بازی جریان تخریب ادامه دارد

دیپلماسی ایرانی – کماکان با گذشت حدود دو روز از انتشار فایل صوتی سه ساعته محمدجواد ظریف با سعید لیلاز این مسئله مورد توجه محافل سیاسی و رسانه ای داخلی و خارجی است و هر جریانی بنا به خواستگاه خود آن را نقد و یا تایید می کند. در این بین با توجه به سیاست زدگی فضای داخلی کشور به دلیل تلاقی مذاکرات وین با انتخابات ریاست جمهوری خردادماه، عملا هر جریان و جناحی سعی دارد طرف مقابل را متهم انتشار این فایل کند. دیپلماسی ایرانی هم برای بررسی بیشتر این مسئله را با جلال میرزایی، رئیس کمیته سیاسی فراکسیون امید در مجلس دهم، تحلیلگر مسائل بین الملل و فعال سیاسی دنبال کرده است که مشروح آن به شرح زیر است:  

همانگونه که در جریان نوشته هایتان برای دیپلماسی ایرانی نگرانی جدی بابت تحرکات جریان منتقد برجام به موازات پیگیری مذاکرات وین داشتید آیا احتمال را نزدیک به واقعیت می دانید که انتشار فایل صوتی محمد جواد ظریف هم بخشی از تحرکات این جریان منتقد برجام برای به شکست کشاندن مذاکرات در وین، عدم لغو تحریم ها و عدم احیای برجام، آن هم در آستانه انتخابات خردادماه پیش رو باشد. یعنی انتشار این فایل صوتی را نتیجه بازی باندها و جریان های قدرت در داخل می دانید؟

بی شک چنین است. من در راستای همان مطالبی که در دیپلماسی ایرانی منتشر کردم همواره نگران تحرکات و اقدامات این جریان در داخل کشور برای ایجاد کارشکنی در روند مذاکرات وین برای لغو تحریم ها و احیای برجام بوده و هستم.

نگران هستید. یعنی این کارشکنی ها و اتفاقات ادامه دارد؟

وقتی می گویم که نگران هستم دال بر این است که من معتقدم انتشار فایل صوتی پایان کار این جریان نیست. یعنی انتشار این فایل صوتی نمی تواند نقطه پایانی بر تلاش ها برای کارشکنی در روند مذاکرات وین باشد. چون تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و گرفتن کرسی پاستور، این جریان از هیچ تلاشی برای به شکست کشاندن روند وین و عدم لغو تحریم ها دریغ نخواهد کرد. لذا این احتمال وجود دارد که در روزهای پیش رو و به موازات تقویت مذاکرات و پررنگ شدن امیدها برای لغو تحریم و احیای برجام شاهد اقدامات دیگری از این جریان با هدف نابود کردن و به شکست کشاندن روند وین ذیل مخدوش کردن چهره محمدجواد ظریف، تیم مذاکره کننده و در کل وزارت امور خارجه و دولت روحانی باشیم. در این سیستم و ساختار سیاسی داخلی هیچ چیزی قابل پیش‌بینی نیست. خصوصاً اینکه ما در گذشته هم شاهد وقوع حوادث مشابه در جریان مذاکرات برجامی بودیم. به خوبی استحضار دارید که در جریان مذاکرات برجامی شاهد شلیک موشک شعارنویسی شده بودیم. آیا این کار کار ظریف، دولت و وزارت امور خارجه بود؟ آیا اکنون هم به ادعای رسانه های همسو با جریان تخریب مذاکرات وین، انتشار این فایل کار ظریف و تیم حامی اوست؟ خودتان قضاوت کنید. تمامی این اقدامات از گذشته تا به اکنون که عمری هشت ساله دارد فقط با هدف به شکست کشاندن مذاکرت و نهایتا ادامه تحریم ها به منظور تداوم حیات این جریان در بستر فشارهای آمریکا بوده است. چون این جریان تنها در فضای رادیکال تنش با ایالات متحده و جهان می تواند موج سورای کند. کما اینکه بعد از توافق و عملیاتی شدن برجام همین جریان از کوچکترین تلاش برای نابود کردن این توافق دریغ نکرده و نمی کند.

یعنی شما معتقدید که انتشار فایل صوتی محمدجواد ظریف مشابه شلیک موشک شعار نویس شده برای مختل کردن روند وین است؟

بدون تردید این گونه است.

