گذشته پارلمان کوزوو حزب دموکرات به رهبرى ” هاشم تاچي“ که در جريان جنگهاى قومى فرماندهى چريکهاى آلابانيايى را بر عهده داشت به پيروزى رسيد. او اعلام کرده است پس از دهم دسامبر استقلال کوزوو به سرعت از سوى پارلمان اعلام خواهد شد.
نگرانى آلبانيايىها در اين ميان اين است که در صورت اعلام استقلال امکان دارد ايالت استرپس به بلگراد ملحق شود و به اين ترتيب آنها پيست اسکى مورد علاقه خود را از دست بدهند.
هر چند پس از پايان جنگهاى داخلى زندگى در اين منطقه به ظاهر در آرامش دنبال مىشود اما صربها هميشه نگران آن هستند که اتفاقهايى مانند آنچه در ماه مارس 2004 روى داد باز هم تکرار شود. در آن سال مردم آلبانيايى به صربها حمله کردند و 19 نفر از آنها را کشته و چند صد نفر را زخمى کردند.
نظر شما :