دردسرهای اردوغان پایانی ندارد

دیپلماسی ایرانی: در حالی که رجب طیب اردوغان می رفت تا با پیروزی در رفراندوم قانون اساسی قبضه قدرت را جشن بگیرد و با خیال راحت تا سال 2029 قدرت خود را تثبیت کند، حالا پرونده های تازه ای علیه او علنی می شوند که می رود طعم شیرین پیروزی را برایش تلخ کند. این در حالی است که وی هفته پیش مجددا ریاست حزب عدالت و توسعه را تصاحب کرد تا هم رئیس جمهوری با تمام اختیارات لازم برای حکمرانی باشد و هم رئیس حزبی باشد که عملا تمامی پست ها و ارکان مهم قدرت را در اختیار دارد.

افشای فساد مالی اردوغان در حالی بیان می شود که وی چند هفته ای است روابطی طوفانی با غربی ها داشته است. نه اروپایی ها پیروزی اش در رفراندوم را به رسمیت شناخته اند نه سفرش به امریکا چندان مثمر ثمر بوده است. آلمانی ها رسما هشدار داده اند که در صورت خودداری ترکیه از پذیرفتن نمایندگان ارشد آلمانی برای بازدید از نیروهای آلمانی مستقر در پایگاه هوایی اینجرلیک، نیروهای خود را از ترکیه خارج می کنند. آلمانی ها حتی پایگاه جایگزین را هم برگزیده اند؛ اردن، پایگاه جدیدی است که آلمانی ها خود را برای انتقال به آن جا آماده می کنند. از سوی دیگر روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا نیز به حالت تعلیق در آمده و حتی اردوغان تهدید کرده است که عضویت در این اتحادیه را به رفراندوم می گذارد تا لغو شود. در عین حال اردوغان اعلام کرده است که می خواهد قانون اعدام را احیا کند تا عوامل دست اندر کار در کودتای ژوئیه سال گذشته را به چوبه دار بفرستد. اتفاقی که اروپایی ها را به شدت برآشفته است و تهدید کرده اند که اگر ترکیه بخواهد قانون اعدام را بازگرداند باید رویای پیوستن به اتحادیه اروپا را هم فراموش کند.

در این میان اردوغان در حالی که به سیاست های جاه طلبانه و عوام فریبانه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جدید امریکا دل خوش بود، از جانب او هم سرخورده شده است. اردوغان در حالی دو هفته پیش به امریکا رفت که پیش از آن از دونالد ترامپ تعریف می کرد و او را مردی واقع بین توصیف می کرد، با این تصور که با این تعریف ها می تواند در مسیر ترامپ به اهداف خود برسد. اما از اردوغان آن طور که انتظار می رفت در واشنگتن استقبال نشد. خودداری کاخ سفید از برگزاری کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اردوغان نشان داد که اختلاف ها میان دو طرف چقدر جدی است. اردوغان از این که ایالات متحده امریکا از نیروهای کُرد مدافع خلق سوریه موسوم به ی.پ.گ که با شبکه تروریستی پ.ک.ک ارتباط دارند، حمایت می کند، شکایت دارد و از واشنگتن می خواهد که حمایت های مسلحانه خود را از آنها متوقف کند. در حالی که امریکا تنها این نیروهای کُرد را نیروهای قابل اطمینان خود در سوریه می داند و خودداری از حمایت از آنها را به معنای پایان حضور میدانی خود  در سوریه قلمداد می کند. نقطه اختلافی دیگر اردوغان با ترامپ بر سر استرداد فتح الله گولن، رهبر جنبش موسوم به حزمت است که اردوغان می گوید رهبری کودتای تابستان گذشته ترکیه را بر عهده داشته است. ترکیه می گوید اسناد دست داشتن او در این کودتا را به مقام های امریکایی داده است اما امریکایی ها می گویند هنوز سندی از سوی ترک ها به دستشان نرسیده و نمی توانند درباره استرداد فتح الله گولن که ساکن فلوریدا است به ترکیه تصمیم بگیرند.

