تردید در مورد راهکارها و شیوه اجرای توافق ترامپ-کیم

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی بامداد دیروز (سه شنبه) در سنگاپور با یکدیگر ملاقات کردند. دو طرف پس از یک سال لفاظی های خطرناک و شدید که یکدیگر را «مرد موشکی» و «پیر یاوه گوی خرفت» خطاب کرده بودند، نشستی دو جانبه با حضور دو مترجم در هتل کاپلا پشت درهای بسته برگزار کردند. این دو پس از یک ناهار کاری سندی را به امضا رساندند که به گفته شده آمریکا براساس آن تضمین های امنیتی در اختیار کره شمالی قرار می دهد. ترامپ این توافق را «بسیار مهم، جامع و تاریخی» خواند و اضافه کرد: کل روابط ما با کره شمالی بسیار متفاوت از گذشته خواهد بود. ما پیوندی بسیار ویژه برقرار کرده ایم. رهبر کره شمالی نیز این دیدار را «تاریخی» خواند و گفت که وی و ترامپ تصمیم گرفته اند گذشته را به تاریخ بسپارند. 
توافقنامه ای که رهبران دو کشور امضا کردند، چهار ماده داشت که براساس آن واشنگتن و پیونگ یانگ روابط جدیدی را آغاز خواهند کرد. چهار مورد این قرارداد دوجانبه که با حضور مقام های ارشد دو کشور به امضای ترامپ و کیم در مقابل خبرنگاران و در هتل کاپلا رسید شامل مواردی کلی و بدون ذکر شیوه اجرا به شرح ذیل است:
1. ایالات متحده آمریکا و کره شمالی متعهد شده اند که روابط تازه ای را بنا کنند که اساس آن تمایل مردم دو کشور بر صلح و رفاه است
2. آمریکا و کره شمالی تلاش مشترک خواهند کرد که صلح پایدار در شبه جزیره کره ایجاد شود.
3. بر اساس توافق 29 آوریل (پان مون جوم/ Panmunjom declaration) کره شمالی که در آن بخشی از تاسیسات هسته ای خود را تخریب کرد، پیونگ یانگ متعهد شده که خلع سلاح هسته ای را ادامه دهد.
4. آمریکا و کره شمالی متعهد می شوند که بقایای سربازان کشته یا مفقود شده را در جنگ شبه جزیره کره (53-1950) شناسایی کرده به کشورشان بازگردانند. 
این دیدار در حالی واکنش های منفی مختلفی به همراه داشته که بیشتر کارشناسان معتقدند به رغم اینکه رئیس جمهوری امریکا مدعی است هیچ امتیازی به کره شمالی برای انعقاد توافق نامه نداده اما با نگاهی جدی تر می توان به این نتیجه رسید که واشنگتن امتیازهای زیادی به پیونگ یانگ داده است.

**آمریکا با پیش زمینه تهدید پا به مذاکره گذاشت
به نظر می رسد آمریکا همچون گذشته بطور ضمنی ابزار تهدید و فشار را در دستور کار رسیدن به اهداف خود در این نشست قرار داده بود.
لیندسی گراهام یکی از سناتورهای ارشد آمریکا پیش از این مذاکره کره شمالی را تهدید کرده بود که اگر این گفت وگوها موفقیت آمیز نباشد واشنگتن باید برنامه حمله به این کشور را در برنامه خود قرار دهد. مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا نیز در اظهاراتی مشابه تاکید کرده بود اگر نتایج این دیدار موفقیت آمیز نباشد تحریم ها علیه کره شمالی همچنان تداوم خواهد داشت.

**تردیدها در مورد ضمانت اجرایی توافق دوجانبه
در مورد نتیجه نشست «دونالد ترامپ» و «کیم جونگ اون»، آینده تحولات میان دو کشور و شرایط شبه جزیره کره تردیدهای فراوانی وجود دارد. رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا پیشتر این ملاقات را فرصتی برای کره شمالی تفسیر کرد و مدعی شده بود دیدار با رهبر کره شمالی ماموریتی برای صلح است که پیامد آن کمک به تقویت ثبات و امنیت در سراسر جهان است. 
