دشمن راست افراطی بی بی چالشی برای بایدن خواهد بود

نویسنده: میچل پلیتنیک

دیپلماسی ایرانی: اسرائیل برای چهارمین مرتبه در دو سال اخیر به سمت یک انتخابات جدید پیش می رود و احتمالا این آخرین مرتبه نخواهد بود. به احتمال زیاد، این انتخابات مانند سه انتخابات پیشین بدون وجود نامزدی که مسیر مشخصی برای تشکیل یک ائتلاف حاکم داشته باشد، پایان خواهد یافت. اما این انتخابات با دفعات قبلی دو تفاوت اساسی دارد. اول، دونالد ترامپ دیگر در کاخ سفید نیست. شیوه برخورد نخست وزیر احتمالی با مهم ترین متحد و حامی اسرائیل همیشه یک مساله اساسی بوده و جو بایدن کاخ سفید را بسیار متفاوت از ترامپ اداره خواهد کرد. دوم، بنی گانتز که در سه دور گذشته نقش رقیب اصلی نخست وزیر بنیامین نتانیاهو را بازی کرده، بیشتر حمایت ها را از دست داده و رقیب جدیدی از جناح راست افراطی روی کار آمده که همان گیدیون سائر، فرد شماره 2 در حزب لیکود پیشین از حزب «تیکوا هاداشا (به معنی امید جدید)» است.

برای پیش بینی اینکه کارزار انتخابات جدید چه تغییراتی در اوضاع ایجاد خواهد کرد، خیلی زود است. فهرست متغیرها طولانی است و با توجه به تجربه سه انتخابات گذشته، می توان احتمال شکل گیری ائتلاف های تاثیرگذاری را پیش بینی کرد. اما با توجه به اینکه در حال حاضر سائر رهبری کارزار علیه نتانیاهو را بر عهده دارد، می توان به طور قطع گفت که چه نتانیاهو مجددا پیروز شود و چه شکست بخورد، دولت بایدن در آمریکا با یک دولت به شدت تندروی اسرائیلی مواجه خواهد شد.

کارزاری علیه نتانیاهو

گیدیون سائر در دهه گذشته کسی بود که بسیاری باور داشتند دیر یا زود جای نتانیاهو را می گیرد. او در سال های اخیر به تلخ ترین رقیب نتانیاهو تبدیل شده و به گروه شخصیت های راست افراطی مخالف با «بی بی» پیوسته است. حالا هم نامزدی است که می تواند به اسرائیل سیاست های مطلوب نتانیاهو از جمله سیاست خارجی جنگ طلبانه و سیاست های اقتصادی نئولیبرال را با سیاست های اجتماعی لیبرال تر توامان ارائه دهد.

سائر یک نماد شایسته برای اسرائیل 2020 است؛ یک ملی گرای سرسخت همیشه مخالف با دولت فلسطین که به فلسطینی های ساکن سرزمین های اشغالی تابعیت اسرائیلی داده است. اگر امکان حفظ شرایط موجود در رابطه با اسرائیل-فلسطین وجود نداشته باشد، سائر «خودمختاری محدود» را ترجیح می دهد، اما به «حقوق اساسی» مانند حقوق بین الملل و هنجارهای حقوق بشر کم توجه است. او همواره با سازش با فلسطینی ها مخالفت کرده است. اما سائر یک روی دیگر هم دارد. او اهل تل آویو است و از زندگی در شهر بزرگ لذت می برد. به دلیل حمایت از دگرباش های جنسی یهودی و حقوق زنان مورد ستایش قرار گرفته و در زمینه اظهارات شدیدالحن تنش آفرین و مناقشه برانگیز دقیقا نقطه مقابل نتانیاهو و رفیق او دونالد ترامپ است و به طور کلی از حاکمیت قانون حمایت می کند.

ضعف سائر در به چالش کشیدن نتانیاهو بی تجربگی در امور بین الملل است. نقش های دولتی او در وزارت کشور و آموزش و پرورش بوده است. نگرش او به مساله فلسطین از راست افراطی نتانیاهو هم افراطی تر است و بسیاری از اسرائیلی ها به این مساله که او می تواند دیدگاه های جنگ طلبانه خود را با دولت جدید جو بایدن متعادل کند، شک دارند. استراتژی سائر این است که نتانیاهو را در زمینه فساد به چالش بکشد. حزب «امید جدید» سائر سرآغاز تلاش او برای بیرون کشیدن جناح راست اسرائیل از زیر سایه نتانیاهوست. او احتمالا سعی می کند از حزب لیکود تصویری به عنوان حزبی متعهد به فرد نتانیاهو به جای اسرائیل، ارائه دهد. البته این شیوه او در زمان به چالش کشیدن رهبری نتانیاهو بر لیکود در سال 2019 شکست خورد؛ اما سائر امیدوار است که در برخورد با همه اسرائیلی ها و نه فقط حزب لیکود، بهتر عمل کند. نظرسنجی های اولیه حاکی از آن است که او می تواند بین 15 تا 24 کرسی در کنست بعدی به دست آورد.

چالشی جدید برای بایدن

برای جو بایدن، برخورد با دولت اسرائیلی تحت فرمان سائر از بسیاری جهات از برخورد با نتانیاهو دشوارتر خواهد بود. سائر به عنوان یک ایدئولوگ متعهد که به منافع شخصی اهمیتی نمی دهد و به عنوان کسی که می تواند چهره لیبرال تری به سیاست های داخلی اسرائیل دهد، چندان گرایشی به امتیازدهی و مصالحه نخواهد داشت. به علاوه، موضع گیری میانه رو اجتماعی سائر از بسیاری جهات برای دموکرات ها و بسیاری از یهودیان آمریکایی قابل قبول تر از محافظه کاری نتانیاهو است و این مساله موقعیت او را در میان دموکرات های طرفدار اسرائیل تقویت می کند.

فارغ از نتیجه انتخابات ماه مارس، دولت بایدن در چند ماه اول فعالیت خود در کاخ سفید با یک دولت فعال اسرائیلی سر و کار نخواهد شد که یعنی دیپلماسی آمریکا تحت تاثیر نفوذ حامیان اسرائیل تا زمان تشکیل کنست جدید به طور کامل شکل نخواهد گرفت. همچنین، این احتمال وجود دارد که فارغ از نتیجه انتخابات، دولت بعدی اسرائیل و اپوزیسیون هر دو تحت رهبری جناح راست باشند که یعنی اگر ایالات متحده یا هر بازیگر بین المللی دیگری بخواهد هر نوعی از روند صلح را از سر یا از اسرائیل در رابطه با فلسطینی ها امتیازی بگیرد، مجبور به نوعی اعمال فشار خواهد شد که جو بایدن همواره از اعمال آن بیزار بوده است. اما تحمیل فشار علیه اسرائیل گزینه ایست که بایدن احتمالا به هر صورت مجبور به انتخاب آن خواهد شد.

منبع: ریسپانسیبل استیت کرفت / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34