تولید سوخت هستهای؛ تنها ابزار فشار ایران
رويتر به نقل از ديپلماتها گزارش داد که ايران به طور رسمی به آژانس اطلاع داده است که بخشهای مهم پيشنويس طرح ارسال بخش عمده اورانيوم غنی شدهاش به خارج از کشور را نمیپذيرد.
گفتاری از بیژن کوشکی، کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ایران:
از ابتدای به جریان افتادن پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران، کشور به دنبال اثبات چند نکته بود؛ اول آن که بحث هستهای ایران طبق حقوق بین الملل یک بحث داخلی و حاکمیتی است و هیچ محفلی برای دخالت سایر کشورها در این امر وجود ندارد.
نکته دوم این بود که جمهوری اسلامی تلاش داشت ثابت کند که به عنوان یک عضو آژانس حق دارد از توانایی هستهای در عرصه صلح آمیز بهره گرفته و در برابر پایبندی به قوانینی و مقررات این نهاد بین المللی شاهد پایبندی آژانس به تعهدات خود در برابر اعضا و برای دست یابی آنها به توانمندیهای صلح آمیز هستهای باشد.
تمامی رفتارهای ایران در عرصه هستهای و طول هشت سال گذشته در چارچوب این دو اصل و برای تقویت این دو استراتژی بوده است. در طول این سالها شاهد نبودیم که کشورهای غربی این دو اصل بدیهی را پذیرا باشند؛ آنها در مقابل با مساله هستهای ایران به عنوان یک مساله بین المللی برخورد کردند و حق حاکمیتی ایران را نادیده گرفتند و هم از انجام وظایف خود به عنوان اعضای آژانس در عرصه همکاری با ایران خودداری کردند.
بحث مبادله سوخت و تلاش جمهوری اسلامی برای تامین سوخت مورد نیاز راکتور تهران با همکاری سایر کشورها در واقع اقدامی بود که در راستای آن اولا حسن نیت ایران ثابت میشد و ثانیا طرفهای مقابل را به پایبندی به آژانس و پادمان آن دعوت کند.
اما در مجموع آن چه که تا امروز شاهد بودیم این است که طرفهای مقابل ایران در بحث هستهای یعنی مشخصا کشورهای غربی یا گروه 1+5 چندان حاضر به همکاری با ایران در مساله هستهای نبودهاند و بر عکس تا جایی که توانستهاند سعی در سنگ اندازی در این مسیر داشتند.
بر همین اساس بعید به نظر میرسد که 1+5 به طرز جدی به پیشنهاد معاوضه سوخت و اورانیوم در داخل خاک ایران فکر کند. معتقدم که جمهوری اسلامی ایران باید خود به سوی تولید سوخت هستهای در داخل کشور حرکت کند و بی هیچ چشم داشت یا امیدواری به همکاری غربیها، مسیر فعالیتهای هستهای را ادامه دهد.
این قابل توجه است که غرب حتی بحث انتقال اورانیوم به کشور ثالث را هم نپذیرفت و دست به اشکال تراشی زد، این مساله حتی در مورد تعویض سوخت در بخشی از خاک ایران مثلا کیش نیز مورد قبول آنها واقع نشد. به نظر میرسد که اتفاقاتی که پیرامون بحث مبادله سوخت میان ایران و کشورهای گروه 1+5 رخ میدهد بیشتر در عرصه تبلیغی باشد. به واقع از غرب بعید است که بخواهد در عرصه هستهای ایران همکاری جدی داشته باشد.
همچنین انتظار واکنش با اقدامی از سوی غرب پس از اتمام مهلتی که ایران برایش تعیین کرده است نیز نمیرود و طبیعتا پس از این مهلت تنها ابزار فشاری که برای ایران باقی میماند بحث آغاز تولید سوخت در داخل کشور است.
نظر شما :