پرونده های جدید فساد مالی     

حالا اردوغان که سرخورده از تعامل با غرب و امریکا به کاخ خود در آنکارا بازگشته با دردسرهای جدیدی مواجه شده است. افشای فسادهای مالی او در حالی که بخشی از آنها به پرونده های بین المللی و فراتر از خاک ترکیه مربوط است، دردسر تازه ای است که می تواند موی دماغ او در تعامل با جهان خارج باشد. رسانه های گروهی اروپا اعلام کرده اند که خانواده رجب طیب اردوغان به طور سری صاحب یک نفت کش چندمیلیون دلاری است. به گفته آنها خانواده اردوغان به طور محرمانه از طریق شرکت های جعلی ثبت شده در مالت و جزیره بریتانیایی مان، صاحب یک نفت کش به نام اغداش به ارزش 26.5 میلیون دلار است که آن را هدیه گرفته است. خبرگزاری فرانسه به نقل از این رسانه ها خاطرنشان کرد: خانواده اردوغان توانسته اند به کمک یک بازرگان ترک دوست خود به نام صدیقی ایان و مبارز منسیموف، میلیاردر دو تابعیتی ترکیه ای - آذربایجانی و مالک شرکت بالمالی، این موضوع را مخفی و سری نگه دارند. به نوشته این رسانه ها، اسناد نشان می دهد که صدیقی ایان یک چهارم پول نفت کش و منسیموف سه چهارم باقی مانده آن را در قالب قرارداد اجاره به شرط تملیک سری پرداخت کرده است که خانواده اردوغان اولین ذینفع آن است. این رسانه ها تصریح کردند که تدوین این قرارداد سری در سال 2008 میلادی آغاز شده بود که در آن زمان، اردوغان نخست وزیر ترکیه بود و روابط خوبی با غرب داشت. منسیموف که سه چهارم قیمت نفت کش را پرداخت کرده، میلیاردر آذربایجانی است که اردوغان به وی تابعیت ترکیه داده است. سایت مدیا پارت با اعلام این خبر این سوال را مطرح کرده که آیا پرداخت این مبلغ هدیه ای در مقابل اعطای تابعیت به منسیموف بوده است؟ آیا این فرد چیزهای دیگری نیز در مقابل آن دریافت کرده است؟

علت پرداخت یک چهارم مبلغ نفت کش از سوی صدیقی ایان همچنان نامعلوم است اما روزنامه بلژیکی لوسوار نوشت که خانواده صدیقی ایان، دوست دوران کودکی اردوغان، هم پیمان قوی خانواده اردوغان است. این روزنامه همچنین اشاره کرد که مکالمات ضبط شده بین اردوغان و فرزندش در سال 2013 میلادی به طور روشن اشاره دارد که خانواده ایان در مقابل دریافت خدماتی از دولت ترکیه، رشوه داده است.

اشپیگل اما جزئیات تازه ای از این روایت منتشر می کند و می نویسد: «مانسیموف در سال ۲۰۰۸ تانکر نفتی آغداش را به شرکت بومرتس واگذار کرد. شرکت بومرتس را ضیاء ایلگن، شوهر خواهر، مصطفی، برادر و بوراک، پسر بزرگ اردوغان مدیریت می کنند. البته مانسیموف پس از سال ۲۰۰۸ نیز همچنان از تانکر نفتی آغداش استفاده می کرده است. او این تانکر را از شرکت بومرتس کرایه می کرده و کرایه این کشتی تا اکتبر سال ۲۰۱۵ حدود ۲۱ میلیون دلار برای او هزینه داشته است. در سال ۲۰۱۵ مانسیموف قراردادش را با شرکت بومرتس برای ۵ سال دیگر تمدید می کند. او برای تانکر آغداش روزانه ۳۴۰۰ دلار پرداخت می کرده است. شرکت مانسیموف از رجب طیب اردوغان به خاطر دریافت تابعیت ترکیه تشکر کرده است.» اشپیگل همچنین می نویسد، مدرکی در ارتباط با خدمات متقابل اردوغان به او وجود ندارد، اما مشخص است که از سال ۲۰۰۸ معاملات مانسیموف با ترکیه به شدت افزایش یافته است. برای نمونه او از طرف ترکیه ماموریت توسعه بندر بدروم را به دست می آورد و سهام دار شرکت ساختمانی تکفن در ترکیه می شود.

