گزارش مجلس درباره «برجام»؛ جزئیات نقض توافق توسط آمریکا و پیشنهاد درصورت بدعهدی اروپا
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارشی از «روند اجرای برجام» تهیه و تدوین کرده است.
به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارشی از روند اجرای برجام در مقطع زمانی 96/4/26 تا 97/4/26 تهیه و تدوین کرده است.
گزارش مذکور در 9 بخش تدوین شده و در پیوست‌ها فرمان نه ماده مقام معظم رهبری درباره برجام، قانون اقدام متقابل و متناسب جمهوری اسلامی ایران، و قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه آمده است.
یکی از محورهای مهم این گزارش تشریح «موارد بدعهدی، نقض برجام و خروج آمریکا از برجام» است که اینگونه در گزارش مجلس آمده است:
در طول مدت نزدیک به سه سال که از اجرای برجام گذشته است، دولت‌مردان متکبر، زیاده‌خواه، فریب‌کار و پیمان‌شکن آمریکا، علاوه بر عدم انجام تعهدات برجامی خود، با اقدامات و رفتاری خصمانه سعی خود را در جلوگیری از بهره‌مندی ایران از امتیازات و حقوق برجامی ایران مصروف داشته‌اند.
در سه گزارش شش ماهه پیشین فهرست های بلند بالایی از موارد نقض عهد و پیمان‌شکنی دولت آمریکا نسبت به برجام به‌استحضار نمایندگان ملت شریف ایران رسید.
در این گزارش موارد و مصادیق بدعهدی، پیمان‌شکنی، و نقض روح و جسم برجام در دو بخش قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام، ارائه می‌شود:
نقض عهد و پیمان شکنی و نقض روح برجام توسط آمریکا قبل از خروج از برجام:
تحریم یازده شخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی در تاریخ 27/10/1394 یعنی روز دوم اجرایی شدن برجام.
تصویب و اجرای قانون موسوم به «ویزا» علیه 4 کشور خاورمیانه از جمله ایران.
توقیف یا به‌عبارتی دزدی 2 میلیارد دلاری از اموال ایران.
تمدید وضعیت اضطراری علیه ایران توسط اوباما.
مصادره 8/2 میلیارد دلاری از دارایی‌های ایران در فِوریه 2016 توسط دادگاه تجدیدنظر فدرال آمریکا به بهانه پرداخت خسارت به قربانیان تروریسم.
حفظ قانون محرومیت ایران از معامله با دلار آمریکا بر اساس تحریمهای اولیه.
تلاش در جهت استفاده ابزاری از شورای امنیت سازمان ملل متحد به بهانه فعالیت‌های موشکی ایران.
وضع تحریمهای جدید علیه ایران با استفاده از ابزار گزارش‌های حقوق بشری ضد ایران.
تعلل عمدی دولت آمریکا در رفع مؤثر تحریمهای هسته‌ای.
جلوگیری از عادی‌سازی تجارت سایر کشورها با ایران و ممانعت از بهره‌مند شدن جمهوری اسلامی ایران از منافع اقتصادی برجام، از طریق دامن زدن و گسترش شک و تردید نسبت به آینده روابط اقتصادی و همکاری با ایران.
تأخیر غیرموجه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا در صدور مجوزهای لازم برای فروش و یا اجاره هواپیمای مسافربری به ایران.
ایجاد مقررات دست و پا گیر و موانع روانی در مسیر دسترسی آسان بانک مرکزی ایران به منابع مالی خود در خارج از کشور.
پیچیده نمودن و مشروط ساختن مقررات رفع تحریم‌ها از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا به‌منظور ایجاد تردید در بانک‌های غیر آمریکایی و ترساندن آنها از همکاری با ایران.
طرح مکرر قوانین مختلف تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران در کنگره آمریکا با هدف تخریب فضای به وجود آمده بعد از برجام و جلوگیری از عادی‌سازی روابط تجاری سایر کشورها با ایران.
طراحی و تبلیغ گسترده در مورد سیاست غیرقانونی "بازنگری برجام" از سوی دولت جدید آمریکا و اشارات مکرر (مستقیم و غیرمستقیم) به امکان عدم تمدید اسقاطیه‌های قوانین تحریمی آمریکا علیه ایران با هدف ایجاد تردید و نگرانی نامحدود در جامعه اقتصادی جهانی نسبت به آینده روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران.
تشدید و افزایش مقررات دست و پا گیر وزارت خزانه‌داری آمریکا برای شرکت‌های غیرآمریکایی جهت همکاری با ایران در تعارض با بند (29) برجام مبنی بر تعهد این کشور بر «عدم تضعیف اجرای موفقیت‌آمیز برجام و خودداری از هر سیاستی که تأثیر مستقیم و نامطلوب بر عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران بگذارد».
