مذاکرات اعراب و اسرائيل و باجى که اعراب مىدهند
دیپلماسی ایرانی: مذاکرات صلح اعراب و اسرائیل این روزها لحظات تلخی را میگذراند. اگر چه در گذشته 40 ساله این مذاکرات هیچگاه گفت و گوهای دو طرف به هیچ نتیجهای نرسید اما لا اقل فلسطینیها و اسرائیلیها مدت به مدت پشت میز مذاکرات مینشستند و ظاهر قضیه را حفظ میکردند و چشم امید به چشمان هم داشتند تا شاید بارقه امیدی در چشمانشان پدید آید و راهی برای برون رفت پیدا شود. اما این بار با روی کار آمدن دولت تندروی نتانیاهو این اتفاق هم نیفتاده است. اسرائیل به ساخت شهرکسازیها ادامه میدهد، معاهدات بینالمللی را به راحتی زیر پا میگذارد و برای مذاکره با فلسطینیان از اصولشان میگذرد و برایشان شرط و شروط تعیین میکند.
حال سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی به روشنی اعلام کرد، اقدامات کوچک برای عادیسازی روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی، صلحی پایدار میان فلسطینیان و اسرائیل برقرار نمیکند و باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا نیز دقیقا همین خواسته را از اعراب خواسته است. اوباما از اعراب خواسته با اقداماتی مثبت راه را برای تثبیت صلح و خروج اسرائیل از اراضی اشغالی هموار کند.
چندین ماه است که در کاخها و مراکز تصمیمگیری کشورهای عرب، مشورت بر سر چگونگی واکنش به خواست اوباما در جریان است.
چندی پیش ولیعهد بحرین در مقالهای در روزنامه امریکایی واشنگتن پست به همین موضوع پرداخت و نوشت، در اسرائیل هنوز کوششی برای نشان دادن خواست اعراب برای تامین صلح پایدار با اسرائیل انجام نشده و مردم اسرائیل نیز هنوز از کوششهای کشورهای عرب در این زمینه خبری ندارند. او در ادامه گفت که همه کشورهای عرب در برابر تامین صلحی پایدار با اسرائیل خواستار آن هستند که سرزمینهای اشغالی بازپس داده شوند، شرایط برای تاسیس کشور فلسطین مهیا شود و راهحلی عادلانه برای مشکل آوارگان فلسطینی ارائه شود. موضوعی که تا حالا هیچ گامی به طرف آن برداشته نشده است.
در مقابل امریکا به عنوان مهمترین حامی اسرائیل در جهان از کشورهای عرب میخواهد تا برای حل نهایی مشکلشان با اسرائیل گام به گام در جریان عادیسازی روابط حرکت کنند. از جمله اقداماتی که میتوانند به این روند کمک رساند، باز کردن دفترهای تجاری کشورهای عربی و اسرائیل یا اجازه پرواز هواپیماهای اسرائیل از حریم هوایی کشورهای عربی است.
اگرچه بعضی کشورهای عرب علاقمند به اجرایی کردن این طرح هستند، اما کشورهایی هم هستند که در جهت تحریم اسرائیل گام برمیدارند و هر گونه نزدیکی به اسرائیل را مردود میدانند. برخی از اعراب فکر میکنند که هر کشوری که عادیسازی روابط با اسرائیل را آغاز کند، فقط به منافع خود میاندیشد و به فکر کشورهای دیگر عرب نیست.
مثلا معین ربانی روزنامهنگار اردنی در یادداشتی در روزنامه الشرق الاوسط بدون اشاره به این که کشورش با اسرائیل رابطه دارد در این باره مینویسد: "در ابتدا قرار بود که در ازای این اقدامات اعراب، اسرائیل هم طرح شهرکسازی خود را متوقف کند، اما اکنون کشورهای عرب باید در مقابل شهرکسازی محدود اسرائیل این همه امتیاز به اسرائیل بدهند. اسرائیل باید احمق باشد که اراضی اشغالی را آزاد کند وقتی می بیند کشورهای عرب بدون چشمداشت به هر اقدامی برای تامین صلح دست میزنند."
با این حال نظرخواهیها نشان میدهد که مردم کشورهای فعلا عرب نظر مثبتی نسبت به اوباما دارند. بسیاری از شهروندان عرب فکر میکنند، او خواستار پایان درگیریها میان فلسطینیان و اسرائیل است. اما بسیاری نیز با این دیدگاه مخالفاند. معین ربانی یکی از آنها است. وی در این باره مینویسد: "ابتدای دهه ۱۹۹۰ اعراب سعی در عادیسازی روابط با اسرائیل داشتند. نتیجهاش چه شد؟ اسرائیل طرح شهرکسازی را ادامه داد و بسیاری از فلسطینیان را هم کشت. به همین دلیل است که باید گفت که چنین اقداماتی هیچ نتیجهای ندارند. عادیسازی روابط فقط در صورت تخلیه اراضی اشغال شده باید انجام شود."
اگرچه عربستان سعودی هنوز بهطور کامل موافق این طرح نیست، اما به کشورهای حاشیه خلیج فارس چراغ سبز موافقت با طرح اوباما را نشان داده است. اعراب بر این نظرند که اگر طرح اوباما با شکست روبهرو شود، آنها نباید مقصر باشند. باید دلیل شکست را به گردن طرف مقابل انداخت.
نظر شما :