تنش پاکستان با طالبان ادامه دارد

دیپلماسی ایرانی: با شکل گرفتن آتش بس نامحدود میان دولت پاکستان و گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان، بار دیگر توجه ها به شرایط مذاکرات میان حکومت و این گروه تروریستی جلب شده است.

پس از سال ها مبارزه با گروه تحریک طالبان پاکستان، حکومت، به کمک طالبان افغانستان، راهی ارتباطی با این گروه تروریستی ایجاد کرده است. اما با بررسی خواسته های عنوان شده از سوی این گروه تندرو شبه نظامی، علت گزارش شورای امنیت سازمان ملل متحد و بعید بودن شکل گرفتن صلحی پایدار بین حکومت پاکستان و این گروه تروریستی را درک خواهیم کرد.

خواسته های گروه تحریک طالبان پاکستان شامل خروج همه نیروهای دولتی از مناطق قبیله ای فدرال، جدا شدن مناطق قبیله ای از خیبر پختونخوا و تقویت قوانین شریعت مورد نظر این گروه در منطقه ملاکند است. به نقل از برخی از منابع، چندین مقام ارشد شبه نظامی در تلاشی نمادین برای دستیابی به صلح، آزاد شده اند.

اما، گروه های شبه نظامی تندرو دارای اختیار لازم برای تعیین مناطق ورود نیروهای امنیتی حکومتی نیستند و علت یکپارچه شدن مناطق قبیله ای با خیبر پختونخوا در سال 2018، روندی بر پایه قانون اساسی پاکستان بوده است و با خواسته یک گروه تروریستی همچون تحریک طالبان پاکستان از بین نخواهد رفت.

در رابطه با توسعه و تعمیق شریعت در این منطقه، اقدامی مشابه خواسته های کنونی این گروه در سال 2009 نیز صورت گرفت و سریعا با شکست مواجه شد و نیروهای ارتش باید برای سرکوب شورش شکل گرفته توسط تروریست ها وارد منطقه می شدند.

با توجه به این تاریخچه تاریک و شکست خورده، صلحی پایدار با شبه نظامیان تندرو امری ناممکن است. تنها راه دستیابی صلحی پایدار، متعهد شدن گروه تحریک طالبان پاکستان برای خودداری از توسل به اقدامات خشونت آمیز و پیروی این گروه از قوانین و ساختار های اجتماعی و اساسی کشور است.

اما پاکستان با سقوط حکومت تحت حمایت امریکای افغانستان در سال گذشته با چالشی گسترده روبه رو شده است، زیرا اکنون، طالبان حاکم بر افغانستان حامیان و دوستان گروه شبه نظامی تحریک طالبان پاکستان هستند.

چالش اصلی در مذاکره با هر گروه تندرویی، پافشاری این گروه ها بر خواسته هایشان است و با توجه به تاریخچه چنین مذاکراتی، در صورت هرگونه تخطی از خواسته های آنان، این گروه ها به  اقدامات خشونت آمیز خود باز خواهند گشت. حتی در صورت برقراری صلح میان حکومت مرکزی پاکستان و رهبران این گروه شبه نظامی، احتمال جدایی و چند شاخه شدن اعضای مخالف صلح این گروه وجود دارد. در گذشته نیز شاهد برقراری صلح و چند شاخه شدن گروه های شبه نظامی تندرو و ادامه خشونت توسط زیر شاخه های شکل گرفته، بوده ایم.

با توجه به همه این واقعیت ها، حکومت پاکستان باید در روند مذاکرات با گروه تحریک طالبان پاکستان بسیار محتاط باشد و هر گونه توافقی برای برقراری صلح باید همراستا با روندی دموکراتیک و قانونی باشد.

منبع: داون / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11