ترامپ هدف اصلی دیدار را غیر اتمی ساختن کامل و بدون بازگشت پیونگ یانگ و تعیین مقرراتی برای نظارت بر فعالیت های هسته ای پیونگ یانگ عنوان کرد. این در حالیست که مقام های کره شمالی بر تغییر تدریجی شرایط و تضمین بقا و ثبات حکومت خود تاکید می کنند. این سوال نیز مطرح است که با توجه به اختلافات چند وجهی و پیچیده، دو کشور تا چه میزان به حل بحران نزدیک خواهند شد؟ از آغاز اختلاف جدی بین آمریکا و کره شمالی چند دهه می گذرد و ترامپ و کیم نخستین رهبران دو کشورند که با هدف حل وفصل مسالمت آمیز اختلافات پشت میز مذاکره می نشینند. 
البته رسیدن به این مرحله با فراز و فرودهایی همراه بوده، از تحقیر و توهین رهبران دو کشور به یکدیگر گرفته تا امیدواری به حل اختلاف کهنه و رویای ایجاد صلح و ثبات در شبه جزیره کره. در هیچ دولتی در آمریکا به این شدت رهبر کره شمالی با ادبیات تحقیر آمیز و خصمانه مواجه نشده بود. در مقابل طی عمر دولت یکسال و نیم دولت ترامپ، مقامات کره شمالی بارها آمریکا و جزایر آن را تهدید به حمله موشکی کرده اند.
توافق سران کره شمالی و آمریکا درباره «حل و فصل بحران شبه جزیره کره» آنقدر تردید برانگیز و مبهم است که حتی اعتراض و انتقاد مقام های کنگره آمریکا را نیز به دنبال داشته است. اگر چه خیلی از کشورهای منطقه از این اجلاس فوری و با برنامه ریزی بسیار سریع و عجیب ابراز خرسندی و استقبال کرده اند اما همه این کشورها بر این باورند که به هیچ نتیجه فوری از این نشست خوشبین نیستند. هنوز معلوم نیست که این دو رهبر بر سر چه مسایلی دقیقا اتفاق نظر پیدا کرده اند زیرا توافقاتی که میان مقام های ارشد دو کشور و دیپلمات های آنها در سال های قبل بوده بسیار فراتر از اینها بوده است. 
مشخص نیست چه جزییاتی در گفت و گوها مورد بررسی قرار گرفته است و برآیند دقیق آن چیست و همین باعث شده است تا پس از این اجلاس هیچ تحول خاصی هم در منطقه شکل نگیرد. عوامل زیادی وجود دارد که هر آن می تواند گفت و گوها و توافقات را به شکست بکشاند از جمله اینکه کره شمالی می گوید آمریکا باید به دشمنی خود پایان دهد و رزمایش ها را متوقف کند.
ترامپ قول داده است که رزمایش های مشترک با کره جنوبی متوقف شود اما ارتش این کشور در کره، هر اقدامی در این زمینه را تکذیب کرده و اعلام نموده دستوری در این باره دریافت نکرده است.
کره شمالی می خواهد از کاهش تحریم ها سود ببرد اما آمریکا آن را منوط به پایان برنامه هسته ای نظامی این کشور کرده ا هنوز معلوم نیست چه برنامه ای برای این فرایند تدارک دیده شده است.
کارشناسان باور دارند که ترامپ به سبب مشکلات زیادی که در عرصه داخلی با آن روبروست از جمله ارتباط کارزار انتخاباتیش با روسیه، رسوایی های جنسی و عدم محبوبیت و همچنین در عرصه بین المللی ناشی از اعمال تعرفه های گمرگی و راه انداختن جنگ تجاری، خروج از پیمان های بین الملل بویژه توافق هسته ای با ایران ، توافق آب و هوایی پاریس و ترانس پاسیفیک که با مخالفت گسترده هم پیمانان این کشور روبرو شده و در انزوا قرار گرفته است، سعی می کند از این ملاقات به عنوان یک ابزار تبلیغاتی برای خود استفاده کند.
اما این سوال مطرح است که چگونه می توان به کسی که به زیرپا گذاشته توافق های بزرگ جهانی شهره شده است، برای حفظ توافق های جدید اعتماد کرد؟ به فرض این که دیدارامروز ترامپ با کیم، به یک توافق منجر شود، چه تضمینی وجود دارد مستاجر کاخ سفید بار دیگر زیر توافق نزند و بار دیگر مایه شرمساری مردم کشورش و دردسر جامعه بین الملل نشود.