افزایش چشم‌گیر اظهارات تحریک‌آمیز و خصمانه مقامات ارشد آمریکا علیه برجام، که علاوه بر بی‌اعتنایی به اصول حقوق بین‌الملل، نقض مشروط بند «ج» در برجام- خصوصاً بند (28) – محسوب می‌شود که صراحتاً اشعار می دارد «مقامات ارشد کشورهای طرف برجام همه تلاش خود را، از جمله در اظهارات عمومی خود، برای اجرای موفقیت‌آمیز برجام به کار خواهند بست».
اتخاذ مکرر مواضع منفی مقامات عالی‌رتبه آمریکا علیه برجام از جمله در سخنرانی رئیس‌جمهور این کشور که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد (مورخ 28 شهریور 1396) و نیز سخنرانی مورخ 21 مهر 1396 که در تناقض صریح با تعهدات آمریکا در برجام و یکی از اصول مهم حقوق بین الملل –که در برجام نیز صراحتاً تکرار شده– یعنی "اجرای با حسن نیت تعهدات" است.
تمدید اسقاطیه‌های تحریمهای ایران توسط دولت جدید آمریکا به شکلی که عامدانه و از حیث شکل، مفاد، زبان و اقداماتِ هم‌زمان (از جمله افزودن هم‌زمان شماری از اشخاص و نهادهای ایران به فهرست تحریمی) با این هدف که کمترین فضای مساعد را برای بهره‌مندی کامل ایران از لغو تحریمهای مشخص شده در پیوست شماره (2) برجام فراهم سازد.
اعلام عمومی اجرای تعهدات برجامی با منفی‌ترین تعابیر و با کاهش یا عدم بهره‌مندی ایران از اثرات مثبت تداوم برجام.
اقدام غیرمتعارف و تبلیغاتی نماینده آمریکا نزد سازمان ملل متحد در سفر به وین به منظور اعمال نفوذ بر فعالیت حرفه ای آژانس.
طرح اتهامات واهی و تبلیغات گسترده علیه ایران با هدف مقدمه‌چینی برای اعلام عدم پایبندی جمهوری اسلامی ایران به برجام، که در تعارض کامل با هشت گزارش رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و می‌تواند علاوه بر تأثیرات مخرب بر اعتبار کلی آژانس به عنوان نهاد صالح برای راستی‌آزمایی پایبندی ایران به برجام، اثرات غیر قابل پیش‌بینی بر حوزه عدم اشاعه داشته باشد.
شانه خالی‌کردن از مسئولیت و تعهدات برجامی دولت آمریکا با طرح مکرر اتهام عدم پایبندی ایران، ارجاع موضوع تصمیم‌گیری در مورد تمدید و تداوم اسقاطیه‌های تحریمهای هسته‌ای به کنگره آمریکا و ایجاد فضای ابهام در مورد برجام از طریق تحمیل احتمالی و مجدد تحریم‌ها از سوی کنگره.
مصوبه کنگره آمریکا در مورد تحریم روسیه، ایران و کره شمالی که یکی از بخش‌های مهم قانون جدید تحریمی کنگره آمریکا، تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بهانه و اتهام واهی حمایت از تروریسم می‌باشد، که "کلیت" این نهاد مورد تحریم واقع شده و دامنه تحریمهای آن نیز به نحوی گسترده‌تر شده است. قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست تحریمهای مرتبط با تروریسم وزارت خزانه‌داری آمریکا بلافاصله پس از سخنرانی مورخ 21 مهر 1396 رئیس‌جمهور آمریکا، در راستای اجرای این بخش از قانون اخیر کنگره آمریکا بود که کاملاً ناقض روح و هدف برجام است.
وضع تحریمهای جدید به بهانه‌های واهی و اضافه کردن اسامی اشخاص مختلف حقیقی و حقوقی به لیست تحریمهای گذشته در طول مقطع زمانی گزارش فعلی و دوران ریاست جمهوری آقای ترامپ.
نقض روح برجام توسط ترامپ در 22 دی‌ماه 1396 به هنگام امضاء اسقاطیه‌های تحریمهای هسته‌ای ایران با تعیین چهار شرط ذیل:
ایران در صورت درخواست آژانس امکان دسترسی به همه مکان‌های مورد درخواست را فراهم سازد.
اطمینان حاصل شود ایران هرگز سلاح هسته‌ای نخواهد داشت.
محدودیت‌های برجامی تاریخ انقضاء نداشته باشد و توافق جدیدی با این شروط با ایران منعقد گردد.
موشک‌های دوربرد و برنامه تسلیحاتی ایران و مسئله هسته‌ای لاینفک از یک‌دیگرند و ایران بخاطر ساخت موشک تحت تحریمهای شدید قرار گیرد. لازم به ذکر است که این موضوع در کنگره آمریکا مصوب گردید.
