رمزگشایی از جنجال موشکی رسانه‌های غربی
همزمان با مطرح شدن سیگنال‌هایی از جانب فرانسه درباره ضرورت مذاکره با ایران درباره برنامه موشکی، رسانه‌های غربی مسئله انتقال موشک از ایران به سایر کشور‌های خاورمیانه را برجسته کردند.
به گزارش فرارو، جمعه گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از چندین منبع بلندپایه اطلاعاتی و نظامی غربی، عراقی و ایرانی مدعی شد ایران برای هشدار به دشمنانش، به گروه‌های شیعه در عراق موشک‌های بالستیک داده و ظرفیت تولید موشک در این کشور را توسعه می‌دهد. دقیقا در همان روز، روزنامه بریتانیایی ساندی‌تایمز در گزارشی، ضمن اشاره به ارسال موشک از ایران به عراق مدعی شد ایران تحت پوشش سپر دفاعی روسیه، در کشور سوریه هم کارخانه موشک‌سازی می‌سازد. این روزنامه مدعی شد که تصاویر ماهواره‌ای یک کارخانه در حال احداث در شهر بانیاس سوریه را نشان می‌دهد.
منطقه‌ای که تحت پوشش سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ روسیه است. رویترز به نقل از یک مقام بلندپایه ایرانی مدعی شد که منطق ایران از انتقال موشک به عراق این است که اگر به ایران حمله شود، این کشور یک طرح پشتیبان داشته باشد. به گفته این خبرگزاری انگلیسی، موشک‌های منتقل‌شده از نوع زلزال و فاتح ۱۱۰ هستند و تقریبا ۲۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتر بُرد دارند. این بدان معناست که اگر این موشک‌ها در جنوب یا غرب عراق مستقر شوند، قابلیت رسیدن به ریاض و تل‌آویو را خواهند داشت. وزرات خارجه ایران، گزارش رویترز را تکذیب کرد و هدف آن را تخریب روابط خارجی ایران دانست.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، در واکنش به ادعا‌های رویترز گفت:" چنین اخبار نادرست و مضحک، هیچ هدفی جز تاثیر گذاشتن بر روابط خارجی، بخصوص با همسایگان، ندارد". قاسمی افزود:" تنها هدف این اخبار، ایجاد ترس در کشور‌های منطقه است". علیرغم تکذیب گزارش جنجالی رویترز، برنامه موشکی ایران مجددا به تیتر‌های رسانه‌های غربی و عربی بازگشت. رصد بازتاب ادعا‌های رویترز در رسانه‌های غربی و عربی، نشان می‌دهد که گزارش مزبور، اهداف متعددی را دنبال می‌کند. تشدید تنش بین ایران و اروپا پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، بین اروپا و آمریکا بر سر بازگشت تحریم‌های واشنگتن علیه تهران، اختلاف بوجود آمد. این اختلاف، اما فقط به برجام مربوط می‌شود. بین دو طرف درباره برنامه موشکی ایران اختلافی وجود ندارد. گزارش رویترز در حالی منتشر شد که ایران و اروپا برای نجات توافق هسته‌ای تلاش می‌کنند. با مطرح شدن مسئله انتقال موشک به عراق، ممکن است موضع اروپایی‌ها در دفاع از برجام ضعیف‌تر شود.