** سابقه رفتارهای آمریکا، کره شمالی را محتاط کرده 
به باور بسیاری از ناظران، رهبر کره شمالی حاضر نخواهد شد آن طور که کاخ سفید اراده می کند از توان موشکی و هسته ای خود دست بکشد؛ وضعی که برای رسیدن به آن چند دهه زیر شدیدترین تحریم و تنگناها قرار گرفته است. ضمن این که برخورد ترامپ با برجام و بی اعتنایی کاخ سفید به هنجار و قوانین مسلم بین المللی، رهبر کره شمالی را در این مذاکرات محافظه کارتر کرده تا با احتیاط بیشتر گام بردارد.

**تردید رسانه ها و تحلیلگران غربی
به دنبال برگزاری نشست رهبران آمریکا- کره شمالی، اتحادیه اروپا از این ملاقات استقبال کرد. این اتحادیه اروپا با صدور بیانیه ای ضمن استقبال از دیدار دونالد ترامپ و کیم جونگ اون، اعلام کرد:'این دیدار در حقیقیت مرحله ای ضروری در جهت عاری سازی شبه جزیره کره از سلاح های هسته ای است.'
این در حالیست که 'فلورانس پارلی' وزیر ارتش فرانسه پیشتر گفته بود که تصور نمی کند تنش میان آمریکا و کره شمالی بتواند به این راحتی حل و فصل شود. به همین علت فرانسه ترجیح می دهد در این باره محتاطانه رفتار کند.
همچنین مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی دیروز از بیانیه مشترک سران آمریکا و کره شمالی در پایان اجلاس سنگاپور که دربرگیرنده تعهد پیونگ یانگ به خلع سلاح کامل هسته ای شبه جزیره کره است، استقبال و آمادگی آژانس رابرای راستی آزمایی فعالیت های اتمی کره شمالی اعلام کرد. یوکیا آمانو آمانو در این بیانیه افزود : این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد از نزدیک مذاکرات آتی برای اجرای نتایج توافق دونالد ترامپ و کیم جونگ اون رئیس جمهوری ایالات متحده و رهبر جمهوری دمکراتیک خلق کره را پیگیری می کند.
'فدریکا موگرینی' مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز پس از دیدار رئیس جمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی گفت: مسیر دیپلماسی اغلب چالش برانگیز و دشوارترین راه است، اما همیشه نتیجه بخش بوده و باید به آن پایبند بود.
با این حال 'چاک شومر' رهبر اقلیت دمکرات سنا ضمن انتقاد از توافق حاصل شده بین آمریکا و کره شمالی، گفت که «دونالد ترامپ» اهرم فشار را در مذاکرات هسته ای با پیونگ یانگ، تسلیم کیم کرد. این قانونگذار آمریکایی توافق به دست آمده بین ترامپ و کیم را بسیار نگران کننده و مبهم خواند و گفت: این توافق فاقد جزییات لازم است.
برخی نمایندگان جمهوریخواه و مقام های دولت ترامپ گفته اند که توافق حاصل شده بین آمریکا و کره شمالی به مصوبه سنا نیاز دارد و این بدان معناست که دمکرات های سنا باید برای تصویب این توافقنامه، چراغ سبز نشان دهند.
سناتورهای جمهوریخواه نیز اعلام کردند که هر گونه توافق نهایی بین آمریکا و کره شمالی باید برای تصمیم گیری به کنگره ارائه شود.
در این رابطه باب کورکر رئیس کمیته روابط خارجی سنا گفت: فرض بر این است که توافق نهایی وجود دارد، دولت باید توافق را در قالب یک معاهده به ما بدهد.
ارسال هرگونه معاهده به کنگره مستلزم یک توافق فراحزبی برای پشتیبانی دو سوم اعضای کنگره است.
سناتور تام تیلیس هم دراین باره گفت: هر دو کشور در اوایل راه هستند، اما اگر دولت بتواند توافق را قطعی کند، باید به کنگره ارسال شود.
جمهوری خواهان با مذاکره با کره شمالی با احتیاط حمایت کرده اند، در حالی که شک و تردید دارند که کیم در نهایت با عاری سازی از تسلیحات هسته ای موافقت کند.