تاکنون شخص رئیس جمهوری ترکیه، مانسیموف یا خانواده اردوغان حاضر نشده اند در ارتباط با معامله کشتی مطرح شده در تحقیقات شبکه کاوشگر اروپا سخنی بگویند. صدیقی عیان نیز حاضر نشده است درباره این معامله نظری بدهد.

رسانه های گروهی اروپا که شامل چند نشریه از جمله مجله آلمانی اشپیگل، روزنامه فرانسوی زبانِ بلژیک لوسوار، روزنامه اسپانیایی الموندو و نشریه افشاگر فرانسوی مدیاپارت می شود، در حال حاضر مشغول تحقیق بیشتر درباره اسناد موسوم به «مالتا فایلز» (پرونده های مالت) هستند که تحقیقی است درباره پرداخت های مالیاتی در جزیره مالت؛ جزیره ای که آن را بهشت مالیاتی می نامند. اشپیگل می نویسد نتیجه این داده ها نیز گوشه هایی دیگر از معاملات خانواده اردوغان را روشن خواهد کرد.

زخم کهنه

پرونده جدید فساد مالی در حالی برای اردوغان باز می شود که او هنوز از شر پرونده رضا ضراب، بازرگان ایرانی – ترکیه ای که در امریکا به اتهام دور زدن تحریم های ایران بازداشت شده، خلاصی نیافته است. ضراب از افراد نزدیک به اردوغان است که در بسیاری از معاملات خود، اردوغان و خانواده اش را شریک مالی خود قرار داده بود. دادستانی ایالات متحده و رودی جولیانی، معتمد دونالد ترامپ، تکاپوی تازه ای را برای خاتمه دادن به پرونده رضا ضراب آغاز کرده اند، اما گفته می شود این پرونده آن قدر ابعاد پیچیده دارد که بسته شدن آن به این آسانی نیست، به ویژه که کش مکش های سیاسی با ایران نیز وارد این موضوع شده است.

یک سال پیش مجله بیلد آلمان گزارشی منتشر کرده بود که در آن فاش می کرد، در حالی که درآمد خانواده اردوغان از لحاظ قانونی سالانه 50 هزار یورو فراتر نمی رود، چهار فرزند او «غرق پول» هستند. بیلد نوشته بود که فرزندان اردوغان در حالی که کار رسمی ندارند در خانه های فاخر زندگی می کنند و درآمدهای بالای غیرشفاف دارند. به نوشته بیلد خانواده رئیس جمهوری ترکیه پنج ویلا در استانبول دارند که 6 میلیون یورو ارزش آنها تخمین زده می شود که همه آنها به اسم دو پسر اردوغان، احمد و بلال است. احمد اردوغان همچنین صاحب یک شرکت حمل و نقل دریایی است که ثروت آن حداقل 80 میلیون دلار تخمین زده می شود، در حالی که فعالیت برادرش بلال پوشیده است و به او بر سر پول شویی و تجارت نفت از مناطق تحت کنترل داعش در عراق و سوریه اتهاماتی زده می شود. این در حالی است که گفته می شود اردوغان و پسرانش 30 میلیون یورو را در جایی نامعلوم و به دور از دستگاه های نظارتی مالی مخفی کرده اند.