سند همکاری با چین باید خیلی زودتر اجرایی می‌شد
یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: آمریکا نگران چرخش استراتژیک ایران به سمت چین است؛ چرا که می‌داند با توجه به نبود موانع تاریخی، هویتی و سیاسی اساسی در روابط میان ملت‌ها و دولت‌ها، این چرخش سریع‌تر از آنچه فکر می‌کند، اتفاق می‌افتد.
رحمان قهرمان‌پور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به واکنش‌ها به پیش نویس سند همکاری‌های 25 ساله ایران و چین گفت: ما باید در نظر داشته باشیم که دولت فعلی از جمله دولت‌هایی است که با شرق گرایی میانه خوبی نداشته است. بیژن زنگنه یکی از مخالفان سرسخت قرارداد با چینی‌ها بوده است و دیگر وزیران و مسئولان این دولت نیز به همین نسبت تمایلی به نگاه به شرق نداشتند، حتی چینی‌ها بعد از برجام اعتراض کردند به ایران که ما را فراموش کردید. با این شرایط وقتی خود دولت چنین توافقی را در نظر می‌گیرد، نشان دهنده این است که این دولت هم متقاعد شده است که معاملات جهانی و سیاست بین‌الملل در حال تغییر است البته آقای ظریف همواره بحث چند جانبه‌گرایی را داشته‌اند اما در واقعیت مساله اروپا و بحران رابطه با آمریکا همواره در تعاملات بین‌المللی ایران مطرح بوده است.
وی با اشاره به اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر اینکه این قرارداد هنوز جای کار دارد و قطعی نشده است و باید در دیدار روسای جمهور بحث شود گفت که منتقدان این توافق باید به این مساله توجه کنند که هنوز این قرارداد جای کار دارد.
این کارشناس مسایل بین‌الملل تصریح کرد: واقعیت دنیا این است که چین در حال تبدیل شدن به قدرت برتر اقتصادی جهان است. آمریکا از 20 سال پیش دنبال مهار کردن چین بوده است و امروز کمتر کتابی در آمریکا پیدا می‌کنید که بحث سیاست بین‌الملل در آن باشد و از مهار چین صحبت نشده باشد. در بحث کنترل تسلیحات نیز آمریکایی‌ها اعلام کرده‌اند در صورتی معاهدات را تمدید می‌کنیم که چین هم وارد این بحث شود و تسلیحات خود را کاهش دهد. چین در حال گسترش زرادخانه‌های تسلیحاتی و هسته‌ای‌اش است و در این زمینه افزایش بودجه دارد.
قهرمان‌پور ادامه داد: اگر نگاهی به اکثر سیاست‌های آمریکا در جهان بیندازیم می‌بینیم به نحوی به چین مرتبط است که حکایت از مهار چین دارد، از این رو واقعیت این است که سیاست بین‌الملل در حال انتقال به سمت آسیاست و طبیعی است که کشورهای مختلف از جمله ایران این واقعیت را در سیاست خارجی‌شان لحاظ کنند.
وی با اشاره به موضع‌گیری آمریکا درباره این سند همکاری با بیان اینکه واکنش آمریکا بسیار عجیب و به نوعی دخالت در امور داخلی کشورهاست ، اظهار کرد: واکنش آمریکا نشان داد که آمریکا بسیار نگران این همکاری است چرا که مردم ایران نسبت به چین موضع منفی ندارند و سابقه استعماری از این کشور در ذهن ندارند، به علاوه مساله غیرقابل حلی میان چین و ایران وجود ندارد. در حالی که آمریکا با ایران به علاوه اختلاف‌های سیاسی، اختلاف هویتی دارد. نگرانی آمریکا این است که اگر ایران بخواهد چرخش استراتژیک به سمت چین داشته باشد می‌تواند سریع‌تر از آنچه فکر می‌کنند اتفاق بیفتد.
