واکاوی راهبردی یک رقابت اجتناب ناپذیر
چین برنده شده؟
نویسنده: امیررضا اردستانی
دیپلماسی ایرانی: چین برنده شده؟ عنوان کتاب کیشور محبوبانی است که مورد تحسین و تمجید اکثر متخصصان روابط بین‌الملل قرار گرفته است و به وضعیت رقابت میان چین و آمریکا پرداخته است.
کیشور محبوبانی استاد و دیپلمات سابق سنگاپوری است که سمت دبیر شورای امنیت سازمان ملل را برعهده داشته است. او بیشتر عمر مطالعاتی خود را در زمینه آسیا پژوهی و رابطه غرب با آسیا به‌عنوان قدرت جدید صرف کرده است. از کتاب‌های مهم تألیفی او در این زمینه می‌توان به «آیا آسیایی‌ها می‌توانند فکر کنند؟»، «نیمکره جدید آسیایی»، «همگرایی بزرگ» اشاره نمود. آخرین اثر محبوبانی کتاب «چین برنده شده؟» است که به وضعیت رقابت میان چین و آمریکا که ماهیت نظم بین‌المللی را خواهد ساخت، می‌پردازد.
کتاب «چین برنده شده؟» شامل نه فصل است. محبوبانی در اولین جملات فصل اول این نکته را برجسته می‌نماید که رقابت میان چین و آمریکا یک امر قطعی است. پس از این نویسنده تلاش می‌کند تا ده سؤال بزرگ را طراحی کند که طراحان راهبردهای کلان در رقابت میان چین و آمریکا باید به آن‌ها پاسخ دهند. این پرسش‌های درست به بیان نویسنده به طراحان راهبردهای کلان فرصت می‌دهد تا پاسخ‌های درست را نیز دریافت کند و از رهیافت آن بتواند راهبرد کلان را طراحی کند.
فصل‌های دیگر این کتاب در حقیقت به پاسخی به همین پرسش‌ها است. چنانچه از اسامی فصول برمی‌آید هر فصل مرتبط با بررسی راهبردهای این دو کشور در قبال یکدیگر، ماهیت رفتار این دو کشور و بررسی رابطه دیگر کشورها با این دو قدرت در این وضعیت رقابت‌آمیز است. از این‌رو نویسنده در فصل دوم و سوم به بزرگترین اشتباهات راهبردی آمریکا و چین می‌پردازد و از آن‌ها انتقاد می‌کند. در فصل چهارم نویسنده تلاش می‌کند که به پاسخ دهد که آیا چین یک بازیگر توسعه طلب است و از این‌رو رقابت بین این دو بازیگر قطعی و حتمی است؟ فصل ششم، هفتم و هشتم فصولی هستند که انگاره‌های آمریکایی در ارتباط با نظام بین‌الملل و چین به چالش می‌کشد. نویسنده در فصل نهم به نقش و بازی دیگر بازیگران و انتخاب آنان در این رقابت می‌پردازد. نویسنده در نهایت پس از آنکه در نه فصل مطلب را پرورش داده است، در فصل دهم نتیجه‌گیری می‌کند و پیشنهادهای خود را ارائه می‌کند.
کتاب کیشور محبوبانی اثری است قابل‌ستایش برای مخاطبان حوزه روابط بین‌الملل که علاقه‌مند به فهم پویایی‌ها و تحولات آینده نظام جهانی هستند زیرا آن‌چنان که به نظر می‌رسد در میان متغیرهای بسیاری که ماهیت روابط بین‌الملل و نظام جهانی را در آینده مشخص می‌کند بررسی رابطه رقابت‌آمیز دو قدرت بزرگ آمریکا و چین از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
خواندن این کتاب برای دانشجویان این حوزه و سیاست‌گذاران در ایران بسیار مهم است. نظام بین‌الملل و پویش‌های آینده نزدیک در کلیت به نحوی متاثر از رقابت چین و آمریکا می‌باشد. اطلاع از چگونگی این رقابت و تحولات آن برای دانشجویان این حوزه به شناخت دقیق‌تر نظام بین‌الملل و تاثیرات آن بر دیگر حوزه‌ها کمک می‌کند و به سیاست‌گذاران برای سیاست‌گذاری درست‌تر در محیط نامتعین نظام بین‌الملل یاری می‌رساند. از این‌رو بی‌شک یکی از مهم‌ترین منابع برای شناخت این امر کتاب محبوبانی است. این کتاب به‌تازگی توسط ابراهیم آقامحمدی از اساتید دانشگاه اراک ترجمه و توسط انتشارات ابرار معاصر تهران انتشار یافته است.
نظر شما :