خود رویترز با اشاره به انتقال موشک‌ها به عراق نوشت:" این امر، سه امضاکننده اروپایی توافق هسته‌ای یعنی فرانسه، آلمان، و بریتانیا را هم شرمسار خواهد کرد. زیرا آن‌ها تلاش کرده‌اند علیرغم تحریم‌های جدید آمریکایی علیه ایران، توافق را نجات دهند". از زمان خروج ترامپ از برجام، واشنگتن به متحدانش فشار آورده تا سیاست سختگیرانه‌ای در برابر ایران اتخاذ کنند. در حالی که امضاکنندگان اروپایی برجام تاکنون با فشار‌های آمریکایی‌ها مخالفت کرده‌اند، آن‌ها به طور فزاینده درباره برنامه موشک‌های بالستیک ایران اظهار نگرانی می‌کنند. فرانسه اخیرا از "لجام‌گسیختگی" ایران در توسعه و اشاعه موشک‌ها گلایه کرده و از تهران درخواست کرده درباره تسلیحات موشکی‌اش مذاکره کند. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، روز پنج‌شنبه مدعی شده ایران به متحدان منطقه‌ای موشک می‌دهد و موشک‌های بالستیک اشاعه می‌کند. وی گفت:" ایران نیاز دارد تا از وسوسه هژمون (منطقه‌ای) بودن اجتناب کند". در ماه مارس گذشته، سه کشور اروپایی به دلیل برنامه موشکی، تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده بودند.
در آن زمان، در یک سند این سه کشور از آنچه "اشاعه قابلیت‌های موشکی ایران در کل منطقه" خوانده شده بود، ابراز نگرانی شد. از آنجا که اروپا و آمریکا نگرانی‌های مشترکی درخصوص برنامه موشک‌های بالستیک ایران دارند، مسئله اشاعه موشک‌ها به عراق و سوریه ممکن است زمینه مشترکی بین دو طرف برای تشدید فشار بر ایران ایجاد کند.
فشار بر گروه‌های شیعی در فرآیند تشکیل دولت جدید گزارش انتقال موشک به گروه‌های شیعی غیررسمی در عراق، در حالی منتشر می‌شود که این کشور دوران حساس تشکیل دولت جدید را پشت سر می‌گذارد. آمریکایی‌ها سعی می‌کنند روند تشکیل دولت عراق را بدست گیرند. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در دو توئیت جداگانه هم به تشکیل دولت عراق و هم به انتقال موشک به این کشور واکنش نشان داد. وی نوشت:" به تازگی با برت مک گورک، که در بغداد حضور دارد و من و رئیس‌جمهور را نمایندگی می‌کند، صحبت کردم. (او) کار بزرگی انجام می‌دهد. تشکیل یک دولت قوی عراقی بر پایه ملی، برای شکست دائمی داعش، ضروری است". پومپئو در توئیت دیگری، که چند لحظه بعد منتشر کرد، نوشت:" از گزارش‌ها در خصوص انتقال موشک‌های بالستیک به عراق توسط ایران، عمیقا نگران هستم. اگر صحت داشته باشد، این یک نقض فاحش حاکمیت عراق و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود. بغداد باید آنچه در عراق اتفاق می‌افتد را تعیین کند نه تهران". انتشار خبر انتقال موشک به گروه‌های شیعی در عراق با تلاش‌های آمریکا برای تاسیس یک دولت همسو در بغداد همزمان شده است. پس از انتخابات ۱۲ ماه می، جریانات سیاسی عراق تلاش‌های زیادی برای تشکیل دولت انجام داده‌اند، اما به دلیل کشاکش‌های حزبی و فرقه‌ای تاکنون هیچ گروهی موفق نشده کرسی نخست‌وزیری را برای خود تضمین کند. در گزارش رویترز به نقل از یک منبع غربی ادعا شده که ایران، عراق را به یک پایگاه موشکی تبدیل کرده است. با توجه به اینکه در این گزارش، دریافت‌کننده موشک‌ها گروه‌های شیعی معرفی شده‌اند، این امر ریسک ائتلاف با این گروه‌ها در فرآینده تشکیل دولت جدید را بیشتر خواهد کرد. شاید به همین دلیل، در روز‌های اخیر تنش بین گروه‌های عراقی نزدیک به ایران و مقامات آمریکا بالا گرفته است.
