اقدام بی نتیجه و خطرناک دولت ترامپ

نویسندگان: دنیل بنجامین و  جیسون ام. بلازاکیس

دیپلماسی ایرانی: اعلان یک سازمان خارجی به عنوان یک گروه تروریستی به ندرت مورد توجه عموم مردم قرار می گیرد. اما تصمیم ترامپ در 8 آوریل درباره اینکه وزارت امور خارجه نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک سازمان تروریستی می خواند، تشدید فشارهای اعمال شده علیه ایران و در عین حال استفاده از یک ابزار سیاسی مفید به گونه ای بی سابقه بود که می تواند تاثیرات عکس در پی داشته باشد. زدن برچسب تروریستی به یک سازمان باید غیرسیاسی و تنبیهی باشد؛ اما اقدام علیه سپاه پاسداران سیاسی و تنبیهی است و درست همانند یک سری از دیگر اقدامات رئیس جمهوری آمریکا در زمینه سیاست خارجی، بیشتر توهمی از یک اقدام قاطع است تا اینکه پیشرفتی حقیقی باشد.

در حقیقت اقدامات ترامپ در زمینه سیاست خارجی در بسیاری از زمینه ها نتیجه عکس داشته است. او که از ادامه مهاجرت از کشورهای گواتامالا، هندوراس و ال سالوادور به خشم آمده، به کمک به این کشورها پایان داده است و به تحلیل کارشناسان در این زمینه، سبب شده شمار مهاجران از این کشورها افزایش یابد. در اقدامی دیگر، ترامپ خشمگین از خودداری فلسطینی ها از پذیرش جا به جایی سفارت ایالات متحده از تل آویو به قدس اشغالی، کمک به دولت خودگردان فلسطینی را قطع کرده و با این اقدام تنها موضع فلسطینی ها را تقویت و مقامات امنیتی اسرائیل را از احتمال رخداد یک انتفاضه دیگر نگران کرده است.

از آغاز دوره ریاست جمهوری ترامپ، سیاست خارجی دیگر درباره پیگیری جدی نتایج مطلوب نیست و بیشتر نوعی واکنش احساسی و اشارت های متهورانه است تا نشان دهد دقت و احتیاط دیپلماسی و قراردادها نمی تواند رئیس جمهوری را محدود کند. کنوانسیون محروم نخواهد شد. این نمایشی است که توسط مردی اجرا می شد که سرسختی را بر هر چیز دیگری ارجح می داند و البته نمایشی است که آمریکا را در جاده ای منتهی به شکست یا بدتر قرار می دهد.

این اولین مرتبه است که از تحریم های «سازمان تروریستی خارجی» علیه یک بخش رسمی از یک دولت دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این تحریم ها تا به امروز همواره علیه بازیگران غیر دولتی همچون القاعده، داعش و فارک و گروه های مشابه اعمال شده اند. استفاده از آنها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این امکان را برای ایالات متحده فراهم می آورد تا گروه های هدف را از استفاده از نظام مالی آمریکا بازدارد و مانع از ورود تامین کنندگان مالی تروریسم و تروریست ها به خاک ایالات متحده شود. زدن برچسب گروه تروریستی به سپاه پاسداران در عمل هیچ تاثیری در روند دستگیری ها، توقیف دارایی ها یا ممانعت از ورودها به مرزهای ایالات متحده نمی گذارد چراکه آمریکا از چند دهه پیش هرگونه اقدامی را علیه ایران به کار گرفته است. به همین دلیل هم بوده که وزارت امور خارجه هیچگاه یک دولت خارجی را به صورت کلی به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی نمی کند. به طور خلاصه، ایالات متحده از قلب ابزاری کاملا تاثیرگذار در اختیار داشته و آن به روزهای پیش از ترامپ باز می گشته است.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بخش عملیات ویژه آن یعنی نیروهای قدس پیشتر هدف چندین دستور اجرای قرار گفته بودند که امکان اقدام حقوقی و مالی علیه آنها را برابر ایالات متحده فراهم می آوردند. در حقیقت، تصمیم ترامپ به مثابه اضافه کردن یک دکمه امنیتی به کمربندی از رویکردها علیه ایران است که هیچ دستاوردی نخواهد داشت.