ترامپ با اعلام خروج از برجام در تاریخ 18 اردیبهشت 1397 علاوه بر دستور به مراجع و مقامات آمریکایی برای اجرایی‌کردن خروج از برجام به وزیر خزانه‌داری آمریکا دستور داد: فوراً کلیه تحریمهای هسته‌ای ایران را برگردانند؛ همچنین با اسقاطیه‌های موقت 90 روزه و 180 روزه به کلیه فعالان اقتصادی دستور داد که در این مقاطع زمانی کلیه ارتباطات و تعاملات اقتصادی خود را با ایران خاتمه دهند؛ علاوه بر آن اعلام کرد که توسط تحریمهای اعلامی و اعمالی آمریکا در گذشته و نیز تحریمهای جدیدی که وضع خواهد شد به ایران سخت‌گیری خواهد کرد و همه کسانی را که با این ضرب الاجل، ارتباط خود را با ایران قطع نکنند و نیز همه جهان را در همکاری با ایران در 31 اردیبهشت 1397 در سخنرانی خود در بنیاد هریتیج تهدید نمود.
ممنوع کردن واردات فرش و خشکبار از ایران.
نقض منشور ملل متحد با عدم پایبندی به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد که با اجماع به تصویب رسیده بود.
2- علاوه بر کارشکنی‌های خصمانه آمریکا در دوران حضور در برجام و تعلل و تأخیر در صدور مجوز فروش هواپیما و قطعات و خدمات به ایران توسط شرکت هایی مانند ایرباس و بوئینگ، بعد از خروج از برجام مجوزها را لغو و ابطال و تحریم این بخش را تشدید کرده است.
3- با اعلام خروج آمریکا از برجام، آقای ترامپ و تمام توان دستگاه دیپلماسی و هیئت حاکمه آمریکا با استفاده از روش‌های گوناگون مانند دوره‌گردی کشور به کشور، سعی در قطع ارتباط اقتصادی دنیا با ایران بویژه در زمینه انرژی نمود که خوشبختانه تا کنون نتوانسته است به اهداف شوم خود نائل گردد؛ ولی همچنان در جهت تحریم نفت، گاز، پتروشیمی و سایر محصولات مربوطه، در حال تلاش می باشند.
در بخش پایانی این گزارش که با عنوان پیشنهادات درج شده، به صراحت آمده است:
دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است با استمرار کامل فعالیت‌های مجاز هسته‌ای وفق برجام، اعتبارات لازم را در بودجه‌های سالیانه، برای ادامه، تکمیل و تقویت فناوری‌های هسته‌ای از جمله ساخت پیشران هسته‌ای، گداخت، کوآنتوم، خلاء و ایزوتوپ‌های هسته‌ای تأمین نماید.
دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در مقابل خروج آمریکا از برجام و نقض آن و شرارت‌ها و اقدامات خصمانه آن کشور، «قانون اقدام متقابل و متناسب جمهوری اسلامی ایران مصوب 21 مهر ماه 1394 مجلس شورای اسلامی» و نیز «قانون مقابله با اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه مصوب 22/05/1396 مجلس شورای اسلامی» را به مرحله اجرا درآورد.
با توجه به خروج یک جانبه آمریکا از برجام که نقض صریح و کامل آن محسوب می گردد، تنها در صورتی ادامه برجام ممکن است که اتحادیه اروپا علاوه بر ایفای نقش و اجرای بدون کم و کاست تعهدات خود در برجام، عدم اجرای تعهدات آمریکا را نیز با سپردن تعهدات و تضمین‌های عملی ذیل جبران نماید:
تضمین فروش نفت به تناسب نیاز و خواست ایران به نحوی‌که فروش نفت آن کمتر از میزان فروش در مقطع قبل از خروج آمریکا از برجام یعنی دو میلیون و ششصد هزار بشکه در روز کاهش نیابد.
اتحادیه اروپا تضمین نماید که جمهوری اسلامی ایران در دسترسی و مدیریت منابع ارزی خود حاصل از فروش نفت و سایر صادرات با مشکل روبرو نشود.
اتحادیه اروپایی ترتیبی اتخاد نماید که جمهوری اسلامی ایران از منافع کامل برجام اعم از نفت، گاز، پتروشیمی، پزشکی، کشاورزی، شیلات، دام و طیور، حمل و نقل (هوائی، ریلی، جاده ای و دریائی)، محیط زیست، تحقیقاتی و علمی، ارتباطی، تجاری، بازرگانی، بانکی هسته ای و سایر موارد پیش‌بینی شده در برجام بهره‌مند گردد.
چنانچه اروپا از ارائه تضمین‌های عملی ذکر شده استنکاف و خودداری نماید، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است اقدامات ذیل را با قوت و بدون فوت وقت اجرایی نماید:
اجرای قانون اقدام متقابل و متناسب جمهوری اسلامی ایران.
بررسی لغو اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی.
بازنگری و محدود ساختن همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی.
از سرگیری و گسترش فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای از جمله غنی‌سازی گسترده اورانیوم در هر کم و کیفی که نیاز کشور اقتضاء نماید.
نظر شما :