استدلال شما برای این ادعایتان چیست؟

شما در همین حدود چهار هفته ای که از آغاز مذاکرات وین می گذرد و امروز سه شنبه هم شاهد آغاز دور چهارم مذاکرات در وین هستیم، دشمنان قسم خورده جمهوری اسلامی ایران با محوریت رژیم صهیونیستی از هیچ تلاشی برای کارشکنی در روند وین درریغ نکردند. از یک طرف مرتبا افرادی را به ایالات متحده آمریکا فرستادند تا با لابی‌گری، دولت بایدن را از احیای برجام و لغو تحریم ها منصرف کند. ضمن این که این رژیم حمله به اهداف و مواضع ما در منطقه و حتی تروریسم هسته ای را هم در دستور کار قرار داد. حالا به موازات این اتفاقات در همین چهار هفته در داخل کشور نیز جریان منتقد برجام هم عملیات روانی مخرب خود را در قالب پخش مستند، انتشار اخبار تقطیع شده و معنادار ضد تیم مذاکره کننده هسته ای، سریال سازی، پیگیری هجمه های رسانه‌ای و سیاسی به منظور تشدید فضای دوقطبی در داخل کشور، دامن زدن به توهین ها، تهدیدها، فحاشی ها علیه ظریف و تیم مذاکره کننده را پیش برد. یعنی همان گونه که رژیم صهیونیستی، سعودی‌ها و جریان رادیکال در آمریکا احیای برجام را دشمن منافع خود می داند، باندهای قدرت در داخل هم با استدلال های متفاوت سعی دارند اینگونه القا کنند که شرایط کنونی ذیل عدم احیای برجام و عدم لغو تحریم ها شرایط بسیار مناسبی است و اگر هم مشکلی وجود دارد به دلیل تداوم تحریم‌ها و سیاست فشار حداکثری آمریکا نیست، بلکه به دلیل ناتوانی و ضعف مدیریت دولت است. این فضا همان فضای مطلوب این جریان است تا بتواند با موج سواری به منظور تخریب دولت، افکار عمومی را با خود همراه کند تا در خردادماه پیش رو کرسی پاستور را به هر قیمتی به چنگ آورد. لذا شک نداشته باشید انتشار این فایل صوتی هم تکه ای از همین پازل جریان تخریب است. از طرف دیگر و در پاسخ دقیق‌تر به سوال شما باید به این نکته مهم اشاره کرد که در جریان هر اتفاق و رویداد مهمی برای اینکه بفهمیم چه کسی و چه جریانی آن اتفاق را شکل داده است باید در یابیم که ذینفعان آن اتفاق چه افرادی، چه جریان هایی و چه باندهای قدرتی هستند؟ پیرو این نکته ذینفعان انتشار فایل صوتی محمد جواد ظریف با توجه به مجموعه واکنش ها و انتقاداتی که به این مواضع شکل گرفته همین جریان منتقد و معترض به روند مذاکرات در وین است. لذا اگر از این منظر به موضوع نگاه کنیم به این نتیجه می رسیم که در این برهه حساس کنونی زمانی که مذاکرات وین با انتخابات ریاست جمهوری خرداد ماه گره خورده و تلاقی پیدا کرده است باندهای قدرت بیش از پیش نگران لغو تحریم ها و احیای برجام هستند.

لذا با انتشار این فایل سعی کردند ریشه ظریف را بزنند. شما به نوع، حجم و شدت مواضع و واکنش های ۴۸ ساعت اخیر در خصوص انتشار این فایل نگاه کنید، به خوبی در می یابید که چه جریانی در پشت این انتشار فایل صوتی قرار دارد و چه سناریویی برای وزارت امور خارجه و تیم مذاکره کننده چیده شده است. این در حالی است که در این فایل صوتی تقریبا هیچ مسئله ای وجود ندارد که افکار عمومی داخل به آن اشراف نداشته باشد. ضمن اینکه چیز خاصی و یا مورد جدیدی که مغایر با منافع ملی باشد و یا اینکه اخبار محرمانه ای در سایه انتشار این فایل به بیرون درز پیدا کرده باشد در آن وجود ندارد. پس این حجم از واکنش‌های انتقادی و حمله به محمدجواد ظریف نشان می‌دهد که چه جریانی با چه هدفی این فایل صوتی را در این بازه زمانی معنادار منتشر کرده است. همه مقامات در دولت ها نظیر این تحلیل ها را پیرامون مسائل خود دارند. کما این که در همین چند روز پیش وزیر امور خارجه آمریکا هم پیرامون روابط با چین و روسیه مصاحبه مفصلی داشت که در آن، هم به فرصت های پیش رو در خصوص منافع آمریکا اشاره کرد و هم به آسیب ها، تهدیدها و چالش هایی که از ناحیه چین و روسیه متوجه آمریکاست، اشاره شد. مضافا اینکه عملکرد برخی از نهادها در ساختار سیاسی آمریکا مورد انتقاد قرار گرفت. پس این فایل چیز جدید و عجیبی نیست. لذا واکنش‌های منفی افرادی چون امیرعبداللهیان، منوچهر متکی، برخی از نمایندگان مجلس و جریان های سیاسی یا از روی ناآگاهی است و یا اینکه بخشی از این پروژه برای تخریب دولت به موازات انتشار فایل صوتی است.

