پیچیده تر شدن سیاست ترامپ در سوریه پس از قتل خاشقجی

سث جی فرنتزمن

دیپلماسی ایرانی: آیا بحران بین آمریکا و عربستان، باعث به خطر افتادن سیاست ترامپ در قبال سوریه می شود؟

نیروهای آمریکا و ترکیه کل ماه اکتبر را برای انجام گشت های مشترک در نزدیکی شهر منبج در شمال سوریه، آمورش دیده اند. ژنرال ارتش، جوزف وتل، رئیس فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، 21 اکتبر گفت این گشت ها به زودی آغاز خواهند شد. روز بعد ژنرال وتل وارد تنف، که منطقه ای خالی از سکنه در جنوب سوریه، نزدیک اردن و عراق، و مقر امریکا است رفت. وی در آنجا بر اهمیت این پایگاه در مبارزه با داعش تاکید کرد. این سفر و این صحبت ها در مورد منبج نشان دهنده موضع کلی آمریکا در سوریه است، چون واشنگتن هنوز متعهد به مقابله با داعش است اما این ماموریت به کندی پیش می رود و برای رسیدن به اهدافش در حال مقابله با ایران است و همچنین در تلاش است تا با ترکیه نیز کنار بیاید.

در شرایط عادی، فهمیدن اینکه چه اتفاقی بعدا در سوریه خواهد افتاد دشوار است، اکنون مرگ جمال خاشقجی، کارمند اسبق آل سعود و روزنامه نگار، که در کنسولگری ریاض در استانبول رخ داد، محاسبات را در مورد یک متحد کلیدی امریکا در منطقه به هم زده است. عربستان سعودی در ماه آگوست 100 میلیون دلار به منظور حمایت از اقدامات "تثبیت کننده" در شرق سوریه، هزینه کرده است. در همین راستا، "تیم گذار و واکنش سوریه"، یک سری اقدامات را تحت نظارت وزارت امور خارجه امریکا هماهنگ می کند. یک سال پس از شکست داعش در شهر رقه، واشنگتن در حال شدت بخشیدن به حضورش است.

در عین حال، نیروهای ائتلاف تحت رهبری آمریکا و نیروهای دموکراتیک سوریه به طور مشترک در دره فرات، به شدت در حال مقابله با داعش، در منطقه ای به نام حجین هستند.

آمریکا همچنین می خواهد با ایران مقابله کند، و شرق سوریه، اهرم فشاری است تا بتواند سیاستی گسترده تر را در منطقه اجرایی کند. با تحریم هایی که از 4 نوامبر آغاز خواهند شد، واشنگتن انتظار دارد که شرکا و متحدانش با او همراهی کنند. ژنرال وتل 4 اکتبر گفت در حالی که قسمت اعظم اقدامات در قبال ایران، دیپلماتیک و اقتصادی است، ارتش نیز در همین راستا یک سری عملیات برای مقابله با اقدامات شریرانه ایران، نه تنها در سوریه بلکه در منطقه انجام می دهد.

به نظر می رسد، حمایت مالی از زیر ساخت هایی که به ثبات و ادامه نقش آمریکا در شرق سوریه کمک می کند، هدفی است که ریاض و واشنگتن برای آن با یکدیگر همکاری می کنند. پرزیدنت ترامپ در ماه مارس اعلام کرد که امریکا به زودی سوریه را ترک خواهد کرد. به گفته جان بولتون، مشاور امنیت ملی، دولت ترامپ موضع جدیدی را اتخاذ کرده است که بر اساس آن تا زمان عقب نشینی نیرو های ایرانی، آمریکایی ها در سوریه می مانند.

به نظر می رسید همه چیز هم سو با نقشه ترامپ برای سوریه و اتخاذ سیاستش در قبال ایران بر اساس تمایلات ریاض پیش می رفت، تا اینکه خاشقجی ناپدید شد. اکنون روابط آمریکا و عربستان دچار بحران شده است و کنگره می خواهد که فروش سلاح به ریاض کاهش پیدا کند. به گفته نیویورک تایمز، در همین حال، عربستان سعودی بی سر و صدا 100 میلیون دلار برای شرق سوریه به  حساب آمریکا ریخته است.