'بن کاردین' سناتور دمکرات از ایالت مریلند نیز گفت: دولت ترامپ در مذاکره با کره شمالی استراتژی ندارد و نمی دانیم آن ها به دنبال دستیابی به چه هدفی هستند.
وی افزود: این اقدام، آغاز یک فرایند به سوی یک هدف مهم یعنی عاری سازی کامل، قابل اثبات و دائمی شبه جزیره کره از سلاح اتمی است. از طریق دیپلماسی است که در نهایت می توانیم به این هدف دست پیدا کنیم.
'کریستوفر کانز' عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، مقامات کاخ سفید را برای مذاکره سخت با کره شمالی ضعیف دانست و گفت: توافق تنها دست دادن در برابر دوربین ها نیست بلکه نیازمند اقدامات دشواری است که دیپلمات های ترامپ آماده انجام آن نیستند.
وی افزود: ما مجبوریم امیدوار باشیم و برای موفقیت رئیس جمهوریمان در رسیدن به صلح دعا کنیم. من گرفتن عکس در سنگاپور را به آنچه که شش ماه پیش از این که در لفاظی های کودکانه این دو نفر وجود داشت و به سمت یک درگیری می رفت، ترجیح می دهم.
«یوگنی سربرنیکوف» معاون اول کمیته دفاعی شورای فدراسیون روسیه در مورد نشست ترامپ- اون اظهار داشت: اینکه ترامپ در طول یک روز ممکن است تصمیمات خود را تغییر دهد، نگران کننده است. وی افزود: تنها نگرانی که در این زمینه وجود دارد غیر قابل پیش بینی بودن دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا است، همین وضعیت در آستانه دیدار با کیم جونگ اون نیز قابل مشاهده بود؛ چنین رفتاری از رهبر آمریکا نباید سربزند.
'ناتالی لوآزو' وزیر امور اروپایی فرانسه نیز ضمن انتقاد از رفتار دوگانه آمریکا در قبال برنامه هسته ای تهران و پیونگ یانگ گفت که معیارهای ترامپ در قبال برنامه هسته ای ایران و کره شمالی دوگانه است و این موضوع سازنده نیست.
وی گفت: امضا توافق با رهبر کره شمالی که تا ساخت بمب اتم پیش رفت، در حقیقت به معنای پاداش دادن به کسی است که همه پیمان های بین المللی را نقض کرده است. دیدار رئیس جمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی در سنگاپور را می توان گامی قابل توجه و مهم در عاری سازی شبه جزیره کره از تسلیحات هسته ای بر شمرد اما با این حال درباره این موضوع که همه مفاد سند امضا شده میان دو مقام فقط در عرض چند ساعت حاصل شده ، تردید آمیز است.
در همین حال شبکه تلویزیونی سی ان ان به دنبال ملاقات رهبر کره شمالی با رئیس جمهوری آمریکا در سنگاپور در گزارشی اعلام کرد: دونالد ترامپ با چرخش در سیاست خارجی، روابط با متحدان نزدیک آمریکا را به مخاطره افکنده است.
'مکس بوت' (Max Boot) تحلیلگر و پژوهشگر ارشد 'شورای روابط خارجی' آمریکا در پی این دیدار به سی.ان.ان گفت: شاهد رفتار دوگانه دونالد ترامپ هستیم. وی در نشست گروه7 با متحدان خود بخصوص با 'جاستین ترودو' نخست وزیر کانادا رفتار و گفتاری صورت داد که تاکنون از هیچ مقام ارشد و رئیس جمهوری آمریکا دیده و شنیده نشده و این موضوعی بی سابقه است.
بوت گفت: بیم آن دارم که در دراز مدت و درحالی که مبنای قدرت آمریکا در روابط با متحدان (غربی) است، دونالد ترامپ آن را به مخاطره افکند.
'کارل برنشتین'(Carl Bernstein)یکی از دو خبرنگار واشنگتن پست که باعث برملا شدن ماجرای واترگیت دردهه هفتاد میلادی شد، در باره دیدار رئیس جمهوری آمریکا با رهبر کره شمالی گفت:آنچه از دونالد ترامپ می دانیم این است که نمایش اجرا می کند، نمایشی که وی در روزهای اخیر در کانادا انجام داد دهشتناک بود، اما در سنگاپور تلاش کرد تا محبوبیت خود را بالا ببرد.
