تابستان‌هایی که برای آقای رئیس جمهور بد گذشتند

نویسنده: ماتیلده سیراد

دیپلماسی ایرانی: بازگشت از تعطیلات همیشه روزهای سختی را برای دولت ساخته است، به خصوص برای دولتی که می خواهد نشانه های مثبتی برای رای دهندگان بفرستد. دولت فرانسوا اولاند از سال 2012 با بحران های سیاسی اغلب سخت و طاقت فرسایی دست به گریبان بوده است. حالا پس از قضایای بورکینی، «امانوئل ماکرون» هم از بازگشت به کار سرباز زده است. وزیر سابق قدرتمند و جوان اقتصاد فرانسه با اعلام این که می خواهد «یک مرحله جدید» در دوران سیاسی اش را تجربه کند اولاند را تنها گذاشت. اگرچه «میشل ساپین» تنها 17 ساعت بعد جایگزین او شد اما اشاره ماکرون به «محدودیت های سیاسی سیستم» زخم بزرگی بر پیکر نحیف کابینه اولاند است. برای کابینه ای که می خواهد قدرتش را نشان دهد این استعفا پس از خروج جورج پائو لانگوین، وزیر برون مرزی فرانسه به بهانه رسیدگی به امور شخصی، بدنه کابینه اولاند را لاغر و لاغرتر می کند.

این ممکن است آخرین بازگشت فرانسوا اولاند به کاخ الیزه باشد و البته آسان ترینش نیست. متصور شدن جایگاهی قدرتمند برای اولاند در میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آتی فرانسه کار سختی است. سیاست مدار دست چپی فرانسه حالا هم در جناح راست و هم در جناح چپ کمپین های پرسروصدای مخالفان را پیش رو می بیند. دولت درباره پوشیدن بورکینی (لباس شنای زنان با حجاب اسلامی کامل) مشکلات بسیاری را متحمل شد و از آغاز آگوست به پایین ترین میزان محبوبیت رسید. در نهایت در زمینه اجتماعی، جنگ میان کشاورزان و گروه لبنیاتی لاکتالیس، و نارضیاتی شدید کشاورزان از اولاند و استفان لو فول، وزیر کشاورزی فرانسه ضربه آخر بود. اعتراف مانوئل والس، نخست وزیر فرانسه که گفت: «کشاورزی و صنعت دامداری در فرانسه به بحرانی رسیده که شدت و مدت آن بی سابقه است.» همه چیز را آشکار کرد. در این شرایط اولاند برنامه ریزی کرده تا از طریق شرکت در میزگرد «مواجهه دموکراسی با تروریسم» که 8 سپتامبر برگزار می شود به مرکز میدان بازی بازگردد. هواداران اولاند دوشنبه شب برای حمایت از او گرد هم آمدند اما استعفای سه شنبه مارون همه آن شادی ها را به سایه برد تا صداهای مخالف رئیس دولت از هر زمانی بلندتر باشد. تلاش اولاند برای بازسازی کابینه بیشتر به تضعیف دولتش انجامید و چشم انداز را برای انتخاب مجدد اولاند در انتخابات دسامبر تیره تر کرد. کابینه اولاند فارغ از حملات تروریستی و تهدیدهای امنیتی همواره در گردابی از مشکلات سیاسی پیش رفت که در تمامی 4 سال حضور او جریان داشت.

انفعال در 2015

در اواخر آگوست زمانی که قرار بود طرح دولت در رابطه با بهبود اقتصادی جواب دهد، موسسه INSEE رشد اقتصادی در سه ماه آخر فرانسه را صفر اعلام کرد؛ عددی فرسنگ ها دورتر از پیش بینی های دولت. وزیر کشاورزی در وسط این بحران بزرگ قرار داشت. این وزیر مرخصی تابستانی اش را کوتاه کرد و برای چندین هفته، تمام وزراتخانه را بسیج کرد تا قیمت گوشت را پایین بیاورد. «انفعال» سرتیتر حملات جمهوریخواهان به دولت بود. به خصوص بعد از انتشار آمار مرگ ومیر جاده ای (19,2درصد افزایش در ماه جولای نسبت به آمار جولای 2014) باد به تندی به پرچم مخالفان می وزید. موضوع داغ دیگر سپتامبر 2015 بود: پیدا کردن جانشینی برای فرانسوا ریبسمن که مجبور به ترک پستش به عنوان وزیر کار و بازگشت به شهرن دیژون بود.

