همه بازیگران خواهند باخت

جولیان ون میتلستاید

دیپلماسی ایرانی: صهیونیست ها هرگز اورشلیم (بیت المقدس) را دوست نداشته اند. تئودور هرتسل، پدر صهیونیسم، آرزو داشت پایتخت کشور، شهری در قسمت شمال کشور، واقع بر دامنه های کوه کرمل مشرف به دریای مدیترانه باشد. او ارزشی برای اورشلیم در قسمت غربی کشور قائل نبود. چقدر بد که صهیونیست ها نتوانستند به آنچه می خواهند برسند. از 17 سال پیش، زمانی که اسرائیل، اورشلیم را به عنوان پایتخت انتخاب کرد، وضعیتی به جز درگیری در شهر حکمفرما نبود. دونالد ترامپ نیز روز چهار شنبه با اعلام چهارشنبه با اعلام این که ایالات متحده رسما بیت المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل می شناسد و سفارت آمریکا را از تل آویو به آنجا منتقل خواهد کرد، کوهی از نفت بر روی آتش شعله ور این درگیری ریخت.

البته، اورشلیم، در حال حاضر، محل پارلمان اسرائیل بوده و همچنین، مقر فرماندهی نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، و محل استقرار اکثر وزارتخانه ها به شمار می آید. اما تاکنون هیچ کشوری، حاضر نبوده سفارت خود را در آنجا مستقر کند؛ زیرا جامعه بین المللی، با توافق غریب به یقین، موافقت کرده بود که مسئله مربوط به پایتخت اسرائیل باید در چارچوب یک توافقنامه صلح رسمی حل شود. هر چه باشد، فلسطینی ها نیز پایتخت خود را اورشلیم می دانند و یک سوم جمعیت شهر را تشکیل می دهند. مسئله اورشلیم، یکی از پیچیده ترین مسائل موجود در روند صلح است.

اما دونالد ترامپ، به این دلیل که در مبارزات انتخاباتی اش قول داده بود، اورشلیم را پایتخت اسرائیل شناخت. این کار، اقدامی احمقانه بود. ترامپ بدون اینکه در مقابل، چیزی طلب کند، به نتانیاهو امتیاز خیلی بزرگی داد. ادعای ترامپ مبنی بر اینکه "این اقدام شرطی لازم برای رسیدن به صلح است"، مغرور بودن ترامپ را نشان می دهد. روند صلح که تا به امروز، غیر واقع گرایانه بود، در حال حاضر امری غیرممکن است.

این اقدام آمریکا، ایالات متحده را از میانجی گری برای صلح محروم می کند. و اسرائیل که مدت هاست بی علاقگی خود را به هر گونه سازش نشان می دهد، اکنون به قدری احساس قدرت خواهد کرد که به نادیده گرفتن خواسته های دیگران، ادامه خواهد داد. و فلسطینیان نیز به هر صورت احساس می کنند که در آخر بازنده خواهند بود.

اقدام ایالات متحده تنها باعث برهم زدن اوضاع در سرزمین های اسرائیل و فلسطین نشده است، بلکه تاثیر اقدام وی، تمام کشورهای جهان عرب را در بر می گیرد. از مصر تا اردن، سران تمام دولت ها خشم خود را ابراز کردند، و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، تا جایی پیش رفت که اظهار داشت آمریکا، "تمام منطقه و دنیا را در آتشی که هیچ گونه خاموشی ندارد، غوطه ور ساخته است". شاید این تعبیر کمی دراماتیک باشد، اما از هم اکنون شاهد به پا شدن اعتراضات و ریخته شدن خون و شلیک موشک از نوار غزه هستیم.

تصمیم ترامپ منجر به بازنده شدن طرف ها می شود. خود ایالات متحده که اکنون اعتبار خود را در منطقه خاورمیانه قربانی کرده است نیز یکی از این بازنده ها خواهد بود. حال که ولیعهد عربستان، یک جوان سیاسی بدون تجربه، تنش در منطقه را با جنگ در یمن، محاصره قطر، و تلاش برای سرنگونی نخست وزیر لبنان بالا برده است، احتمال دارد اتحاد ضد ایران بین اسرائیل، عربستان سعودی و مصر از هم بپاشد.

حتی اسرائیلی ها، که در حال حاضر چشن گرفته اند، در نهایت ممکن است از بازندگان این میدان باشند؛ به این دلیل که احتمال دارد تصمیم ترامپ، اسرائیل را از اروپا دورتر کند.

این روزها مقامات اسرائیلی با همتایان خود در اروپا در خصوص تاکید بر ارزش ها، فرهنگ و اقتصاد مذاکرات زیادی انجام می دهند. اما چرا اروپایی ها بر مسئله فلسطین تأکید زیادی دارند؟ به عقیده اسرائیل، این امر موضوع بااهمیتی نیست. اما پیدا کردن راه حلی برای پاسخ به این سؤال، محوریت روابط اسرائیل با اتحادیه اروپا را تشکیل می دهد. و تصمیم ترامپ، توافق بر سر یک راه حل را دشوار کرده و اروپا را بیش از پیش از اسرائیل دور می کند.

پس از اقدام ترامپ، اکنون باید برای همه روشن شده باشد که روند صلح حرفی توخالی بوده و اعتبار خود را از دست داده است.

این بدان معنی است که هرچقدر هم که مشکل باشد، اکنون اروپا باید نظریه ها و برنامه های جدید ارائه کند. این برنامه ها، تا جایی که ممکن باشد، باید با همکاری کشورهای معتدل عربی طراحی شود. اکنون برای اروپا هیچ مسئله دیگری نباید مهم تر از حل مناقشات بین اسرائیل و فلسطین باشد.

منبع : اشپیگل / ترجمه سامان صفرزائی