جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران، اولویت اوباما

دنیس راس زمره نامزدهای احتمالی کسب عنوان وزارت خارجه در دولت آتی باراک اوباما است. او در راستای تلاش برای آشنا ساختن آمریکایی ها با افکار و ایده های باراک اوباما، چندی پیش به ایالت فلوریدا سفر و برای جامعه یهودیان این ایالت سخنرانی کرد. فلوریدا یکی از حوزه های تعیین کننده در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. این ایالت همچنین بخش عمده ای از یهودیان آمریکا را در خود جای می دهد. رای دهندگان یهودی با توجه به این که نقش تعیین کننده ای در انتخابات آمریکا دارند، برای نامزدهای پست ریاست جمهوری آمریکا از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

بخش عمده مباحث دنیس با یهودیان فلوریدا حول محور پیشنهاد مذاکره اوباما با ایران و نگرانی آنان از این موضوع بود. راس در مصاحبه اخیر خود با روزنامه هاآرتص به تشریح رویکرد اوباما در این زمینه پرداخت و تلاش کرد تا این موضوع را روشن کند که منظور از گفت و گو با ایران، مذاکره ای بدون پیش شرط نیست. هرچند که او در سخنرانی های خود در فلوریدا سعی در اقناع جامعه یهودیان نسبت به موضوع مذاکره آمریکا با ایران داشت، اما به واقعیت هایی اشاره کرد که ساده انگاری در مورد این مذاکره را مطرود دانسته و آن را موضوعی پیچیده و تا حدی عوامفریبانه نشان می دهد.

به گفته راس اوباما موضوع ایران را یکی از اولویت های خود در سیاست خارجی می داند، زیرا رویکرد دولت بوش در این مورد به شکست انجامیده است. وی افزود: "من در این مورد که اوباما چگونه می خواهد از تمایل موجود برای گفت و گو با ایران بهره ببرد صحبت کردم و گفتم که این ابزاری است برای ترغیب دیگران به اعمال فشار بیشتر علیه ایرانی ها. گفت و گو با ایران فی نفسه حامل پیامی است برای آنانی که می ترسند فشار بیشتر به سراشیبی برخورد بینجامد."

دنیس راس تصریح کرد که اوباما می خواهد راهی برای اجتناب از جنگ با ایران پیدا کند، اما جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران از اولین اولویت‌های او است.

راس سفر چند ماه پیش اوباما به اسرائیل را مورد توجه قرار داده و گفت که اوباما رابطه اسرائیل و آمریکا را مانند دو کشور با ارزش های مشترک می بیند و معتقد است هر چیزی که تهدید کننده اسرائیل است، تهدیدی نیز برای آمریکا محسوب می شود. بنابراین این دو کشور هر دو منافعی مشترک دارند، زیرا با تهدیدهایی یکسان مواجه هستند.

فرستاده سابق دولت کلینتون به خاورمیانه سپس موضوع ایران را با روند صلح خاورمیانه مقایسه و تاکید می کند که دولت بوش طی 6 سال اول از دوره زمامداری خود با حماس گفت و گو نکرد و این موجب تقویت موضع این گروه شد، زیرا حماس معتقد بود که هیچ امکانی برای صلح وجود ندارد.

وی ادامه داد حداقل اثری که گفت و گو دارد این است که نشان می دهد یک گزینه هنوز باقی است. به عقیده راس تلاش برای نزدیکی با ایران باید بدون هرگونه ابهام و کاملا شفاف باشد. این رویکرد باعث می شود که به ابهامات و توهم ها خاتمه داده شده و دیگر بهانه از دست دشمنان شما نیز خارج شود و اجازه کسب امتیاز در این مورد را از آنها گرفته شود.

مشاور اوباما در پاسخ به این سوال که با وجود مخالفت‌های دولت اسرائیل و حساسیت بسیار از سوی اسرائیلی‌های در مورد گفت و گو با ایران، رابطه ایران و آمریکا چه معنایی می تواند داشته باشد، گفت که آمریکا با عدم مذاکره با ایران اوضاع را بهبود نداد. ایران اکنون یک قدرت هسته‌ای است، اما هنوز سلاح هسته‌ای در اختیار ندارد.

این کشور در سال 2001 قادر نبود که اورانیوم غنی سازی کند و حتی یک سانتریفوژ هم نداشت. این در حالی است که اکنون قادر به تهیه اورانیوم غنی شده است. بنابراین رویکرد عدم گفت و گو با ایران نتیجه بخش نبوده اما هیچ تضمینی هم وجود ندارد که مذاکره به موفقیت انجامد. با این وجود حداقل این را می دانیم که اگر گفت‌وگو نکنیم، به نتیجه ای نخواهیم رسید.

دنیس راس همچنین در پاسخ به این سوال روزنامه هاآرتص که آیا اوباما با احمدی نژاد گفت و گو خواهد کرد یا نه گفت که سناتور اوباما تصریح کرده است که خود را برای ملاقات با او آماده خواهد کرد و گفت که چنین ملاقاتی نیاز به آمادگی دارد.

دنیس راس با اشاره به این که مذاکره با ایران آدابی دارد و پیش از آن باید زمینه های آن را مهیا کرد اظهار داشت که منظور اوباما از آمادگی این است که باید با تمام هم پیمانانش هماهنگی داشته باشد و با آنها مشورت کند. سپس باید بررسی شود که آیا موارد مورد بحث را می توان در دیداری سطح پائین به نتیجه رساند، اگر مشخص شود که این طور نیست، بنابراین صحبت کردن در سطح ارشد – ریاست جمهوری – هم نتیجه بخش نخواهد بود. اما اگر مشخص شود که می توان نتایجی را حاصل کرد، حماقت است اگر گفت و گویی صورت نگیرد.

راس سپس در پاسخ به سوال دیگری در خصوص سوریه به مذاکرات غیرمسقیم اسرائیل با این کشور از طریق ترکیه اشاره کرد و گفت که این مذاکرات نشان می دهند که اسرائیل معتقد است راه مذاکره باید باز بوده و امتحان شود.

این کارشناس امور خاورمیانه با اشاره به این که اوباما، سیاستمداری نیست که بیگدار به آب بزند، تاکید کرد که او انسان متفکری است و می داند که چگونه سوال کند و دوست ندارد خیلی سریع به نتیجه برسد. به عقیده دنیس راس باراک اوباما بسیار واقع گرا است و اجازه نمی دهد که مانند بوش ایدئولوژی او را کور کرده و یا دیدش را مختل سازد.