نگرانی از تاثیر کرونا بر پیروزی ترامپ در انتخابات امریکا

دیپلماسی ایرانی: امسال دیپلماسی ایرانی دهمین سال از یادداشت های متوالی سرکیس نعوم را متفاوت از سال های گذشته منتشر می کند، چرا که امسال آگاهی بیشتری از او و دیدگاه هایش دارد. در دیداری که در تهران با او داشتم متوجه شدم که او ایران را دوست دارد، طرفدار انقلاب اسلامی است "چرا که با ظلم مخالف است" و می گوید حکومت سابق ایران را که حکومت شاهنشاهی بوده، حکومت ظالمی می دانسته که اراده ای از خود نداشته است. با سیاست های امریکا مخالف است و آن را در جهت استثمار کشورهای دیگر و تصاحب اختیار و توانایی هایشان می داند اما واقعگراست و اعتقاد دارد نمی توان امریکا را نادیده گرفت. می گوید در طول بیست سال سفر مداومی که به امریکا داشته و با مقام های مختلف فعلی و سابق امریکایی در ارتباط بوده و گفت وگو داشته است، امریکا را خوب می شناسد. امریکا را به خاطر مردمان خوبش، دنیای پیشرفته اش و زندگی مدرنش دوست دارد، اما همواره به سیاست های سلطه جویانه امریکا انتقاد داشته است. او همچنین می گوید که ارزش قلمش را بالاتر از هر چیز می داند و هرگز حاضر نیست آن را بفروشد. نعوم همچنین گفت با وجود این که می توانسته از سال ها قبل شناسنامه امریکایی بگیرد اما این کار را برای خود خفت می داند و هرگز حاضر به انجام این کار نشده است و هر دفعه مانند هر شهروند لبنانی به سفارت امریکا می رود و برای سفر به این کشور ویزا می گیرد. 

سرکیس نعوم حدود دو ماه قبل از این که به امریکا برود و یادداشت های هر ساله اش را تهیه کند، در ایران بود. برای همین توانستیم امسال با او هماهنگ کنیم که بر خلاف دو سال اخیر، یادداشت هایش را به طور کامل در اختیار ما قرار دهد تا شامل محدودیت هایی که روزنامه النهار برای خوانندگانش ایجاد کرده است، نشویم. در این جا دیپلماسی ایرانی نخستین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند:

سفر هر ساله ام به ایالات متحده را که از حدود دو و نیم دهه پیش و شاید هم بیشتر آغاز کردم، این بار متفاوت از هر مرتبه بود. به دلیل شیوع ویروس کرونا که از ایالات واشنگتن آغاز شد و به ایالت های دیگر رسید، همچنین به دلیل وضعیت متفاوت داخلی امریکا. این موضوع را بر اساس واقعیت ها و موضوعاتی که با جزئیات و تغییراتی که در داخل امریکا در جریان است که با کارشناسان امور امریکا و مراکز پژوهشی و رسانه های جمعی در میان گذاشتم، تشریح خواهم کرد. شرح آن با توضحیاتی که کارمندان عالی رتبه سابق که در زمان خدمتشان برو بیای بین المللی داشتند و همچنان اوضاع کشورشان و نقش جهانی آن را دنبال می کنند و کشورشان با مشکلات خطرناک و بسیاری هم زمان دست به گریبان است، مفصلتر خواهد بود. این وضعیت وابستگان به دو حزب بزرگ در امریکا، جمهوریخواه و دموکرات و گروه های مختلف مستقل همه را شامل می شود که شرح آن در طول یادداشت ها خواهد رفت. این بار ویروس کرونا مانع از آن شد که سفر دوره ایم به نیویورک «پایتخت جهان» نامی که بسیاری به آن می دهند را انجام دهم. اتفاقی که باعث شد سفرم این بار از لحاظ اهمیت متفاوت از سال های گذشته شود. همیشه سفر به نیویورک دسترسی مستقیم مرا به دیپلمات های نمایندگان کشورهای مهم منطقه و جهان در سازمان ملل را فراهم می کرد، و می توانستم در این دیدارها درباره امور منطقه و جهان گفت وگو کنم. همچنین می توانستم با بالاترین مقام تجمع سازمان های یهودی امریکا در دنیا ملاقات کنم و با او درباره نگاهش به درگیری های عربی – اسرائیلی در سایه تحولات اخیر و جدید یعنی «معامله قرن» گفت وگو کنم. طرحی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل مدت کوتاهی قبل از سفرم به امریکا اعلام کردند. اما انتشار ویروس کرونا و جدیت "اداره های ایالتی" اگر بتوانیم بگوییم، در مواجهه با این ویروس که قبلا برخورد جدی با آن داشت، و احساس خطری که مردم و مسئولیتی که احساس می کردند و "عادتشان" به اجرای قوانین و مقررات برای حفظ سلامتی شان که از آنها خواسته شده بود از خانه کار کنند و از شرکت در تجمعات خودداری کنند و درهای مدارس را ببندند، سبب شد تا همه قرارهایم قبل از رفتنم با قطار به نیویورک لغو شوند. برنامه ام را تنظیم کردم و تصمیم گرفتم ظرف 24 ساعت به لبنان برگردم برای این که هیچ فعالیتی نداشتم و در هتلی که 15 سال است به آنجا وارد می شوم آن را خیلی دوست دارم اسیر شدم. البته نمی خواهم از آن به اسارت یاد کنم به خصوص وقتی که خیلی ها از جمله بیشتر کسانی که برای فعالیت های سازمانی بین المللی در واشنگتن به آن وارد شده بودند تصمیم گرفتند آن را خالی کنند، شور و هیجانی به آن داده بود. بارزترین آنها کسانی بودند که می خواستند در نشست صندوق بین المللی پول شرکت کنند که تا همین الآن لبنانی ها بر سر آن و بانک جهانی اختلاف دارند. 

در این جا باید به این اشاره کنم که شیوه اداره دولت امریکا برای درمان شیوع "کرونا" به دلیل این که رئیس جمهور ترامپ در چهار یا پنج هفته اول انتشار این ویروس مبارزه با آن را جدی نگرفته بود، پرسش های بسیاری را در داخل پایتخت امریکا برانگیخت. او در جلسه توجیهی اش (Briefing) با خبرنگاران کاخ سفید گفته بود این ویروس با معجزه (miracle) غیب خواهد شد. بسیاری از کارشناسان سیاسی و رسانه ای اشاره کردند که ایالات متحده متفاوت از کشورهای مختلف درگیر با کرونا رفتار کرد. برخی حتی ابراز نگرانی کردند که چنین مشکلاتی می تواند بر روند تبلیغات ریاست جمهوری او تاثیر بگذارد و رقیبش از این فرصت برای خروج او از کاخ سفید بعد از پایان دوره اولش استفاده کند، به ویژه اگر آثار منفی آن روی اقتصادی که انتظار داشت او را به دور دوم برساند، بسیار زیاد باشد. 

البته این فقط کرونا نبود که تنها دلیل تفاوت سفر این مرتبه من به امریکا با وجود موفقیتش نسبت به دیگر سفرهایم باشد. بلکه دلایل دیگری هم بود که بر دیدارم به مسئولین عالی رتبه و رده میانی در اداره های دولت، اگر بتوان گفت که البته اکنون خیلی کم شده اند، تاثیر گذاشت.  (در شماره بعد به دلایل دیگر می پردازیم)

ادامه دارد...

تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی، سردبیر دیپلماسی ایرانی