چهار بُعد به هم پیوسته برای هدایت توسعه شهری

دیپلماسی ایرانی: دانشگاه قطر یک رویداد تحقیقاتی را با عنوان "پایداری زندگی شهری در قطر و منطقه خلیج فارس با کارگاه آموزشی از انواع اقدامات و روش‌شناسی" برگزار کرد که توسط صندوق تحقیقات ملی قطر (QNRF) حمایت مالی شده است. 

در این مراسم دکتر عبدالله بن عبدالعزیز بن ترکی السبعی، وزیر شهرداری های قطر، دکتر حسن بن راشد الدرهم، رئیس دانشگاه قطر، دکتر کلثم بن علی الغانیم، مدیر مؤسسه و دکتر مهمت دومان، دبیر کل شهرهای متحد و دولت های محلی خاورمیانه و غرب آسیا (UCLG-MEWA) نیز مشارکت داشتند.

در یکی از بخش ها نوبت به سید رحمان موسوی رسید تا درباره عوامل پایداری شهری قطر و شهرهای پیشرو چند دقیقه ای صحبت کند. وی در ابتدا گفت که "این رویداد تلاش موفقی برای ارتقای کیفیت زندگی، پایداری و سطح «انسان سازی شهری» در کشور قطر از طریق اجرای طرح جامع شهری با هدف ایجاد الگویی ایده آل برای شهری پایدار است؛ یعنی زندگی در قرن بیست و یکم و دستیابی به بالاترین سطح کیفیت زندگی و رفاه شهروندان و ساکنان در سرزمین قطر." 

این اولین کارگاه در نوع خود با هدف بحث و توسعه نوآوری در روش های اندازه گیری و مدرنیته برای ارزیابی کیفیت زندگی شهری در قطر و خلیج فارس است. اهمیت آن از این واقعیت ناشی می شود که قطر و کشورهای حاشیه خلیج فارس در حال حاضر سرمایه گذاری زیادی برای توسعه شهرها و مراکز شهری خود برای بهبود کیفیت زندگی و رفاه مردم خود انجام می دهند. این کارگاه فرصتی فوق العاده برای تبادل نظر در مورد روش ها و اقدامات کاملاً جدید در رابطه با ابعاد اساسی پایداری و توانایی ارتقای کیفیت زندگی و رفاه انسان در چارچوب سیاست توسعه شهری در قطر و کشورهای حاشیه خلیج فارس است؛ همچنین به عنوان یک پلت فرم مهم برای ارائه مشارکت های نوآورانه از طریق یک رویکرد مکان محور که بر جمعیت متمرکز است، عمل می کند.

این اطمینان کامل وجود دارد که گروهی متشکل از کارشناسان متخصص، پژوهشگران، دانشگاهیان، مقامات دولتی و نمایندگان بخش خصوصی در بحث طوفان فکری و مدیریت بحث در مورد چالش‌های سیاست‌های توسعه شهری و مسیر پایداری مشارکت فعال خواهند داشت. 

موسوی گفت: "این کارگاه با هدف باز کردن زمینه برای بحث های علمی رایگان در مورد مطالعه و ارزیابی سطوح کیفیت زندگی شهری در قطر و خلیج فارس بسیار مهم است. منطقه خلیج فارس یکی از شهری ترین مناطق جهان محسوب می شود. سرعت شهرنشینی تنها مسئله امروز ما نیست؛ موضوع مهم تر انتقال به شهرهای پایدار یا هوشمند است که رفاه انسان و کیفیت زندگی شهری را هدف قرار می دهد. ذینفعان سیاست شهری در منطقه خلیج فارس به داده‌ها و شاخص‌های دقیقی نیاز دارند که این ابعاد را به‌عنوان ماهیت اهداف سیاست تحول‌آفرین به سمت شهرهای پایدار و برنامه توسعه کیفی شهری نشان دهد."

پتانسیل‌های فعلی توسعه شهری در منطقه خلیج فارس برای پایدار و باکیفیت شدن، نیازمند روش‌ها و اقدامات جدید از جمله روش‌های تحقیقاتی مبتنی بر شواهد است. اجرای زودهنگام فرآیندهای ارزیابی کیفیت زندگی که به خوبی طراحی شده اند، اقدامات ناپایدار را آشکار می کند و راهنمایی هایی را برای جلوگیری از مسیرهای توسعه نامطلوب ارائه می دهد. علی رغم کارهای قابل توجه در این زمینه ها در کشورهای پیشرفته، تلاش های محدودی برای شناسایی شاخص ها و معیارهای ویژه کیفیت زندگی شهری در کشورهای حاشیه خلیج فارس صورت گرفته است. 

موسوی همچنین گفت: «چهار بعد به هم پیوسته برای هدایت توسعه شهری وجود دارد: پایداری، رفتار شهری، رفاه و کیفیت زندگی شهری، که ذینفعان سیاست شهری باید در نظر بگیرند. در حال حاضر، رضایت از زندگی، شادی، احترام اخلاقی، امنیت و اعتماد، انتظارات، باورها و آرزوها از زندگی، فراتر از جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی رفاه انسان، مؤلفه‌های ضروری کیفیت زندگی هستند. در این زمینه، چالش‌های بالقوه سبک زندگی مدرن شهری ما چند وجهی است و تأثیرات نابرابر در سطوح محلی، منطقه‌ای و جهانی دارد که نیازمند تحقیق و مطالعه بیشتر است. به نظرم هدف از برگزاری این رویداد شناسایی ابعاد یک مقیاس چند بعدی است که به پایش، اندازه گیری و ارزیابی کیفیت زندگی شهری و مبانی پایداری در آن کمک می کند.»

دنیا مشتاقانه منتظر توسعه یک چارچوب روش شناختی جامع برای ارزیابی ساختارهای ابعادی مختلف و انجام یک مطالعه ملی برای کشور قطر برای سنجش کیفیت زندگی شهری است.

تحقیقات مبتنی بر شواهد برای حمایت از سیاست‌های عمومی در برنامه‌ریزی توسعه اجتماعی و اقتصادی در قطر، مطابق با چشم‌انداز ملی 2030 قطر، با تمرکز مجدد بر ایجاد شواهد تحقیقاتی قوی برای تصمیم‌گیری آگاهانه در بین سهامداران دولتی به جلو خواهد رفت. این امر از طریق آغاز یک برنامه تحقیقاتی جدید در قطر و منطقه خلیج فارس با تمرکز بر شاخص‌های ساختمانی مرتبط با تمدن، شهرهای پایدار، ارزش‌های مصرف، رفتار، کیفیت زندگی و رفاه و همچنین شاخص‌های اجتماعی محقق خواهد شد مانند تغییر، مهاجرت، چشم انداز آینده بازار کار و بسیاری موارد دیگر.

گفتنی است که در طول این کارگاه، چندین پنل بحث و گفت وگوهای پژوهشی نیز برگزار شد.