اما در در مقابل هم همین جریان منتقد محمدجواد ظریف معتقد است که اتفاقاً اصلاح‌طلبان و خود دولت نقش جدی در انتشار این فایل داشته اند، چون اولا فایل در دست خود دولت بوده است. در ثانی ذیل این اقدام دولت و دستگاه دیپلماسی سعی کرده است که فضای دو قطبی در داخل کشور پیرامون مذاکره و عدم مذاکره تشدید کند. در کنار آن تلاش شده این گونه القا شود که انتخابات پیش رو و تعیین دولت جدید تاثیری در تغییر شرایط کشور ندارد، چراکه نهادهای انتصابی با محوریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر تمام ابعاد و ارکان کشور سایه انداخته اند و اگر نشست وین به شکست کشیده شود نتیجه کارشکنی همین جریان میدان است. پاسخ شما به این تحلیل ها چیست؟

ما باید ملاک تحلیل را روی محتوای فایل صوتی و بعد از آن واکنش ها و مواضع داخلی و خارجی پیرامون انتشار این فایل قرار دهیم. همانگونه که در پاسخ به سوالات قبلی اشاره کردم، شما کافیست که به واکنش ها و مواضع ۴۸ ساعت اخیر با موضوع انتشار فایل صوتی ظریف در داخل و خارج از کشور نگاه کنید و ببینید چه کسانی در داخل و خارج از ایران پیرامون این موضوع واکنش نشان داده اند. از یک طرف یک پمپئو، وزیر امور خارجه دولت دونالد ‌ترامپ که حامی سرسخت تشدید تحریم‌ها و پیگیری سیاست فشار حداکثری بود تا صهیونیست‌ها و مضافا جریان منتقد دولت و مذاکرات وین در داخل کشور. در همین راستا آیا اصلاح طلبان و جریان حامی برجام موج سواری انتخاباتی بابت انتشار فایل صوتی محمد جواد ظریف داشتند؟ اساساً بیشترین موج سواری سیاسی داخلی در کشور از آن کدام جریان است؟ پاسخ به این سوال مشخص می کند که چه جریانی در پشت انتشار فایل صوتی اخیر قرار دارد.

در رابطه با تحلیل شما نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که بعد از اقدام پنج شنبه شب هفته گذشته وزارت امور خارجه مبنی بر انتشار بیانیه شدیداللحن علیه جریان سازی سیاسی و رسانه‌ای مخرب پیرامون تیم مذاکره کننده و روند وین که حتی ادعای انتشار بخشی از مذاکرات برجامی هم مطرح شد و همچنین اخباری دال بر ارسال نامه از سوی محمدجواد ظریف به رهبری در خصوص مدیریت و کاهش این جریان تخریب از جانب رهبر و به تبع آن احتمال ورود ایشان (رهبر) برای کاهش این تخریب ها این احتمال وجود دارد که جریان مقابل با یک پاتک سیاسی، ذیل انتشار این فایل عملاً ریشه دولت، وزارت امور خارجه، محمد جواد ظریف، تیم مذاکره کننده و روند وین را پیش از انجام هر اقدامی زده است. تحلیل شما در این خصوص چیست؟

اول این که من تصور می کنم که این جریان منتظر نگاه رهبری نیست. اکنون به دلیل نگرانی از نزدیک شدن به توافق جدید به منظور لغو تحریم ها و احیای برجام در نشست وین سعی خواهد شد که فضا به هر قیمتی غبارآلود شود. لذا بعید است که این فضای منفی، دوقطبی و سیاست زده کنونی در داخل کشور تا پس از انتخابات قابل مدیریت باشد. لذا همان گونه که گفتم باورم این است که انتشار فایل صوتی ظریف پایان کار و پایان بازی جریان تخریب نیست. باید منتظر اقدامات بعدی آنها باشیم. در ثانی اساسا آن چه که در جریا انتشار فایل صوتی ظریف به جریان داخلی و خارجی مخابره شد این بود که در فضای توافق هم عملا کاری ار پیش نمی رود. چنانی که در دوره برجام هم چنین شد وظریف هم در همان فایل به آن اشاره کرده بود. لذا روند وین در صورت موفقیت نمی تواند دائمی باشد. چرا که در سایه احتمال تداوم مذاکرات از سوی غرب در سایر حوزه ها، عملا توافق احتمالی در وین هم تحت الشعاع قرار می گیرد. البته این مهم تا حد بسیار زیادی بسته به دولت جدید در کشور است که چه نگاهی به روند مذاکره داشته باشد. اما آن گونه که ارزیابی ها نشان می دهد اگر طیف رادیکال یا نظامی عنان کار را در دست گیرد بعید است که شرایط مطابق فضای مثبت وین پیش رود. بله شاید در نگاه اول این جریان قدرت در داخل عملا نمی خواهد امتیاز لغو تحریم و احیای برجام به دولت و طیف حامی دولت در آستانه انتخبات برسد، ولی خود این جریان هم عملا در صورت کسب قدرت و رسیدن به کرسی پاستور هم فضای مذاکره را ضد منافع خود می بیند. چون فضا باید در بستر تشدید و تداوم تنش با غرب پیش رود که کاسبان تحریم و دلواپسان کماکان موج سواری، رانت خواری و ویژه خواری خود را داشته باشند.