به گفته روزنامه رأی الیوم، هادی عامری، رهبر ائتلاف الفتح، در دیدار با بریت مک‌گورک، فرستاده ترامپ که اکنون در بغداد به سر می‌برد، تهدید کرده که هر دولتی که با اعمال نفوذ آمریکا در بغداد تشکیل شود را ساقط خواهد کرد. همزمان با اوج‌گیری رقابت نفسگیر میان گروه‌های شیعه عراقی برای تاسیس دولت، حیدر عبادی، نخست وزیر عراق، فالح الفیاض، رئیس نیرو‌های حشد الشعبی و مشاور امنیت ملی را به خاطر مذاکره با عامری برکنار کرد. به گفته رأی الیوم، الفیاض بدون اطلاع عبادی، برای پیوستن به ائتلاف عامری (الفتح) با او مذاکره کرده بود. آمریکایی‌ها تاکید می‌کنند که آن‌ها از تاسیس یک دولت ملی‌گرا در عراق حمایت می‌کنند. اکنون با مطرح شدن مسئله انتقال موشک‌ها به عراق، ممکن است برخی نیرو‌های عراقی ملی‌گرا استدلال کنند که عراق نباید میدانی برای نزاع منطقه‌ای شود. آمریکایی‌ها هم احتمالا به این مسئله دامن خواهند زد. پومپئو از قبل این مسئله را به نوعی مطرح کرده است. او انتقال موشک به عراق را مغایر با حاکمیت ملی این کشور دانسته است. او پیش‌تر طی تماسی تلفنی با حید عبادی از تلاش‌های عراق برای تاسیس یک دولت ملی‌گرا در عراق حمایت کرده بود. هیدر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفته پومئپو در این تماس بر اهمیت حفظ حاکمیت عراق در این زمان حساس تاکید کرده است.
بنا به گفته ناوئرت، وزیر خارجه آمریکا با ایاد علاوی، معاون رئیس‌جمهور عراق، هم برای بررسی تحولات سیاسی این کشور گفتگو کرده است. ماهیت دفاعی برنامه موشکی ایران و موج‌سواری اسرائیل علیرغم آنکه ایران بار‌ها تاکید کرده که برنامه موشکی ایران صرفا ماهیت دفاعی دارد و برای هیچ کشور خطرآفرین نیست، اسرائیل و برخی از کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس مکررا خطر موشک‌های ایران را بزرگنمایی می‌کنند. عربستان چندین بار ایران را به انتقال موشک به حوثی‌های یمن متهم کرده و اسرائیل هم به بهانه جلوگیری از انتقال موشک‌های ایرانی به حزب الله لبنان به برخی از اهداف در سوریه حمله کرده است. علاوه بر این، حتی برخی کشور‌های غربی هم چنین اتهاماتی را علیه ایران بیان کرده‌اند. گزارش رویترز به نوعی ضمن تایید اتهامات کشور‌های غربی علیه ایران، حتی ماهیت دفاعی موشک‌های ایران را تلویحا زیرسوال برده است. در گزارش رویترز آمده:"ایران قبلا گفته فعالیت‌های موشک‌های بالستیکش صرفا ماهیت دفاعی دارند. هنگامی که از مقامات ایرانی درباره اقدامات اخیر (انتقال موشک به عراق) پرسیده شد، از پاسخ دادن امتناع کردند". اسرائیلی‌ها پس از انتشار خبر انتقال موشک‌های ایران به عراق و سوریه، فورا به موج‌سورای از آن پرداختند. روزنامه جزوزالم‌پست در یادداشتی به قلم ست فرانتزمن، ضمن بزرگنمایی خطر موشک‌های ایران برای منطقه، ایران را به دنبال کردن یک "بازی موشکی خطرناک منطقه‌ای" متهم کرد. ماهواره اسرائیلی ایمج‌ست هم، با منتشر کردن تصاویری مدعی شد که ایران در شمال غرب سوریه در شهر بانیاس کارخانه موشک‌سازی مشابه پارچین احداث می‌کند.
نظر شما :