خواست مردم، غنیسازی اورانیوم و تضمین صد درصدی
دیپلماسی ایرانی: پس از اعلام منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران مبنی بر این که تهران انتقال اورانیوم به خارج را منتفی میداند و بررسی این موضوع تنها با تحویل همزمان سوخت در داخل خاک کشور امکان پذیر خواهد بود، اکنون شاهدیم که مقامات مختلف مسئول در موضوع هستهای ایران سخنی دیگر بیان میکنند که اساس آن مبتنی بر موافقت با خروج اورانیوم از کشور است اما بحث پیرامون جزییات آن نیازمند دریافت تضمینهایی برای تامین سوخت است.
دوباره به عقب بازگشتیم، همان زمانی که پس از مذاکرات وین، یکی از گزینههای مطرح برای حل اختلاف دیدگاه در زمینه انتقال اورانیوم کمتر غنی شده ایران به خارج، دریافت تضمینهایی چون تحویل همزمان سوخت هستهای مطرح شد اما با سخنانی که برخی مقامات کشور و در نهایت وزیر امور خارجه در ارتباط با منتفی دانستن هرگونه انتقال اورانیوم به خارج عنوان کردند، تصور میشد که دیگر مساله خروج اورانیوم از کشور در هیچ پیشنهاد یا مذاکره ای قابل طرح و بررسی نخواهد بود.
عکس این تصور را اکنون در سخنان مقامات مختلف کشور از دبیر شورای عالی امنیت ملی، معاون او، سخنگوی وزارت امور خارجه و برخی دیگر میشنویم.
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در این ارتباط معتقد است که: "بحثی که از سوی ايران مطرح شده اين است که ما برای تامين سوخت بايد تضمينهای عينی داشته باشيم و اگر اين تضمينهای عينی برای ما فراهم نشود، گزينههايی داريم که آن گزينهها را مطرح میکنيم."
اما معاون دبير شوراى عالى امنيت ملى نیز در همین ارتباط سخنانی را مطرح کرده است، على باقرى معتقد است که ايران با اصل خروج اورانيوم براى تحويل گرفتن سوخت اتمى راکتور تحقيقاتى تهران مخالفتى ندارد بلکه در باره نحوه خروج آن بحث دارد.
به گفته او: "ايران با انتقال سوخت سه و نيم درصد مشکلى نداشت اما به شرطى که تامين سوخت راکتور تهران تضمين صد در صدى شده باشد و قطعا اگر شک و شبهه ای مطرح باشد ما وارد تبادل نمی شویم."
در ادامه او به تشریح دیدگاه خود پرداخته و با طرح این پرسش که چه کسى گفته قرار است سوخت از ايران خارج شود؟ چنین پاسخ میدهد که: "يکى از راههاى تضمين صد در صدى تامين سوخت راکتور تهران انجام تبادل سوخت ۳.۵ درصد با ۲۰ درصد در داخل ايران است."
البته این بخش از توضیحات آقای باقری اشاره به همان نکتهای دارد که وزیر خارجه هم هفته گذشته مطرح کرده بود، یعنی بدون طرح بحث انتقال اورانیوم میتوان از معاوضه یا مبادله اورانیوم با سوخت هستهای به طور همزمان و در داخل خاک ایران به مذاکره پرداخت.
در عین حال معاون آقای جلیلی در ادامه به مانند دیگر مقامات کشور از احتمال تولید سوخت در داخل کشور یا غنی سازی اورانیوم تا مرز بیست درصد نیز سخن گفت: "غنى سازى بالاى پنج درصد يا ۲۰ درصد براى هر کشور مانعى ندارد و اگر سوخت راکتور تهران از طرف آژانس تامين نشود در داخل تامين مى شود."
در همین ارتباط محمود احمدی نژاد هم در پایتخت برزیل و در مذاکراتی که با همتای برزیلیایی خود داشت، اظهاراتی بیان کرد که قابل توجه است، او گفت: "اگر مردم از ما بخواهند، خودمان اورانیوم غنی شده تولید می کنیم."
از سوی دیگر رامين مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در مورد ابهام هایی شکل گرفته پیرامون وضعیت خروج یا عدم خروج اورانیوم از کشور اظهار داشت: "هيچ گاه در ايران کسی نگفته است که ما مخالف خروج اورانيوم از کشور هستيم. آن چه که مطرح شده است در مورد نحوه خروج اين سوخت است. ما میخواهيم در شرايطی اين سوخت خارج شود که از دريافت سوخت 20 درصد اطمينان صد در صدی حاصل شود. "
او در پاسخ به این سوال که تا چه حد تضمين برای خروج سوخت مورد نظر ایران است، گفت: "از ايران ما تضمين صد درصدی میخواهيم، يکی از موارد آن اين است که مبادله در داخل ايران انجام شود".
با اشاره مقامات مختلف کشور به منتفی بودن انتقال اورانیوم، سپس دریافت تضمینهای صد درصد برای انتقال اورانیوم و همچنین غنی سازی اورانیوم تا بیست درصد و تولید سوخت در داخل کشور در صورت خواست مردم از دولت، نه تنها از ابهامات پیش آمده در مورد موضع نهایی ایران پیرامون توافقات وین کاسته نشده بلکه به نظر میرسد ابهامات بیشتر نیز شده است. مشخص نیست که اگر انتقال اورانیوم منتفی است چرا باید از دریافت تضمین در مقابل انتقال اورانیوم سخن گفت و اگر با دریافت تضمینهای صد درصدی برای تامین سوخت هستهای مشکل توافقات حل شدنی است، چرا باید از تولید سوخت در داخل یا گزینههای دیگر سخن گفت؟
ممکن است پاسخ این باشد که باید ایران نیز در برابر بازیهای مختلف غرب، گزینههای متنوعی برای بازی داشته باشد یا نشان دهد که توان غنی سازی و تولید سوخت در داخل کشور را دارد، اما در هر حال طرح مواضع مختلف در مورد یک موضوع یا بیان یک موضوع با تفسیرهای مختلف طرفهای مقابل را نیز سردر گم کرده یا بی اعتماد میکند.
علاوه بر این مورد، نکته دیگری که به تازگی در سخنان مقامات مسئول سیاست خارجی کشور دیده میشود تاکید آنها بر عقب نشینی طرفهای غربی و عدم آمادگی آنها همچنین وجود اختلاف میان غربیهاست.
در این ارتباط سعید جلیلی معتقد است: "قرار ما بر اين بود که ادامه گفتوگوها را حول بسته پيشنهادی ايران و محورهای آن دنبال کنيم و حالا آنها ظاهرا دچار يک سری بحثهايی در درون خود هستند و آمادگی لازم را ندارند. هر وقت آنها آمادگی داشته باشند تا درباره بسته پيشنهادی ايران و محورهايی که درباره نگرانیهای مشترک در آنجا مطرح شده صحبت کنند ما هم استقبال میکنيم."
علی باقری نیز طرفهاى غربى را متهم کرد که آمادگى لازم براى ادامه گفت و گوها با ايران را ندارند. وى گفت: "مسئله اصلى مشکلات درونى طرف مقابل است و نشست بروکسل نشان داد که طرف مقابل قادر به رسيدن به جمع بندى مشخص نيست."
نظر شما :