اکنون زمان مناسبی برای تحریک ایران از سوی ترامپ نیست

راه‌اندازی "اینستکس" و چراغ سبز آمریکا!

۰۸ تیر ۱۳۹۸ | ۱۸:۴۱ کد : ۱۹۸۴۵۲۵ اخبار اصلی پرونده هسته ای
صابر گل عنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی بر این باور است: به این دلیل که دولت آمریکا در شرایط انتخاباتی داخلی قرار دارد، در این یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر ۲۰۲۰ نمی‌تواند یا نمی‌خواهد خود را درگیر پیامدهای خروج ایران از برجام کند. چون اساسا در این مدت قادر به تعامل با این وضعیت نیست. از این رو، حتی این خروج می‌تواند کاملا به ضرر دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو تمام شود و مخالفانش از آن علیه وی بهره‌برداری انتخاباتی کنند.
راه‌اندازی "اینستکس" و چراغ سبز آمریکا!

صابر گل‌عنبری، کارشناس مسائل بین الملل

دیپلماسی ایرانی – 8 روز مانده به پایان مهلت 60 روزه ایران، اروپا اعلام کرد که سامانه مالی "اینستکس" با اعتبار چند میلیون یورویی راه‌اندازی شده و اولین تراکنش مالی خود را نیز انجام داده است. این اولین گام، البته بسیار کوچک، اروپا پس از خروج آمریکا از برجام شمرده می‌شود. احتمالا در روزهای آتی هم گام‌های کوچک دیگری از این دست برداشته شود.

پر واضح است که اروپا با این گام‌های "کوچک" و وعده‌های "بزرگ" می‌خواهد مانع ورود ایران به فاز دوم کاهش تعهدات خود در شانزدهم تیر شود؛ که گر چه اعلام شده این گام [دوم] به معنای خروج از برجام نیست، اما به همان اندازه مهم و پر سر و صدا خواهد بود.

پس از نشست معاونین وزرای امور خارجه، حال باید منتظر خروجی نشست وزرای امور خارجه اعضای کمیسیون مشترک برجام در روزهای آتی ماند. اما این که اروپا با اینستکس تا کجا پیش خواهد رفت و آیا خواسته‌های ایران را در دو حوزه نفتی و بانکی برآورده می‌کند یا خیر؟ پاسخ روشن است. به دلایل مختلف و متعدد بعید به نظر می‌رسد که اینتسکس در دو حوزه پیشگفته کاری برای ایران انجام دهد. 

اروپایی‌ها از قبل و در بیانیه تاسیس اینستکس در ژانویه گذشته حوزه کاری آن را مشخص کردند؛ آن هم در حوزه‌های غیرتحریمی مثل محصولات کشاورزی و غذایی و دارویی است که آنها هم با توجه به تحریم هر گونه معامله مالی و بانکی باز مشمول تحریم هستند. 

اما این که راه‌اندازی اینتسکس در این شرایط چه ارتباطی با آمریکا دارد، به نظر می‌رسد که با چراغ سبز این کشور صورت گرفته باشد. اگر هم اروپا قبل از راه‌اندازی آن، هماهنگی لازم را با دولت آمریکا انجام نداشته باشد، که قاعدتا باید چنین کاری صورت گرفته باشد، باز به احتمال زیاد آمریکا از این مساله اطلاع داشته و همین که در تحریم‌های اخیر "اینستکس" را قرار نداده است، خود به منزله یک چراغ سبز تلقی می‌شود. 

به نظرم، دولت آمریکا هم در شرایط فعلی به دنبال خروج ایران از برجام نیست؛ و این برخلاف نظری است که می‌گوید ترامپ برای خروج ایران از برجام لحظه شماری می‌کند تا بتواند اروپا و جهان را در کنار خود علیه کشور بسیج کند. بله! شاید این خواسته ترامپ در سال 2018 بود، اما اکنون بعید به نظر می‌رسد که چنین رغبتی داشته باشد؛ به این دلیل که دولت آمریکا در شرایط انتخاباتی داخلی قرار دارد. در این یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر 2020 نمی‌تواند یا نمی‌خواهد خود را درگیر پیامدهای خروج ایران از برجام کند. چون اساسا در این مدت قادر به تعامل با این وضعیت نیست. از این رو، حتی این خروج می‌تواند کاملا به ضرر دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو تمام شود و مخالفانش از آن علیه وی بهره‌برداری انتخاباتی کنند؛ این که سیاست خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌ها نه تنها نتیجه‌ای دربر نداشته باشد، بلکه باعث خروج ایران نیز از این توافق شده و تاسیسات هسته‌ای آن را از کنترل و نظارت "شدید" بین‌المللی خارج ساخته است.

از این جهت، احتمالا دولت آمریکا و شخصا خود ترامپ به اروپا مجالی برای مانور و کار با ایران داده باشد که از طریق خرید زمان بتواند تنش کنونی با ایران را مدیریت کند؛ تا هم مانع خروج آن از برجام از طریق کاهش مستمر تعهدات هسته‌ای شود و هم به تبع آن در کل سطح تنش در حد مشخصی نگه داشته شود. اما این بدان معنا نیست که آمریکا بخواهد از شدت فشارهای خود بکاهد یا به اروپا اجازه دهد که تحریم‌ها را دور بزند، چون باز به همان اندازه که خروج ایران از برجام در این وضعیت برای ترامپ هزینه‌ساز است، کاهش تحریم‌ها یا حتی فشارها باز می‌تواند دردسرساز باشد و یک نوع وادادگی قلمداد شود و خشم لابی‌های تندرو را برانگیزد.

حال باید منتظر ماند و  دید آیا ایران در قبال راه‌اندازی "اینستکس"، وعده‌ها و تهدیدات ضمنی اروپا چه تصمیمی می‌گیرد؟ آیا وارد فاز دوم کاهش تعهدات می‌شود؟ یا مهلت شصت روزه را تمدید می‌کند؟ به نظر، دومی هم یحتمل است.


( ۲۶ )

نظر شما :

امیر ۰۹ تیر ۱۳۹۸ | ۰۰:۱۷
این یک تحلیل بسیار خطرناک برای کشور میباشد چون شک ندارم در نزدیکی انتخابات آمریکا برخی از تندرویان داخلی با استناد به همینگونه تفاسیر به دنبال ضربه زدن به ترامپ و تاثیر گذاری در انتخابات آمریکا خواهند رفت که یک اشتباه محاسباتی فجیع برای ما خواهد بود. جیمی کارتر رو به یاد دارید? کارتر در قضیه گروگانگیری سفارت آمریکا از خودش خویشتنداری نشون داد و باعث شد دوباره انتخاب نشود و به عنوان یک رییس جمهور ضعیف در تاریخ آمریکا ماندگار شود؟ اگر فکر میکنید ترامپ اجازه میدهد به همچین سرنوشتی دچار شود سخت در اشتباهید!
کیا ۰۹ تیر ۱۳۹۸ | ۰۴:۵۳
باید با انعطاف وکج دار و مریز با همین حداقلها کنار اومد وبه مرور راهکارهایی پیدا کرد تا این جونور امریکایی شرش کنده بشه ، ان شاالله