همچنین خبرگزاری رویترز به نقل از دو تحلیلگر نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا و «کیم جونگ اون» همتای کره شمالی او درباره خلع سلاح هسته ای پیونگ یانگ توافق کردند اما به نظر می رسد این توافق نمادین است. برخی تحلیلگران سیاسی می گویند نشست ترامپ و کیم جونگ اون نمادین بوده و نتایج ملموسی نداشته است.
«آنتونیر روگیرو» (Anthony Ruggiero) کارشناس ارشد اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دمکراسی ها در این زمینه گفت: معلوم نیست که مذاکراتِ بیشتر به هدف نهایی در خلع سلاح هسته ای دست یابد. به نظر می رسد این نشست از سرگیری مذاکرات از نقطه پایان آن در 10 سال گذشته بود و گام مهمی به جلو قلمداد نمی شود.
«لی نان» (Li Nan) محقق ارشد موسسه سیاست عمومی «پان گُل» (Pangoal) مستقر در پکن، با تایید این نظر گفت این نشست فقط اهمیت نمادین داشته است. جزییاتی درباره خلع سلاح شبه جزیره کره و ضمانت های امنیتی آمریکا ارائه نشده است. خیلی زود است که این نشست را نقطه عطفی در روابط کره شمالی و آمریکا توصیف کنیم.
«ریچارد هاس» رئیس شورای روابط خارجی آمریکا نیز با انتشار رشته توییت هایی از بیانیه «آرمانی» نشست سنگاپور انتقاد کرد. هاس در حساب توییتری خود نوشت: بیانیه نشست سنگاپور اساسا آرمانی است: هیچ تعریفی از خلع سلاح داده نشده، جدول زمانی ندارد ودر آن به جزییات فرآیند راستی آزمایی اشاره ای نشده است. نگران کننده ترین چیز در مورد تمام این ها آن است که آمریکا در مقابل، قید چیز محسوسی را چون رزمایش های نظامی آمریکا-کره جنوبی زد.
هاس در توییت دیگری نوشت: دونالد ترامپ از رزمایش های آمریکا و کره جنوبی با عنوان بازی های جنگی تحریک آمیز نام برد . وی همچنین در اقدامی نگران کننده بدون هیچ تضمینی درباره کاهش تهدید نظامی کره شمالی، از تخلیه نیروهای آمریکایی گفت. (همچنین) فرضیاتی مبنی بر این وجود دارد که وی قبلا کره جنوبی را در جریان این امر قرار نداده بود که اگر حقیت داشته باشد، می تواند آخرین ضربه به یک متحد باشد.
رئیس شورای روابط خارجی آمریکا در توییت سوم خود در این باره نوشت: سیاست منصفانه نیست. اگر اوباما نشست بی ارزش سنگاپور را ترتیب داده بود، همه کارشناسان و سیاستمداران محافظه کار به او برای چنین مماشاتی لعنت می فرستادند.
در همین راستا تارنمای نشریه پولیتیکو در گزارشی در این رابطه نوشت: شرط کیم جونگ اون برای غیر هسته ای شدن، خلع سلاح تمامی شبه جزیره کره است، یعنی اینکه خلع سلاح و بازرسی های سرزده باید هم از تاسیسات هر دو کره و پایگاه های نظامی آمریکایی مستقر در منطقه نیز صورت گیرد. جیمز هرشبرگ' استاد تاریخ و روابط بین الملل دانشگاه جرج واشنگتن در تفسیری با عنوان 'حفره ای در دل نشست کره شمالی'، در پلتیکو افزود: به نظر می رسد بحث نشست میان 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا و 'کیم جونگ اون' رهبر کره شمالی برای غیر هسته ای کردن پیونگ یانگ دچار سردرگمی شده و یا حتی غیر واقعی شده باشد. 
ترامپ و دیگر مقامات ارشد آمریکایی مانند 'مایک پنس' معاون رئیس جمهوری ، 'مایک پمپئو' وزیر امور خارجه و 'جان بولتون' مشاور امنیت ملی هنگام صحبت درباره اهداف خود برای این نشست، از مذاکراتی سخن به میان آوردند که بر اساس آن می توان کره شمالی را بگونه ای دائمی، قابل اطمینان و غیر قابل بازگشت، غیر هسته ای کند. این در حالیست که این کشور دارای زرادخانه های قابل توجهی از سلاح های هسته ای، بمب ها و موشک ها است.
