یک بام و دو هوای حقوق بشر اروپایی

نویسنده: علی علی پور فلاح پسند، دانشجوی نوآوری و مدیریت صنعتی دانشگاه گوتنبرگ

دیپلماسی ایرانی: حدود دو ماه پیش حمایت از دگرباشان در شهرهای مختلف سوئد از جمله گوتنبرگ با وسعت و توجه فراوان دولتی برگزار شد. بر افراشتن پرچم چند رنگ حامیان دگرباشی با برگزاری فستیوال هایی همچون سرافرازی غرب (West Pride) آنچنان وسعت داشت که در اقصی نقاط کشور شامل مراکز دولتی و خصوصی، علائم چند رنگ این گروه را می شد مشاهده کرد. از مهدکودک ها و مدارس و دانشگاه ها گرفته تا وسایط نقلیه عمومی و بیمارستان ها و ...، سایه حمایت از دگرباشی بر زندگی روزمره شهروندان سایه افکنده بود. هفته حمایت از دگرباشان در شرایطی برگزار شد که کماکان مدارس و دانشگاه های سوئد به دلیل دنیاگیری ویروس کرونا در حالت نیمه یا غیرحضوری هستند. سازمان بهداشت جهانی در گزارشی که در سال ۲۰۱۷ میلادی منتشر کرد اذعان داشت که سوئد در راستای سیاست توسعه پایدار خود و در حمایت از حقوق دگرباشان – که در بسیاری از کشورها جمعیتی کمتر از یک درصد دارند – اطمینان حاصل خواهد کرد که حمایت از حق هیچ انسانی از دیگری پیشی نمی گیرد. 

صرف بودجه به چنین برنامه ها و گردهمایی در شرایطی توسط برخی از کشورهای غربی همچون سوئد صورت می گیرد که واکسیناسیون سراسری کرونا در بسیاری از کشورهای جنگ زده و محروم به کندی و با محدودیت های قابل توجهی همراه است. بنا بر گزارش نیویورک تایمز (Tracking Cornavirus Vaccinations Around the World) پس از گذشت حدود دو سال از دنیاگیری کرونا تاکنون تنها ۵۵.۵ درصد از جمعیت جهان توانسته اند یک دوز از واکسن کرونا را دریافت کنند. بر اساس گزارش همین درگاه این رقم از حدود دو ماه گذشته تاکنون تنها ۸.۶ درصد افزایش داشته است. در برخی از کشورها همچون بوروندی، هائیتی و کونگو یک درصد از جمعیت یا کمتر از آن یک دوز واکسن دریافت کرده اند. وضعیت واکسیناسیون در برخی از کشورهای جنگ زده همچون یمن نیز حال و روز خوبی ندارد. تنها ۱.۲ درصد از جمعیت  این کشور یک دوز واکسن دریافت کرده اند. در کشوری همچون سوئد مانند بسیاری از کشورهای غربی اوضاع متفاوت است. ۷۱ درصد جمعیت یک دوز و ۶۸ درصد دو دوز واکسن دریافت کرده اند. در برخی از مراکز امکان انتخاب یک نوع واکسن از میان گزینه های موجود برقرار است. با گسترش گونه جدید جهش یافته ویروس کرونا، خبرهایی از تزریق سراسری دوز سوم واکسن در این کشور شنیده می شود.

به نظر می رسد سوئد – مانند بسیاری از کشورهای غربی – در طرح ریزی و اجرای برنامه های حمایت از حقوق بشر مانند سیاست های کلان کشور دچار نوعی سردرگمی و حس یک بام و دو هواست. اگر برنامه های حمایت از حقوق انسانی صرفاً نشأت گرفته از سیاست های تبلیغاتی نیست، نمی توان برای موضع گیری ها و اقدامات مرتبط با حمایت از حقوق بشر اهم و مهم تعیین کرد. در شرایطی که بخش قابل توجهی از جمعیت جهان کماکان حتی یک دوز از واکسن کرونا را دریافت نکرده اند، سوئد به عنوان یکی از تولیدکنندگان عمده واکسن جهان باید پیش از برگزاری جشن پیروزی در مقابله کرونا و احساس غرور در دستیابی به رویاهای حقوق بشر غربی، پرچم کشور را در حمایت از حقوق انسان هایی که یک دوز از واکسن کرونا می توانست جان آنها را نجات دهد نیمه برافراشته کرده و در راستای برقراری عدالت جهانی، توزیع واکسن آسترازنکا از طریق کانال کواکس را وسعت بخشیده و تسریع کند.