آغاز خروج نیروهای امریکایی از عراق

نویسنده: بریجیت تومی (Bridget Toomey)

دیپلماسی ایرانی: رسانه‌های عربی در ۱۸ اوت گزارش دادند که یک کاروان نظامی آمریکایی پایگاه هوایی عین الاسد، یک مرکز نظامی میزبان نیروهای آمریکایی در غرب عراق، را به مقصد سوریه ترک کرد. یک منبع امنیتی عراقی در گفت‌وگو با شفق نیوز ادعا کرد که همه سربازان آمریکایی تا ۱۵ سپتامبر عین الاسد را ترک خواهند کرد. تعداد محدودی از نیروهای آمریکایی ممکن است در بغداد باقی بمانند، در حالی که دیگران به پایگاه‌هایی در سوریه و اربیل، پایتخت کردستان عراق، منتقل می‌شوند.

حسین علوی، مشاور محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، در بیانیه‌ای به خبرگزاری عراق گفت که ائتلاف بین‌المللی که برای مبارزه با داعش گرد هم آمده است، ماه آینده به ماموریت خود در بغداد و پایگاه هوایی عین الاسد پایان خواهد داد.

علوی افزود: «این تحول در پی توافق عراق با کشورهای ائتلاف برای پایان دادن به مأموریت ائتلاف در چارچوب زمانی اعلام‌شده عمومی ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ انجام می‌شود. بر اساس این توافق، حضور ائتلاف در مقر خود در بغداد و پایگاه هوایی عین‌الاسد رسماً در سپتامبر ۲۰۲۵ پایان خواهد یافت و مرحله جدیدی از همکاری امنیتی با تمرکز بر نقش‌های مشاوره‌ای و ظرفیت‌سازی برای نیروهای امنیتی عراق را رقم خواهد زد.»

یک مقام آمریکایی به روزنامه نشنال تأیید کرد که مأموریت ایالات متحده در عراق طبق برنامه در حال گذار به یک توافق امنیتی دوجانبه بین عراق و ایالات متحده است.

وزارت دفاع ایالات متحده (DOD) در سال ۲۰۱۴، نیروی ویژه مشترک ترکیبی – عملیات عزم ذاتی (CJTF-OIR) را با هدف شکست داعش در سوریه و عراق تأسیس کرد. وزارت دفاع جدیدترین انتقال CJTF-OIR را در سپتامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد. این یک طرح دو مرحله‌ای را شامل می‌شود که قرار است بخش اول آن ماه آینده به پایان برسد.

وزارت دفاع آمریکا در اعلام این طرح اعلام کرد: «در مرحله اول، ماموریت نظامی ائتلاف در عراق پایان خواهد یافت. این بدان معناست که نیروهای ائتلاف از مکان‌های خاصی در عراق طبق توافق دوجانبه خارج خواهند شد. دوره انتقالی در عراق از اکنون آغاز می‌شود و در سپتامبر ۲۰۲۵ پایان خواهد یافت.» مرحله دوم که قرار است تا سپتامبر ۲۰۲۶ ادامه یابد، بر مقابله با داعش در سوریه تمرکز دارد.

برخی از سیاستمداران عراقی با کاهش حضور ایالات متحده، نگرانی خود را در مورد وضعیت امنیتی این کشور ابراز کرده‌اند.

مقامات عراقی نگران بوده‌اند که هرگونه بی‌ثباتی در سوریه ممکن است بر عراق تأثیر بگذارد و فرصتی برای ظهور مجدد داعش فراهم کند. علاوه بر این، جوامع شیعه در عراق به رژیم جدید سوریه بی‌اعتماد هستند و خصومت ویژه‌ای با احمد الشرع، رئیس جمهوری موقت، دارند که در طول جنگ عراق به عنوان یک شورشی در کنار القاعده در عراق جنگید.

عراق همچنین با یک لحظه سیاسی پرتنش به دلیل ادعاهای دخالت خارجی در امور این کشور روبه‌روست و اتهاماتی هم به ایالات متحده و هم به ایران وارد می‌شود. ایالات متحده و عناصری از فضای سیاسی عراق با تلاش‌های ایران برای تثبیت نفوذ خود در این کشور مخالف هستند. در حال حاضر، وسیله‌ای که ایران برای دستیابی به این هدف در اختیار دارد، تصویب قانونی است که نیروهای بسیج مردمی، یک سازمان امنیتی عراقی متشکل از نیروهای مسلحی که بسیاری از آنها تحت حمایت ایران هستند، را به عنوان یک نهاد دولتی مستقل تقویت می‌کند.

گروه‌های همسو با ایران در عراق با محکوم کردن حضور ایالات متحده در این کشور به این گذار ایالات متحده واکنش نشان دادند. کتائب حزب‌الله، یک گروه مسلح تحت حمایت ایران و عضوی از نیروهای بسیج مردمی، بر خروج نیروهای آمریکایی اصرار ورزید و اعلام کرد: «ما بار دیگر تأکید می‌کنیم که از درخواست خروج نیروهای اشغالگر و هواپیماهای آنها و خروج عناصرشان از عملیات مشترک تا سپتامبر ۲۰۲۵، صرف نظر از هزینه یا فداکاری‌های زیاد، طفره نخواهیم رفت.» کتائب حزب‌الله توسط ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی تعیین شده است. این کشور پیش از این نیز نیروهای آمریکایی در منطقه را هدف قرار داده، از جمله احتمالاً در حمله مرگبار برج ۲۲ که به کشته شدن سه نظامی آمریکایی در اردن در ژانویه ۲۰۲۴ شد، مشارکت منجر داشته است.

علاوه بر این، ایران و اسرائیل ممکن است در دور دیگری از جنگ درگیر شوند و بعید است که شبه‌نظامیان عراقی در دور دوم آن دست روی دست بگذارند. بنا به گزارش‌ها، اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC-QF)، در ماه ژوئیه به شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در عراق هشدار داد که اسرائیل فهرست گسترده‌ای از اهداف در عراق برای حمله به این گروه‌ها در اختیار دارد.

منبع: لانگ وار ژورنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