در واقع مقامات آمریکایی معتقدند از آنجا که کره شمالی ها بارها در گذشته دروغ گفته، دیگر قابل اعتماد نیست و هر گونه توافق قابل قبول باید شامل پذیرش بازرسی های سرزده برای تأیید کامل تطابق آن باشد، که می تواند مانند همان توافقی باشد که در دوران ریاست جمهوری اوباما با گروه 5+1 منعقد شد.
روزنامه گاردین نیز در مطلبی نوشت: دو طرف تلاش کردند تا در مقابل دوربین رسانه ها با یکدیگر گفت وگو کنند اما نمایش ناخوشایندی از آب درآمد. گاردین در مطلب دیگری دیدار رهبران دو کشور را نمایشی و فاقد واقع گرایی دانست و نوشت: این اشتباه است که دیدار دو طرف را یک مذاکره فرض کنیم. این دیدار در حقیقت یک نمایش بود که توسط دو رهبر که اهداف متفاوتی از گفت وگوها دارند، ترتیب داده شده بود. رئیس جمهوری آمریکا می خواست با نشستن در کنار رهبر کره شمالی شاید نامش در تاریخ ثبت شود، اما او این کار را با این دید انجام می دهد که تنها دست به کاری بی سابقه زده باشد. انگیزه های او برای پیشرفت پایدار اساساً بیش ازحد خودخواهانه و بی اهمیت است؛ و دلایل خوبی وجود دارد که چرا پیشینیانش برای اولین بار این کار را انجام نداده اند.
نشریه ایندیپندنت نیز در یادداشتی نشست سنگاپور را تمرینی برای کنترل خطر ترامپ معرفی و عنوان کرد که دنیا باید انتظارات خود را از برآیند این نشست تصحیح کند. در این یادداشت آمده است: ترامپ عادت دارد سیاست خارجی خود را با آزمون وخطا پیش ببرد درحالی که دنیا را در شوک قرار داده است. زمانی که او خرسند است فرصت داریم تا رفتار بد او را اقدامی مثبت برای دنیا تفسیر کنیم.
همچنین'کریستین امانپور' خبرنگار کهنه کار شبکه تلویزیونی سی ا ن ان درباره سخنان رئیس جمهوری آمریکا در کنفرانس خبری بعد از دیدار با رهبر کره شمالی گفت: سخنان دونالد ترامپ، بی ربط، غیر منسجم و پندارهایی بود که بسیار باعث نگرانی است. من هم جز افرادی هستم که امیدواریم قضیه کره شمالی به خوبی پیش برود و تنش و بی اعتمادی در این بخش از جهان خاتمه یابد.
وی گفت: از دیدگاه من، هر دقیقه این کنفرانس خبری که یک ساعت و پنج دقیقه به طول انجامید، 'درهم وبرهم'، 'بی ربط'، غیر منسجم، (امتیاز) بیشتری دادن و (امتیاز) کمتری ( از طرف کره شمالی) گرفتن، بود. این خبرنگار شناخه شده گفت: آمریکا اکنون در مسیری قرار گرفته که در آن هیچگونه نقشه راه منسجمی برای دو طرف وجود ندارد. 

** واکنش مقامات و تحلیل گران آسیایی 
مقامات، تحلیلگران و رسانه های قاره آسیا نیز باتوجه به حضور کره شمالی در این قاره و همسایگی با چند کشور مهم آسیایی به دیدار 'دونالد ترامپ' و 'کیم جونگ اون' واکنش نشان دادند.
'وانگ یی' وزیر امور خارجه چین با استقبال از توافق امروز بین 'دونالد ترامپ' و 'کیم جونگ اون' آن را یک توافق تاریخی در جهت عاری سازی شبه جزیره کره از سلاح هسته ای و رفع تنش از این منطقه از جهان توصیف کرد. وی ابراز امیدواری کرد دیدار سران آمریکا و کره شمالی دستاوردهای خوبی در خلع سلاح هسته ای شبه جزیره کره و حل سیاسی بحران داشته باشد.
