حمله به میدان نفتی عربستان، نقشه بازی در خلیج فارس را تغییر می دهد

نویسنده: تیم لیستر (Tim Lister)

دیپلماسی ایرانی: حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در منطقه بقیق، حتی اگر ایران مسئول شلیک موشک ها یا به پرواز درآوردن پهپادها نباشد هم، باعث می شود تنش ها در رویارویی بین ایران و عربستان سعودی به شدت افزایش یابد. این حملات از کجا سرچشمه گرفته و پشت پرده آن چیست؟

حوثی ها در دو سال گذشته ده ها پهپاد و موشک های بالیستیک کوتاه برد را به اهداف عربستانی شلیک کرده اند که سیستم دفاع هوایی عربستان از اصابت بسیاری از آنها به هدف پیشگیری کرده و برخی نیز بدون کوچکترین آسیبی سرنگون شده اند. تنها تعداد اندکی از این حملات آسیب جانی و مالی ناچیز داشته اند.

میزان آسیب و صدمات حملات اخیر و مسافت بین یمن و منطقه مورد حمله حاکی از آن است که این حملات از خارج از یمن هدایت شده اند. یک منبع آگاه به پیتر برگن، تحلیلگر امنیت ملی سی ان ان گفت که پهپادها و موشک ها از یمن شکلیک نشده و احتمالا از عراق هدایت شده اند. منبعی دیگر در خلیج فارس به سی ان ان گفت که اگرچه هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد اما نشانه ها حاکی از آن است که حملات از جنوب عراق انجام شده اند.

شبه نظامیان حامی ایران در جنوب عراق به خوبی نفوذ کرده و نیروی قدس سپاه نیز در آنجا حضور دارد. طبق ارزیابی برخی تحلیلگران منطقه ای در ابتدای سال جاری، یک حمله پهپادی علیه ایستگاه پمپاژ نفت در منطقه شمالی عفیف عربستان از عراق هدایت شده بود.

دولت عراق در بیانیه ای استفاده از خاک این کشور برای حمله به تاسیسات نفتی عربستان را تکذیب کرد. حوثی ها اعلام کردند از داخل عربستان به آنها در حملات اخیر کمک شده است.

 تحلیلگران می گویند این حملات در راستای تحریک جمعیت شیعه استان شرقی عربستان صورت می گیرند. بخش چشمگیری از جمعیت منطقه بقیق را اقلیت شیعه تشکیل می دهد. تحلیگران معتقدند برپایی آتش تنش های داخلی به نفع حوثی هاست و بعید است که مردم محلی توانسته باشند در چنین حمله ای به آنها کمک کنند.

منشا حملات از هر جا که باشد تنش های موجود پیرامون کشتیرانی در خلیج فارس، جنگ یمن و حملات علیه اردوگاه های شبه نظامیان شیعه در عراق را وخیم تر می کند.

از زمان شروع جنگ یمن در چهار سال قبل، هیچ یک از حملات در عرضه نفت وقفه ایجاد نکرده بود. حمله اخیر عرضه نفت در بازار را 5.7 میلیون بشکه در روز کاهش داده و آسیب پذیری مرکز پمپاژ صنعت نفت عربستان سعودی را به نمایش گذاشت.

به گفته آیهام کمال در گروه اورآسیا، مشکل اساسی عربستان به رغم سرمایه گذاری های کلان در بخش دفاع هوایی، یک مشکل ساختاری است. بخش عمده ای از سیستم های دفاع هوایی عربستان برای دفاع در برابر تهدیدات متعارف طراحی شده و قافد تجهیزات لازم برای مقابله با تهدیدات نامتقارنی مانند پهپادهاست. آسیب پذیری زمانی بیشتر می شود که بخش عمده ای از زیرساخت ها – "ذخیره، فرآوری و قطارهای کمپرسور – در یک منطقه کوچک قرار گرفته اند."

عربستان "تولید کننده سوئینگ" اوپک است و توانایی کاهش یا افزایش جریان نفت در مواقع ضروری را دارد. با حمله اخیر عربستان این توانایی را از دست داده است. باید منتظر ماند و دید که عربستان چگونه به این حملات  پاسخ خواهد داد. شاید این کشور کارزار نظامی خود علیه حوثی های یمن را دوچندان کند.

منبع: سی ان ان / تحریریه دیپلماسی ایرانی