روابط شکرآب انگلیس و اتحادیه اروپا برسر ایرلند

نویسنده: سید مهدی میرکاظمی ،کارشناس ارشد مسائل اروپا و فارغ التحصیل دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه 

دیپلماسی ایرانی: علی‌رغم شورش‌های متوالی در ایرلند شمالی و مبادلات ستیزه‌جویانه بین لندن و بروکسل در مورد موضوعات مختلف در شرایط فعلی بریتانیا و اتحادیه اروپا می‌توانند در مورد دستورالعمل‌های فنی در مورد اجرای پروتکل ایرلند با یکدیگر به توافق برسند.

در حدود یک ماه پیش اتحادیه اروپا برای دومین بار اقدامی قانونی در برابر بریتانیا در مورد نقض پروتکل ایرلند شمالی انجام داده و در مقابل نیز لندن تصمیم به تاخیر انداختن تعهدات خود در قبال پروتکل ایرلند شمالی کرده است. این امر باعث تغییراتی در روابط بین بریتانیا و اتحادیه اروپا شد که مهم‌ترین آن کاهش سطح اعتماد بین طرفین بود. عواقب بعدی آن  تصمیم کمیسیون اتحادیه اروپا مبنی بر درخواست نقشه راه در مورد اجرای تعهدات انگلستان در قبال این پروتکل همراه با جزئیات دقیق است. 

اعضای اتحادیه اروپا خواهان تکمیل پست‌های دائمی کنترل مرزی  در بنادر ایرلند شمالی برای دسترسی به پایگاه‌های داده های گمرکات بریتانیا هستند. در ۳۱ ماه مارس لندن به‌جای ارسال نقشه راه برنامه کاری  را به اتحادیه اروپا فرستاد که در آن بر تولید مشترک  در جهت اجرای کامل تعهدات در قبال پروتکل ایرلند تاکید داشت. در این برنامه کاری بریتانیا بر اجرای تعهدات خود در مناطق و زمان‌های معینی اشاره کرده بود  که تعهدات لندن را گزینشی و انتخابی معین کرد. و به‌دنبال آن بسیاری از دولت‌های عضو اتحادیه اروپا موافقت کرده‌اند که کمیسیون عالی اروپا می‌تواند به گفت‌وگوهای فنی با بریتانیا در این‌ مورد شروع کند. 

به‌هرحال انگلستان تقاضای همکاری با بریتانیا در رابطه با کاهش محدودیت‌های مربوط به مواد غذایی ، تجهیزات درمانی و همچنین واردات فولاد  که از بریتانیا به ایرلند شمالی را می‌روند را دارد اما مهم‌ترین مسئله در این زمینه جابه جایی مواد غذایی است که در آن استانداردهای اتحادیه اروپا برای ورود به ایرلند شمالی باید رعایت شود. اما بروکسل همچنان بر موضع خود در قبال پروتکل ایرلند شمالی پافشاری می‌کند. اما آن‌چیزی که مشخص است این است که بریتانیا به هم‌تراز کردن قواعد و مقررات و استانداردهای خود با قواعد بهداشتی و غذایی اتحادیه اروپا نیاز دارد. درحالی‌که تابه‌حال لندن بر مدل متعادل و برابر مانند اتحادیه اروپا و نیوزیلند در رابطه با مبادلات تجاری به‌جای دیگر موارد تاکید می‌کند. برهمین اساس مقامات اتحادیه اروپا خاطرنشان کرده‌اند که حجم تبادلات تجاری با نیوزیلند بسیار کوچک‌تر از مبادلات تجاری بین اتحادیه اروپا و بریتانیاست و این امر نمی‌تواند به یکدیگر تعمیم داده شود. 

اما بحث اصلی در این‌مورد این است که تأثیرات شورش‌ها در ایرلند شمالی بر تفکرات اتحادیه اروپا چیست؟ در حال حاضر مقامات اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن معتقدند که نباید پروتکل ایرلند شمالی نادیده گرفته شود و انگلستان باید بر مفاد و قواعد آن پایبند باشد و شورشیان در ایرلند شمالی نمی‌توانند پروتکل مذکور را تغییر بدهند.

بنابراین می‌توان گفت که در شرایط فعلی اتحادیه اروپا و بریتانیا در نوعی کشمکش هستند که در آن بریتانیا خواهان اجرای تعهدات معین و محدود در قبال تجارت با سایر مناطق ازجمله اتحادیه اروپا را دارد درحالی‌که بریتانیا بر این امر تاکید می‌کند که بریتانیا باید قواعد تجاری، صنعتی و غذایی خود را با قواعد این اتحادیه تنظیم کند و همچنین باید برنامه زمانی مشخصی برای اجرای تعهدات خود در قبال پروتکل ایرلند شمالی ارائه دهد.  به‌طوری‌که این کشمکش و عدم هماهنگی بین بریتانیا و اتحادیه اروپا از یک سو تأثیرات گسترده‌ای بر نیازهای روزمره مردم ایرلند شمالی و مسائلی از جمله بهداشت عمومی گذاشته و از سوی دیگر موجب شورش های گسترده در این کشور شده است.