اما این اقدام بی فایده می تواند با ضرر و زیان هایی همراه باشد. اول اینکه رهبری آمریکا در میانه مبارزه علیه تروریسم است. به طور سنتی، اقدام ایالات متحده در زدن برچسب گروه تروریستی به مثابه یک استاندارد طلایی بود که دیگر کشورها را به پذیرش دیدگاه آن به جهان و پذیرش این مساله ترغیب می کرد که اگر آمریکا می گوید گروهی بد است، واقعا بد است. اما اقدام علیه سپاه پاسداران هیچ کشوری را به همراه شدن با آمریکا در «اعمال فشار حداکثری» علیه ایران ترغیب نمی کند. تنها اسرائیل و یک سری کشورهای عرب سنی از این اقدام ابراز خرسندی کرده اند. تنها نتیجه این اقدام این است که دوستان و متحدان اروپایی و آسیایی آمریکا را قانع می کند که دشمنی حداکثری دولت ترامپ با ایران بی دلیل و غیرسازنده است. ممکن است بسیاری با رفتارهای منطقه ای ایران مشکل داشته باشند، اما در عین حال همه می دانند که ایران تهدیدی برای نظم جهانی محسوب نمی شود. چنین تصمیم گیری بیشتر جامعه اطلاعاتی پیشرو در جهان را زیر سوال می برد و این هزینه گزافی برای دستاوردهای سیاسی کوتاه مدت از سیاسی ساختن رویکردی است که باید غیرسیاسی و برمبنای تحلیل های اطلاعاتی باشد.

این اقدام می تواند برای ارتش ایالات متحده عواقب محسوسی داشته باشد. سپاه پاسداران کاملا در حیطه عملیاتی تواناست و این توانایی را در سوریه در حمایت از نیروهای بشار اسد و اعزام شبه نظامیان شیعه از چندین کشور و انجام عملیات ویژه نشان داده است. در دو سال گذشته در همه مباحثات بر سر تصمیم به زدن برچسب گروه تروریستی به سپاه، وزارت دفاع مخالفت خود را اعلام کرده چون معتقد بوده که در نتیجه آن نیروهای آمریکایی در معرض خطر قرار می گیرند. نگرانی عمده پنتاگون این بوده که قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس حملاتی علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه ترتیب دهد.

برخی معتقدند که همانطور که ایرانی ها در چند سال گذشته از مواجهه مستقیم با ایالات متحده اجتناب کرده اند، بعد از این هم همین کار را خواهند کرد و از این رو، اقدام ترامپ هزینه ای برای آمریکا نخواهد داشت. اما این احتمال هم وجود دارد که سیاستمداران ایرانی این اقدام را یک گام دیگر به سمت دشمنی ببینند و تصمیم بگیرند با اقدام علیه نیروهای آمریکایی آن را تلافی کنند. ظاهرا پنتاگون و سیا معتقد هستند که مورد دوم محتمل تر است. حتی برخی تحلیلگران در ایالات متحده این تصمیم دولت ترامپ را پیش درآمدی برای اقدام نظامی علیه نیروهای ایرانی دانسته اند.

بله، سیاست خارجی پر از فرایندهای خسته کننده، تمایزها و شیوه هاست. به ندرت به اندازه واقعیت ها در تلویزیون یا حتی توئیتر دراماتیک می شود و بیشتر به دست آوردن نتایج از طریق صبر و بردباری است. اما اگر به شیوه درست اجرا شود، آمریکایی ها و دیگر بی گناهان کشته نخواهند شد و بر خلاف امروز، دیگر کشورها همچنان از ایالات متحده پیروی خواهند کرد.
 
منبع: تایم / مترجم: طلا تسلیمی