مورالس؛ ایستاده با مشت
مقاله ای از ایمانوئل والراشتاین برای دیپلماسی ایرانی
در میان انتخابات های شگفت انگیز پنج سال اخیر در امریکای جنوبی، بنیاد شکننده ترین انتخابات در کشور بولیوی برگزار شد که طی آن اوو مولارس به عنوان رییس جمهور این کشور انتخاب شد. این به این دلیل نیست که مولارس عضو جناح بنیاد شکن ها است. بلکه به این دلیل است که در این کشور که اکثریت مردم را بومیان تشکیل می دهند، این اولین باری است که یک بومی به عنوان رییس جمهور انتخاب می شود. این مسئله به خودی خود می تواند به عنوان یک انقلاب اجتماعی عمیقی قلمداد شود که برای مهاجران اروپایی که همواره کنترل کشور را برعهده داشتند خوشایند نیست.
مهمترین سوالی که پس از انتخاب مولارس مطرح شد این بود که آیا وی می تواند مدتی طولانی اداره کشور را برعهده بگیرد و یا جناح راست بولیوی، با همکاری ارتش، وی را از صحنه بیرون خواهد کرد؟ وی در حال حاضر اثبات کرده است که می تواند همچنان در صحنه باقی بماند.
در برنامه مولارس سه جز وجود دارد. درآمد ملی بولیوی در حال حاضر از صادرات گاز به کشورهای برزیل و آرژانتین تامین می شود. منابع گازی کشور بولیوی در منطقه شرقی کشور واقع شده است که به اصطلاح به آن نیمه ماه می گویند. این منطقه، منطقه ای است که کمترین جمعیت بومی در آنجا ساکن هستند. اکثریت جمعیت این منطقه از نوادگان اروپاییان هستند. تا زمانی که مولارس به قدرت برسد، قیمتی که گاز این منطقه به فروش می رسید به طرز مسخره ای پایین بود و بخش عمده ای از درآمد حاصل از آن در همین منطقه باقی می ماند.
بنابراین، مولارس تلاش کرد تا برسر قیمت گاز صادراتی مذاکرات جدیدی را آعاز کند وی همچنین مالیاتی را برای هیدروکربن اعمال کرد که سبب شد بخش اعظم درآمد حاصل از فروش گاز به دولت ملی برسد. مولارس قصد داشت تا این پول را برای بازسازی اجتماعی در سراسر کشور هزینه کند تا از این طریق به طور خاص جمعیت بومی کشور نیز بتوانند از این پول بهره ببرد.
در عوض، منطقه شرقی بولیوی نا هماهنگ توزیع شده است. دو سوم زمین های این منطقه متعلق به یک ششم جمعیت 1 درصدی این منطقه است. مولارس امیدوار است که بتواند محدودیتی را برای زمین های کشاورزی به وجود آورد.
در سیاست خارحی، مولارس در تلاش است تا بتواند روابطی منطقی با ایالات متحده امریکا برقرار کند. وی همچنان پول امریکایی ها را برای مبارزه با مواد مخدر می پذیرد، بخصوص از زمانی که این پول به ارتش داده می شود. در عوض همچنین کمک های ونزوئلا و پزشکان کوبایی را نیز می پذیرد. دولت امریکا از روی کار آمدن مولارس خوشنود نیست و ترجیح می دهد تا جناح راست بولیوی در راس قدرت باشد.
استراتژی جناح راست بولیوی مطالبه استقلال بیشتر برای دولت های منطقه ای بود که بتوانند در نهایت به خود مختاری برسند، پروژه ای که تا زمانی که قدرت در دستشان بود طرفداری نداشت. آنها همچنین تلاش کردند تا مجددا بر سر انتخاب مولارس انتخابات برگزار کنند. روشی که به شدن با شکست روبه رو شد.
مولارس چالش ها را پذیرفت و انتخابات مجدد برگزار شد و مولارس توانست 68 درصد از آرا را از آن خود کند که این رقم بیش از دور اول بود.
پس از آن جناح راست تلاش کرد تا صادرات گاز را متوقف کند. آنها امیدوار بودند که با این روش بتوانند دولت های آرژانتین و برزیل را قانع کنند که مولارس را تحت فشار قرار دهند. پس از آن حامیان مولارس تظاهرات کردند. لئوپوندو فرناندز، فرماندار بخش پاندو اقدام به سرکوبی تظاهر کنندگان کردند که بیش از 30 تظاهرات کننده در این درگیریها در شهر ال پورونیر کشته شدند. مولارس فرماندار را دستگیر کرد و یک دریا سالار را به عنوان فرماندار این بخش گمارد.
در این مرحله میشل باچلت، رییس جمهور شیلی، با حضور 12 رهبر کشورهای امریکای جنوبی به طور اضطراری تشکیل جلسه داد تا شرایط را بررسی کنند. تمام 12 رییس جمهور این کشورها به سانتیاگو آمدند و به این نتیجه رسیدند که از دولت اوو مولارس را به طور کامل حمایت کنند و هرگونه کودتای احتمالی در این کشور را مردود شمردند. یکی از نکات مهم این توافق، امضای آن توسط مارچلو اوریبه رییس جمهور شدیدا امریکایی کلمبیا بود. این توافقنامه پس از آن توسط 22 کشور امریکای لاتین و کشورهای کارائیب از جمله مکزیک به امضا رسید.
کشورهای امریکای لاتین خواستار گفت و گو با مولارس شدند و این درحالی بود که مولارس خود پیش از امضای این توافقنامه از آنان برای گفت و گو دعوت کرده بود. جناح راست ناکام مانده بود. آخرین امید آنان مداخله امریکا بود. اما بولیوی در حال حاضر فیلیپ گولدبرگ را به جرم مداخله در دموکراسی از کشور اخراج کرده است. امریکا در حال حاضر کمک های خود را به بولیوی را به آهستگی قطع می کند و روسیه پیشنهاد ورود به صحنه را داده است. امریکا بیش از هر زمان دیگری نفوذ خود در امریکای لاتین را از دست می دهد.
اگر کسی سوال کند که چرا اوربی توافقنامه حمایت از بولیوی را امضا کرد به این دلیل است که هیچ رییس جمهوری نمی خواهد شاهد این باشد که تاکتیک جدید برای جدایی طلبی از حمایت دیگران برخوردار باشد. امریکا سعی می کند، این تاکتیک ها را دز اکوادر نیز پیاده کند، جایی که پیروزی رافائل کرهآ دولت جدیدی را تاسیس کرده است.
نظر شما :