'مون جائه این' رئیس جمهوری کره جنوبی نیز در واکنش به این دیدار اظهار کرد « توجه تمامی مردم ما اکنون به سمت سنگاپور معطوف است».
'شینزو آبه' نخست وزیر ژاپن که متحد آمریکا در منطقه شرق آسیا است نیز اظهار امیدواری کرد نشست آمریکا و کره شمالی موفقیت آمیز و قدمی مهم در راستای صلح و ثبات در شرق آسیا باشد.
او گفت: توکیو، سئول و واشنگتن سیاست هایی کاملا مشترک در مساله کره شمالی دارند.
نخست وزیر ژاپن اظهار کرد: امیدوارم که این نشست در مورد مسائل هسته ای و موشکی کره شمالی و همچنین موضوع ربوده شدگان اتباع ژاپنی که مهمترین مساله برای توکیو است پیشرفت خوبی داشته باشد.
'تارو کونو' وزیر امور خارجه ژاپن هم گفت که تمرکز اجلاس سران آمریکا و کره شمالی بر این موضوع است که آیا دونالد ترامپ می تواند رهبر کره شمالی را متقاعد به اعلام واضح تعهدش برای غیرهسته ای شدن کند یا خیر.
'لورنس براهام- Laurence Brahm' سرمقاله نویس روزنامه چاینا دیلی، معتقد است که برچیده شدن تحریم های اقتصادی آمریکا و سازمان ملل علیه کره شمالی طبق مذاکرات سنگاپور، برای خود یک انقلاب و یا اصلاح اقتصادی در شبه جزیره کره خواهد بود.
به گفته وی شبه جزیره کره به سبب برخی ویژگی های ساختاری موجود در کره شمالی، این قابلیت را دارد تا با یک انقلاب اقتصادی جدید برای متحول کردن شبه جزیره به نفع دو کره و حتی کشورهای منطقه وارد عمل شود، درست شبیه به آنچه که در دهه 1980 در چین و در دهه 1990 در ویتنام و لائوس اتفاق افتاده بود.
حتی 'رودی سیر' (Rudi Sirr) اقتصاددان برجسته، سیاست گذار و مشاور کیم جونگ اون رهبر کره شمالی نیز گفت که رهبر کره شمالی با بهره گیری از فرصت لغو تحریم ها علیه کشورش می تواند منشاء اصلاحات اقتصادی و یک جهش اجتماعی در این کشور باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس استرالیا (آی ای پی) نیز دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا را تضمین کننده صلح و امنیت در شبه جزیره کره و در شرق و جنوب شرق آسیا ارزیابی کرد و نوشت: 'از آنجایی که رهبر کره شمالی امروز در سنگاپور برای عاری سازی کامل شبه جزیره کره از تسلیحات نظامی و موشکی تعهد داده است، در نتیجه این منطقه از جهان می تواند شاهد یک دوره طولانی صلح و ثبات در جهان باشد، منطقه ای که نزدیک به یک قرن به دلیل رقابت قدرت های جهانی در آن، همواره محل نزاع و جنگ های گرم و سرد بی ثبات ساز بوده است'.
خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی نیز توافق سنگاپور را ستود و آن را برجسته ترین مذاکرات قرن ارزیابی کرد که می تواند مقدمه تغییرات بنیادی همه جانبه در شبه جزیره کره باشد.
شبکه 'خبر آسیا'ی سنگاپور نیز به نقل از وانگ ایی وزیر خارجه چین، این مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد و از زبان او خواستار خلع سلاح کامل هسته ای شبه جزیره کره برای نیل به یک ثبات دائمی در این شبه جزیره شد.
'کارن لئونگ' مدیر موسسه راه های تاثیرگذاری در سنگاپور گفت: زبان بدن سران آمریکا و کره شمالی در نشست سنگاپور نشانگر حالت عصبی و نگرانی آنها بود. دست دادن آنها مانند دست دادن دو هم شان و همتا بود. ظاهرا ترامپ از این مساله آگاه بود که باید دست بالا را بگیرد و خودش را رهبر این نشست نشان دهد.
تارنمای مورنینگ پست از هنگ کنگ نوشته است که ترامپ سابقه خوبی در پایبندی به قول و قرارهایش ندارد.