چرا ترامپ کنفرانس کمپ دیوید با سران عرب را به تعویق می اندازد؟

دیپلماسی ایرانی: چرا واشنگتن کنفرانس کمپ دیوید در خصوص بحران کشورهای خلیج فارس را به تعویق انداخت؟ چرا دولت ترامپ برای حل آن اهتمام می ورزد؟ تلاش های ترامب برای حل و فصل اختلافات میان قطر و کشورهای محاصره کننده، با چه چالش هایی مواجه خواهد شد؟ چرا وب سایت ” لوب لاگ” به عمان و کویت نیاز خواهد داشت؟ پاسخ این سوالات را با شما همانطور که این وب سایت آورده است، بررسی خواهیم کرد.

پس از تلاش های پراکنده و ناموفق واشنگتن از تابستان سال ۲۰۱۷ برای خاتمه بخشیدن به بحران شکل گرفته در شورای همکاری خلیج فارس، هم اکنون ترامپ در تدارک برای دعوت سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به کمپ دیوید است، تا تلاش خود را برای میانجی گری و یافتن راهکاری برای حل این بحران انجام دهد.

به نظر می رسد فشارهای جدید آمریکا علیه ایران در پشت پرده تلاش های آمریکا برای حل و فصل بحران قطر قرار دارد چرا که واشنگتن طبق گزارش وب سایت آمریکایی لوب لاگ تمایل دارد بالاترین سطح حمایت کشورهای عربی در راستای به انزوا کشاندن ایران با هدف تغییر رفتارهای این کشور در عرصه منطقه ای را کسب کند.

طبق گزارش این وب سایت، توان رئیس جمهور آمریکا برای میانجی گری در موضوع حل اختلافات رخ داده میان عربستان سعودی و کشورهای هم پیاله آن در مقابل قطر هنوز در هاله ای از ابهام و تردید قرار دارد. توان چانه زنی که ترامب در عالم تجارت آموخته است، چه بسا برای حل  مسائلی که یا غرور ملی  و منافع پیچیده کشورها ارتباط دارد، کافی نباشد و اینها مسائلی است که در دل این بحران قرار دارد.

اگر ترامب بخواهد برای این کنفرانس سازشگرانه به دنبال موفقیت باشد و یخ این اختلافات را بشکند، باید از مسئولین آمریکایی کارکشته که از منطقه اطلاعات همه جانبه ای دارند،  مثل جیمز ماتیس، وزیر دفاع، کارشناسان حوزه خاورمیانه وزارت امور خارجه، نیروهای امنیتی و هم چنین کویتی ها و عمانی ها استفاده کند. گفتنی است این دو از پیوستن به ائتلاف مخالف قطر به رهبری عربستان سعودی امتناع کردند.

موضع متغیر ترامب در قبال آن بحران

بحران شکل گرفته در کشورهای همکاری خلیج فارس در  ژوئن ۲۰۱۷ آغاز شد و کشورهای محاصره کننده، دوحه را به حمایت از تندروهای مسلمان و گسترش روابط با ایران متهم ساختند. همانطور که همه می دانند بحران قطر با اطلاعات ساختگی که هکرهای اماراتی به شیخ تمیم امیر قطر نسبت دادند، کلید خورد. از جمله مسائلی معنادار این است که بحران مذکور تنها پس از چند هفته از سفر ترامب به ریاض شکل گرفت، به گونه ای که ظاهرا دیدگاه وی با عربستان و امارات در بسیاری از موارد منطقه ای همخوانی دارد. ترامب پس از مدت کوتاهی از آغاز بحران در توییتی اعلام کرد که قطر حامی تروریسم است، و در مناسبتی که در ژوئن ۲۰۱۷ در کاخ سفید برگزار شد ادعا کرد: قطر در سطح بالایی به تروریستم کمک مالی می کند.

بی شک تصریحاتی از این دست موجبات خوشحالی عربستان  و کشورهای هم پیمانش را فراهم ساخت و در سیاست تحریمی خود علیه قطر جری تر کرد. اما مسئولین آمریکایی نگران بودند و وزیر امور خارجه وقت آمریکا، رکس تیلرسون که در زمان ریاست بر شرکت «ExxonMobil» با قطر تعاملات گسترده ای داشت، تلاش کرد برای حل این بحران میانجی گری کند همچنین جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا که فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکایی در خاورمیانه را برعهده داشت که خلیج فارس جزئی از آن بود، تلاش های خود را برای پایان دادن به این بحران انجام داد.

به نظر می رسد وجود پایگاه های مرکزی آمریکا در منطقه که دربردارنده ۱۱هزار نظامی آمریکایی است و نقش دیپلماتیک قطر در میانجی گیری برای ارسال پیام های آمریکا به طالبان در افغانستان و حماس در فلسطین بر اهمیت قطر می افزاید و طبق گزارش وب سایت آمریکایی پیوستن آمریکا به ائتلاف عربستان به روابط اقتصادی، سیاسی و امنیتی مهم خود با قطر آسیب می رساند.

ظاهرا ترامب به اهمیت قطر پی برد  و بعد از آن از انتقاد قطر دست برداشت، و دست تیلرسون را باز گذاشت تا به میانجی گری برای حل بحران قطر بپردازد. با وجود این تیلرسون تصریح کرد که خواسته های عربستان و کشورهای هم سو با آن بعید است که مورد پذیرش دوحه قرار بگیرد.

اصل بحران این است که کشورهای محاصره کننده می خواهند قطر سیاست مستقلی نداشته باشد اما این خواسته نامعقول برای مسئولین قطری قابل پذیرش نیست و مقاومت قطر در مقابل این خواسته ها موجب تحریک میهن پرست قطری ها شد و موضع امیر این کشور  و دولت متبوعش را تقویت کرد و مردم قطر در راستای تسلیم نشدن در مقابل عربستان و کشورهای هم پیمان، سختی ها و تنگناهای ناشی از محاصره اقتصادی را تحمل می کنند.

تعامل با شورای از هم گسسته همکاری خلیج فارس

با ناکامی تیلرسون در ماموریت میانجی گری خود، قطر و ائتلاف محاصره کننده تلاش کردند از طریق سفر مقامات عالی رتبه و به راه انداختن کمپین های پرهزینه در خصوص روابط دو جانبه بر واشنگتن تاثیر بگذارند. در مقابل آمریکا با استقبال از مسئولین عالی رتبه و تعمیق روابط با هر دو طرف نزاع همراهی کرده است.

برای نمونه دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸ گفت وگوی راهبری را با قطر به انجام رساند که در نتیجه آن قطر با امضای قراردادی به ارزش ۱۲ میلیارد دلار برای خرید جنگنده های اف ۱۵ تلاش کرد تا رضایت واشنگتن را کسب کند.

لبریز شدن کاسه صبر

با این وجود ترامب از اسفند ۲۰۱۸ احساس کرد که کاسه صبرش در حال لبریز شدن است و ایده میزبانی از سران کشورهای عضو در شورای همکاری خلیج فارس در بهار ۲۰۱۸ در کمپ دیوید را مطرح کرد اما در عین حال تاکید کرد هیچ گونه گشایشی در روند حل این بحران به وجود نیامده است.

منبع: هافینگتون پست عربی