ایران واقع بین باشد
تک‌دوره‌ای شدن ترامپ بعید است!
نویسنده: دکتر احمد نقیب‌زاده استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران
دیپلماسی ایرانی: در مورد انتخابات ریاست‌جمهورى آمریکا چه این دوره و چه در ادوار گذشته مثل و گفته اى بین سیاسیون و برخى از جریانات سیاسى بر این مبنى وجود دارد که انتخاب رئیس جمهوری دموکرات یا جمهوریخواه در آمریکا و استقرار یک دولت دموکرات یا جمهوریخواه در کاخ سفید براى ایران تفاوتى ندارد و در هر صورت، شرایط یکسانى براى ایران از جانب آمریکا برقرار خواهد بود.
این قیاس نادرست بارها و بارها در انتخابات مختلف بیان شده است؛ حال آنکه اگرچه بدون شک سیاست هاى کلى ایالات متحده آمریکا در قبال جمهورى اسلامى ایران یکسان است کما اینکه رویه و سیاست جمهورى اسلامى ایران نیز در قبال آمریکا یکسان است و با تغییر دولت ها تفاوت جدى نمی کند اما بدون شک، همواره تفاوت نوع دولت ها از حیث خاستگاه سیاسى دموکرات یا جمهوریخواه بر رویه رفتارى با ایران مشهود بوده است.
کما اینکه تنش هاى بین تهران و واشنگتن در دوره اوباما با زمان فعلى و دوره ریاست جمهورى ترامپ قابل‌قیاس نیست. بنابراین، این قیاس ناقص تنها از برداشت اشتباهى حاصل شده است. در این بین، تصحیح این نگاه بر رویه و ظرافت هاى دیپلماسى نیز تاثیرگذار است.
در کنار این گروه، بسیاری نیز در داخل ایران بر طبل رفتن ترامپ می‌کوبند و مدعى هستند که با توجه به شرایط فعلى در مورد وضعیت شیوع کرونا، شورش هاى خیابانى اخیر علیه نژادپرستى و بروز و ظهور جو بایدن در نظرسنجی‌ها، کار ترامپ تمام است و دور دومى براى او متصور نیست.
این گروه رفتار فعلى جمهوریخواهان علیه ترامپ را نیز مبنا قرار داده و مدعى هستند که جمهوریخواهان نیز از ترامپ رو برگردانده اند. این رویه البته موقتى است؛ بدون شک، در نهایت و در روزهاى منتهى به انتخابات بسیارى از معادلات تغییر مى‌کند.
بسیار بعید است که دونالد ترامپ رییس‌جمهور تک‌دوره اى باشد. همان گونه که خود او بارها تایید کرده، اکثریت خاموش به ترامپ راى می‌دهند؛ این اکثریت خاموش همواره در آمریکا نقش مهمى در انتخابات دارند.
در این دوره نیز شعارهاى موضوع مدیریت ترامپ بر وضعیت کرونا و ادبیات لجبازى با تظاهرکنندگان خیابانى و طرح اتهامات ادبیات نژادپرستى در قبال وى از گروهى به جز این "اکثریت خاموش" شنیده میشود. بنابراین، آراء ترامپ براى رسیدن به کاخ سفید در انتخابات ریاست‌جمهورى پیش‌رو کماکان استوار است.
اینکه گفته میشود جمهوریخواهان رودرروى ترامپ ایستاده اند، دوئل هاى سیاسى درون جناحى در سیستم خاص احزاب در آمریکا است. رفتارهایى است که از فضاى داغ سیاست این روزهاى آمریکا ناشى میشود.
معادلات سیاسى در نهایت بر اساس اسلوب مشخصى در آمریکا تعیین میشود. اسلوبى که سیستم سرمایه دارى و مباحث مالى بسیارى در آن موثر است.
در این سیستم شناخته‌شده، شاید این روزها شعار کاندیدایى به جز ترامپ از اردوگاه جمهوریخواهان شنیده شود؛ اما در نهایت، بسیار بعید است که جمهوریخواهان در انتخابات ریاست‌جمهورى پیش‌رو در آمریکا کاندیدایى غیر از ترامپ داشته باشند و او را به رقابت با کاندیداى خود وادارند.
از این حیث است که بارها تاکید شده ایران نباید به رفتن ترامپ دلخوش کند. دیپلماسى جمهورى اسلامى باید آینده نگر باشد و هر رفتار و تصمیمى را اعم از تمرکز بر مذاکره یا رد هرگونه مذاکره با علم به موضوع تداوم حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید بعد از ۲۰۲۰ قرار دهد.
زمانى که این آینده نگرى در چارچوب دیپلماسى جمهورى اسلامى مستقر شود، تصمیمات منطقی‌تر و در زمان مناسب‌تر اتخاذ میشود و فرصت سوزى یا عجله بیش از حد در هر تصمیمى کمتر میشود.
ایران باید با این واقع بینى با واشنگتن رفتار کند که قرار نیست در چهار سال و اندى پیش‌رو ساکنان کاخ سفید تغییری کند.
نظر شما :