اردوغان در خیال جذب حمایت ترامپ برای رویارویی با ایران و کردها

دیپلماسی ایرانی: با وجود مخالفت های بسیار و پیام های صریحی که به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از سوی جامعه جهانی رسانده اند، وی پافشاری شدیدی بر استراتژی سابق خود دارد. می خواهد به هر قیمتی شده این استراتژی را بر امریکایی ها تحمیل کند. به ویژه حالا که توانسته رفراندوم را پیروز شود و از آن سو رئیس جمهوری در ایالات متحده بر سر کار آمده است که سیاستی مغایر با باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق دارد و در این یک صد روز آغاز به کارش دو اقدام مهم منطقه ای انجام داده است؛ یکی حمله موشکی به سوریه بدون این که به دنبال حقانیت و اثبات ادعایش باشد که به این ترتیب ورود به فاز نظامی به سوریه را کلید زده است. دیگری تلاش برای ایجاد پیمان منطقه ای علیه نفوذ ایران در منطقه که از سوریه تا یمن را شامل می شود.

اردوغان گمان می کند می تواند در این پیمان و صحنه گردانی جدید دوران ترامپ سهمی به سزا به دست آورد. از یک سو از آن جا که دونالد ترامپ اولویت خود را در سوریه و عراق مبارزه با تروریسم و داعش اعلام کرده است تلاش دارد این مبارزه را به مخالفان کُرد خود نیز تسری دهد و از سوی دیگر در گروه کشورهای متخاصم با ایران که می رود گروهی شبه ناتو با نظارت امریکا به وجود آید، جای پای مستحکمی برای خود ایجاد کند و خود را بیش از همه نزدیک به ایالات متحده امریکا نشان دهد. این استراتژی ای است که اردوغان از آغاز بحران سوریه تا کنون دنبال کرده است و فکر می کند می تواند آن را بر طرف امریکایی تحمیل کند. به عباری از یک سو کردها را مهار کند و با همراهی امریکا به سرکوب آنها بپردازد و از سوی دیگر متحدی برای امریکا در برتری یافتن بر رقیب دیرینه اش، ایران شود.

برای همین است که بسیاری از تحلیلگران سیاسی حمله سه شنبه گذشته ارتش ترکیه به مواضع کردها در شمال عراق و سوریه را در همین راستا می دانند. تحلیلگران بر این اعتقاد دارند که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه با صدور دستوراتی برای حمله به گروه های مبارز کُرد در سوریه می خواهد به واشنگتن که از این گروه های کرد حمایت می کند، قبل از دیدارش با دونالد ترامپ فشار بیاورد.

ترکیه سه شنبه هفته پیش با حمله به مقر فرماندهی واحدهای پشتیبان خلق کرد که باعث کشته شدن حداقل 28 نفر شد، خشم ایالات متحده را برانگیخت، خشم امریکا زمانی بیشتر شد که جنگنده های ترکیه اقدام به بمباران مواضع حزب کارگران کردستان که آنکارا آنها را گروه تروریستی می داند، در کوه های شمال عراق کرد که مرگ شش نفر از نیروهای پیشمرگ کرد عراقی را نیز به دنبال داشت. وزارت امور خارجه امریکا نگرانی عمیق خود را از این حملات ابراز کرد و تاکید کرد که این حملات بدون هماهنگی با ایالات متحده یا پیمان بین المللی مبارزه با داعش در سوریه و عراق انجام شده است.

این در حالی است که قرار است اردوغان با ترامپ در نیمه های ماه مه دیدار کند. بسیاری بر این باورند بعد از این بمباران اردوغان مراتب شکایت خود را از واشنگتن برای حمایتش از واحدهای پشتیبان خلق کرد که آن را شاخه سوریه حزب کارگران کردستان پ.ک.ک می داند، ابراز کند. پیش بینی می شود این گلایگی در دیدار اردوغان با ترامپ مطرح شود.

با وجود این که اردوغان بارها از حمایت امریکا از کردها انتقاد کرده اما واشنگتن همچنان از آنها حمایت می کند و با رفتن اوباما و آمدن ترامپ نیز تغییری در این مواضع از خود نشان نداده است. امریکا نیروهای پشتیبان خلق را تنها نیروی ورزیده و آماده به رزم برای مبارزه با داعش می داند و حدود 500 نیروی خود را نیز در کنار آنها مستقر کرده است. امریکایی ها همچنین معتقدند در حال حاضر هیچ نیروی دیگری به اندازه کردها آمادگی مبارزه با داعش و دیگر گروه های تروریستی را ندارد، به ویژه که آموزش های لازم را به آنها داده اند و سلاح های مدرن در اختیارشان گذاشته اند. ترکیه بر این اعتقاد است که نیروهای پشتیبان خلق کرد که امریکا از آنها حمایت می کند و در مبارزه با تروریسم روی آنها حساب کرده است، ادامه روی حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) هستند که از سال 1984 علیه دولت ترکیه در حال انجام عملیات مسلحانه است و ترکیه و متحدان غربی اش آن را گروهی تروریستی می دانند.

این در حالی است که اردوغان اخیرا از پیمان بین المللی مبارزه با داعش به رهبری ایالات متحده امریکا خواسته است که اجازه دهد ارتش ترکیه و مخالفان سوری متحد با آن، خود فرماندهی حمله به شهر رقه را بر عهده بگیرند. در حالی که دولت دونالد ترامپ روی نیروهای کُرد برای این انجام این مسئولیت حساب کرده است. رئیس جمهوری ترکیه روز شنبه گفت که کشورش و ایالات متحده می توانند در صورتی که نیروهایشان را وحدت ببخشند، رقه را پس بگیرند و آن را به مقبره جهادی ها تبدیل کنند. ناظران همچنین می گویند که رئیس جمهوری ترکیه قصد دارد در سفر خود به واشنگتن که قرار است نیمه ماه می انجام شود کشورش را به عنوان شریک امریکا در جنگ با تروریسم معرفی کند با این امید که ترامپ شرایطش را بپذیرد یا فضایی ایجاد کند که جنگ با تروریسم بر اساس خواسته های آنکارا پیش برود.

حالا اردوغان روی سفرش به واشنگتن خیلی حساب کرده است. گمان می کند در این سفر می تواند ترامپ را با خود همراه کند. به ویژه که می بیند حرف و عمل ترامپ به تدریج در حال تغییر است. اردوغان احساس می کند که ترامپ در دیدار با رهبران خارجی تحت تاثیر آنها قرار می گیرد و با فاصله گرفتن از پیش داوری ها و اظهارات قبلی اش به خواسته های آنها تن می دهد، برای همین احتمال می دهد او نیز بتواند خواسته خود را بر ترامپ تحمیل کند.