این کارشناس مسایل بین‌الملل با انتقاد به وزات امور خارجه نسبت به اطلاع رسانی و شفاف‌سازی به موقع درباره این سند همکاری تصریح کرد: متاسفانه وزارت خارجه و دولت در این موارد وارد جزییات نمی‌شوند و بحث نمی‌کنند و پاسخ کلی و رسمی می‌دهند و البته وقتی هم وارد پاسخ‌گویی می‌شوند بسیار دیرهنگام و واکنشی است. بعد از مساله خزر این دومین قرارداد و سند همکاری بلند مدتی است که ایران با کشور یا کشورهایی امضا خواهد کرد از این رو این انتقاد جدی است که با توجه به اهمیت مساله دولت باید موج رسانه‌ای آن را پیش‌بینی می‌کرد تا شاهد شکل‌گیری واکنش‌هایی از سر بغض نباشیم. این کم کاری باعث شد اپوزیسیون خارج روی این مساله سوار شده و موج‌سواری کنند. از طرفی هنوز بخش کارشناسی و متخصص در این حوزه از این مساله بی‌اطلاع هستند.
قهرمان‌پور تصریح کرد: معتقدم در تهیه و امضای سند همکاری بلندمدت و استراتژیک با چین تاخیر هم داشتیم. باید هفت، هشت سال پیش این قرارداد انجام می‌شد. از دهه نود موضوع چین مطرح و جدی شده است و متفکری نیست که در آمریکا بگوید چین در حال افول است.
وی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند دولت از سر ناچاری و فشارهای آمریکا به سمت چین سوق پیدا کرده است؟ گفت: مساله قدرت یافتن چین، بحث چند سال اخیر و فشارهای سیاسی و اقتصادی نیست. اگر هم ناشی از شرایط فعلی است، چه اشکال دارد، وقتی آمریکا تحریم می‌کند و اروپا قدرت مقاومت در برابر تحریم‌های آمریکا را ندارد، گزینه بهتر این است که به سمت چین برویم. تصور مردم این است که تعامل با چین یعنی کالای دست چندم وارد کشور شود، اما چین در فناوری‌های پیشرفته از همه جلوتر است و بسیاری از فناوری‌ها در چین تولید می‌شود متاسفانه تصور درستی از چین در کشور از این منظر وجود ندارد. بازرگانان ایرانی اجناس درجه چندم همواره از چین وارد کردند و به ایران آوردند بنابراین در ایران تصویر از چین ضعیف است.
این کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: البته چین اندازه آمریکا در رسانه‌های جهانی نفوذ ندارد و نتوانسته تصویر درستی از خود نشان دهد. قبول دارم به اندازه اروپا و آمریکا چیزی برای ارایه ندارد اما مگر اروپایی‌ها در این سال‌ها به کشوری کمک کرده‌اند که انتظار کمک از چین داشته باشیم، جز آمریکا کشور دیگری نیست و نبوده در دنیا که پول اضافه برای کمک به کشورهای دیگر داشته باشد.
قهرمان‌پور تاکید کرد: نه اینکه قرار است چین بهتر از آمریکا با ما رفتار کند، سیاست بین‌الملل بی‌رحم است و ساده‌انگاری است که بهتر از آمریکا از لحاظ اقتصادی یا سیاسی انتظار داشته باشیم با ما رفتار کنند. آنها حتما دنبال منافع خودشان هستند و ممکن است بی‌رحمانه‌تر از آمریکا عمل کنند چرا که مسئولیت‌پذیری‌اش کمتر از آمریکا است و در مناقشات منطقه‌ای هم وارد نمی‌شود و حمایت سیاسی که انتظار داریم شاید از ما نداشته باشد اما واقعیت سیاست بین‌الملل این است که چین در حال تبدیل شدن به قدرت برتر اقتصادی جهان است. کویت، امارات، عربستان، رژیم اسراییل و مصر و کشورهای دیگر در منطقه همه قبل از ما با چین تعاملات‌شان را آغاز کرده‌اند. اروپایی‌ها حتی فشار می‌آورند به چین که در اروپا سرمایه‌گذاری کند.
وی گفت: در ایران هنوز بخشی از مردم فکر می‌کنند که نظام بین‌الملل یعنی نظام 40 سال پیش در حالی که تعاملات و روابط تغییر کرده است و مسئولان و دستگاه‌های مربوطه باید در این‌باره اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی کنند.
نظر شما :