حقیقت فرا خواندن سفرا از قطر

دیپلماسی ایرانی: قصه حقیقی فرا خواندن سفرای کشورهای عربستان و امارات و بحرین از قطر چیست؟ فکر می کنم اطلاعات خوبی بعد از دیدار با سه مقام عالی رتبه حوزه خلیج فارس که در مذاکرات از ریاض به کویت و سپس از ریاض به جاهای دیگر حضور داشتند، به دست آوردم.

این مسئولان خواستند که نامشان برده نشود و حتی اشاره ای به منصبشان نشود تا کسی نتواند به استناد اسامی آنها حرفی را نقل قول کند، یکی از آنها به جان فرزندانش قسم خورد که آنها خیر قطر را می خواهند و نمی خواهند هیچ گونه توهینی به آن کنند.  

او گفت: قطر به این باور رسیده است که می تواند هر کاری خواست بکند بدون این که با واکنشی از سوی ما مواجه شود. فکر می کرد که ما کشورهای سنتی هستیم و اعتنایی نمی کنیم یا به آن اجازه می دهیم که هر کار خواست بکند و ملک عبدالله چشمانش را به روی آن می بندد. قطری ها از ناحیه دیگری نیز مرتکب اشتباه در محاسباتشان شدند، آنها فکر می کردند که عربستان هیچ موضعی علیه اسلام سیاسی به دلیل طبیعت دینی اش اتخاذ نمی کند.

این مسئول در ادامه افزود: اما آن چه بر روی آن حساب نمی کردند جرات ملک عبدالله و جایگاه مردمی اش و موفقیت هایی بود که نزد ملتش به دست آورده است. آنها عربستان را به چشم کشوری بوروکراتیک می دیدند که شکایت از فساد در آن بالا است در حالی که نمی دیدند مردم در عربستان به پادشاه اعتماد بی حد و مرزی دارند و بر روی دستاوردهایش حساب می کنند.

مسئول دومی که داشت به حرف های ما گوش می کرد حرف او را دنبال کرد و گفت: اجازه ای که به زنان داد تا بتوانند رانندگی کنند نشان می دهد که او بیش از آن چه تصور می شود وزنه حقیقی دارد، این تصمیم تابوشکنی بود چرا که رانندگی از محرمات در عربستان است. اولویت های پادشاه به روشنی دستاوردهای خوبی به دنبال داشته است، او به زنان اجازه داد که وارد بازار کار شوند، در مجلس شورا عضویت داشته باشند، در کادر رهبری عربستان کار کنند، قانون خشونت خانواده را تصویب کرد. اگر تصمیم اجازه رانندگی به زنان را نمی گرفت برایش سخت بود تصمیم های دیگر را اتخاذ کند، این مساله مهم ترین مساله برای زنان عربستان محسوب می شود.

دومین مسئول همچنین گفت: تو را به اواخر سال گذشته بر می گردانم. بعد از نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر، امیر سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان با شیخ صباح الاحمد، امیر کویت دیدار کرد و برای او توضیح داد که چقدر عربستان و امارات و بحرین از نقش اخوان المسلمین در شبکه الجزیره و نقش پررنگ قطر در حمایت مالی از NGO ها یا هر نهاد غیر دولتی دیگر در این سه کشور ناخرسندند.

او در ادامه افزود: امیر سعود از شیخ صباح خواست که میانجی گری کند. ما می خواهیم کاری صورت بگیرد که بحران افزایش نیابد. شیخ صباح با تمیم (بن حمد، امیر جدید قطر) تماس گرفت و پیام هایی رد و بدل شد. تا این که به این فکر رسیدند که صباح و تمیم نزد ملک عبدالله بروند تا مشکل را حل کنند، جلسه سه جانبه در 23/11/2013 در ریاض برگزار شد.  

شیخ تمیم عملا تعهد داد که هر آن چه از او می خواهیم را اجرا کند. اما بزرگترین حاضران به او گفت: تو مثل پدرتی. حرفی که می زنی را باور نمی کنم مگر این که چیزی بنویسی و آن را امضا کنی و شیخ صباح و دیگر نمایندگان شورای همکاری خلیج ]فارس[ هم شاهد آن بودند.

در نتیجه نامه یا سندی امضا شد که آن را سند ریاض نامیدند. دستی نوشته شد برای این که فرصتی برای چاپ آن نبود. معاون او خلیفان آن را نوشت. شیخ تمیم و پادشاه و شیخ صباح آن را امضا کردند و در اختیار رهبران قرار گرفت و آن را امضا کردند، آن چه تهیه شد این بود:

سه نکته اساسی:

• توقف حمایت از اخوان.
• توقف حمایت از الحوثی ها.
• توقف استفاده از قطر به عنوان پناهگاه مخالفان کشورهای عربی حوزه خلیج ]فارس[.

در این سند چیزی از «الجزیره» یا مصر یا سوریه به میان نیامد. هیچ ارتباطی به سیاست خارجی نداشت در حالی که فقط قضایای داخلی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و قضایای امنیت این حوزه را شامل می شد، آخر قطر به مکانی امن برای پناهندگان آمده از کشورهای همجوار تبدیل شده است. جایز نیست که پناهندگان نزد تو بیایند و به دشمنی برای هم پیمان تو تبدیل شوند. به هیچ کدام از پناهندگانی که به عربستان آمدند اجازه داده نشد که به فعالیت های سیاسی خود علیه کشورهایشان ادامه دهند. شرط اصلی برای بی نظیر بوتو برای اقامت در دبی عدم پیگیری فعالیت های سیاسی اش بود. (بخش دوم این بحث فردا منتشر می شود)  

منبع: الحیات

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11