کش مکش بازندگان سیاسی

دیپلماسی ایرانی: انتشار فایل صوتی منسوب به نوری مالکی، نخست وزیر اسبق عراق، جنجال تازه ای به پا کرده است. در این فایل صوتی، مالکی بیش از همه مقتدی صدر را مورد حمله لفظی قرار می دهد و حتی تهدید می کند که در صورت رسیدن به سمت نخست وزیری به نجف اشرف لشکرکشی می کند و مقتدی صدر را از پا در می آورد. وی در این فایل صوتی انتقاداتی را نیز متوجه الحشد الشعبی می کند و می گوید برخی از جریان های آنها کاملا تحت کنترل ایران هستند. 

در واکنش به این فایل صوتی، مقتدی صدر بیانیه ای صادر کرد و از نوری مالکی خواست از سیاست کنار بکشد و به دلیل آنچه فسادهای بسیار او دانست، خود را به دستگاه قضایی معرفی کند. 

مالکی در ابتدا تلاش کرد که انتساب فایل صوتی به خود را تکذیب کند و گفت فردی که در آن فایل صحبت می کند او نیست و صدای فرد دیگری است. اما موج انتقادی علیه او به قدری سنگین بود که تکذیب او فایده ای نکرد، به ویژه که منتشر کننده فایل رسما خود را معرفی کرد و گفت این فایل را برای این منتشر کرده تا مردم خیال نکنند مالکی عوض شده، او همان مالکی سابق است با همان دیدگاه ها و طرز فکر. 

بی احتیاطی مالکی در بیان آن اظهارات در برابر فردی که ظاهرا از قبل با او آشنایی نداشته، برای بسیاری از ناظران سیاسی عراق که او را سیاستمداری کارکشته می دانند، تعجب برانگیز است. چرا مالکی باید چنین بی احتیاطی کند و فردی ناشناس را به جمع خصوصی خود بپذیرد و چنین عریان دیدگاه های خود را بیان کند که این چنین علیه او استفاده شود؟! انتشار این فایل صوتی چنان تبعاتی به دنبال داشته که آن را بسیاری گل به خودی مالکی توصیف کرده اند، به ویژه که او از اعضای اصلی چارچوب هماهنگی شیعیان عراق محسوب می شود و تا پیش از این، برای بازگشت به راس قدرت به شدت تلاش می کرد. تبعات انتشار این فایل به اندازه ای بود که گفته می شود در جلسه هفته گذشته چارچوب هماهنگی، اکثریت افراد حاضر در جلسه از او خواستند از نامزدی نخست وزیری انصراف دهد و گفته می شود در پی فشارهای همه جانبه اعضای چارچوب هماهنگی وی در آخر تسلیم شده و گفته است که از رقابت برای تصاحب نخست وزیری کنار می رود. حتی در جلسه درون حزب الدعوه اسلامی نیز اعضای حزب از این بی احتیاطی او به شدت انتقاد کرده اند و از وی خواسته اند ریاست حزب را واگذار کند.

اما این به آن معنا نیست، که مقتدی صدر که رسما خود را از جمع گروه های سیاسی شیعه که همگی زیر سقف چارچوب هماهنگی جمع کرده اند، کنار کشیده، از رقبای خود پیش افتاده است. مقتدی صدر با فشاری که بر نمایندگان فراکسیونش در پارلمان وارد و آنها را وادار کرد که از نمایندگی استعفا دهند، در حقیقت به دست خود به دروازه خودش گل زد. او انتظار داشت با این اقدامش واکنش گسترده اجتماعی به وجود آید و سیل مردم به طرفداری از او به خیابان ها بیایند، اما چنین نشد. بی تفاوتی اجتماعی نسبت به این اقدام او چنان بود که مقتدی شگفت زده تنها احساس کرد که بازنده بازی ای شده که خودش به راه انداخته بود. به ویژه که دید محمد الحلبوسی، رئیس مجلس که تا قبل از استعفای نمایندگان جریان صدر به همراه مسعود بارزانی متحدان اصلی او بودند، بلافاصله استعفای نمایندگان مستعفی را پذیرفت و برای جانشینانشان جلسه برگزار کرد و به چارچوب هماهنگی رسما اعلام کرد که آماده همکاری با آنها برای پیشبرد فرایند سیاسی است. مسعود بارزانی نیز با او تماس گرفت و گفت که دیگر بیش از این توان همراهی با او را ندارد و فکر می کند ائتلافی که میانشان تشکیل شده به پایان راه خود رسیده است و باید آنها راهشان را از هم جدا کنند. اتفاقی که صدر به هیچ وجه آن را پیش بینی نمی کرد و انتظار آن را نداشت. حالا که نزدیک به یک ماه از تصمیم صدر گذشته، منابع نزدیک به تحولات سیاسی عراق می گویند صدر از کرده خود به شدت پشیمان شده و از هر ابزاری استفاده می کند تا چارچوب هماهنگی شیعیان عراق را به چالش بکشد و آنها را به سمت فروپاشی سوق دهد. همچنین برای این که اعضای آن نتوانند نخست وزیر را انتخاب کنند و دولت آینده را تشکیل دهند به شدت پیش پای آنها سنگ اندازی می کند. 

حضور جمعیت بسیاری که در نماز جمعه هفته گذشته گرد آورد در حالی که خود در آن حضور نداشت و بیانیه اش را یکی از معتمدینش خواند در حقیقت تلاشی بود تا بگوید هنوز قدرت دارد و می تواند لشکرکشی سنگین خیابانی انجام دهد، اما خودش هم خوب می داند که حتی این عرض اندام سیاسی نمی تواند اراده رقبا که اکنون بیش از پیش عزم خود را جزم کرده اند که او را کنار بزنند، ناکام بگذارد، مگر این که فرایند سیاسی به گونه ای پیش رود که انتخابات مجدد برگزار شود که آن هم فعلا بعید به نظر می رسد.

کش مکش مقتدی صدر و نوری مالکی که هر دو برندگان اصلی جریان های سیاسی شیعی انتخابات عراق در دو جبهه مخالف هم هستند را می توان در حقیقت درگیری بازندگان سیاسی ای دانست که هر کدام به خود گل زده است، اما قصدی برای کنار رفتن از صحنه سیاسی ندارند و همچنان نه تنها برای ماندن بلکه گرفتن امتیاز و تصاحب هر چه بیشتر کیک قدرت نهایت تلاش خود را می کنند.