2014 سیاه سیاه

از سر گذراندن جریان هایی که پیش از این گفته شد برای فرانسوا اولاند و دولیت سوسیالیست کار ساده ای نبود. اما تابستان فاجعه بار 2014 دورانی بسیار منفی بود که دولت بدون چاره اندیشی از آن تنها و تنها عبور کرد. اولین قسمت از سیلاب اخبار بد: عبور سیسیل دیولو، رهبر حزب سبزها از کابینه در 25 آگوست؛ وزیر شلوار جین پوش کابینه. خروج «آرنو مونتبورگ»، وزیر اقتصاد که پیشتر دنباله روی فرانسه را از سیاست ریاضت اقتصادی تحمیلی آلمان مورد انتقاد قرار داده بود. در پی او «بنوآ آمون»، وزیر آموزش ملی فرانسه اش نیز در اظهاراتی، سیاست اقتصادی و بودجه ای رییس جمهوری و نخست وزیر را مورد انتقاد قرار داد. «اورلی فیلیپتی»، وزیر فرهنگ نیز با اعلام حمایت از وزیران اقتصاد و آموزش ملی در نامه ای سرگشاده اعتراض و خروج خود را از ترکیب دولت اعلام کرد. سپس رسوایی جایگزین های کابینه: برای یک نمونه توماس تونود، سخنگوی وزرات امور خارجه، تنها پس از 9 روز به اتهام فرار مالیاتی مجبور به استعفا شد. محبوبیت اولاند به 13 درصد رسیده بود، پایین ترین عدد محبوبیت ثبت شده در تاریخ ریاست جمهوری های فرانسه.

رویای فرانسه 2025

تابستان سال 2013 دولت از پیگیری سیاست جدیدی خبر داد، سیاستی که فراسنه را برای سال 2025 آماده می کند. دولت برای این طرح سراسر تبلیغ و شعار مدت زیادی وقت صرف کرد. اما به محض ارائه، صدای مخالفان از هرسو بلند شد: «از خواب برخیزید، این برنامه برای کسانی است که رویاپردازی را دوست دارند بدون این که به نبود پایه ها وامکانات لازم فکر کنند.» اولین شماره جدول برنامه جدید آموزش و پرورش فرانسه ارائه شد و تقریبا تمامی مدارس از اجرای آن سرباز زدند. چهار وزیر با ارسال نامه ای سرگشاده به نخست وزیر از لزوم اجرای برنامه «گذار سبز» در فرانسه صحبت کردند و اوضاع محیط زیستی این کشور را به باد انتقاد گرفتند. سال ها از روز اول مدرسه فرانسوا اولاند می گذشت اما آغاز سال تحصیلی سال 2013 بدترین روز اولاند را رقم زد. انتشار عکسی از او در حالی که در جشن شروع مدرسه در برابر تخته سیاه ژست گرفته بود، بدترین شوخی ها را در شبکه های اجتماعی به بار آورد. «رئیس جمهوری که تازه می خواهد خواندن و نوشتن یاد بگیرد.» این شوخی ها نشان می داد تا چه اندازه دوران اولاند با پشت کردن مردم به او سخت خواهد بود.

اولین روزهای بد بعد از تعطیلات

اولاند در اولین بازگشت به قدرتش بعد از تعطیلات در تابستان 2012 به جدولی از روزنامه ها نگاه می کرد که در آن 16 درصد از محبوبیتش کاسته شده بود. حضور او در «فورت برگانکون»، محال اقامت رئیس جمهورهای جمهوریخواه به همراه والری تریروایلر به مذاق خیلی ها خوش نیامده بود. خیلی ها به او توصیه کردند که زندگی شخصی اش را در جیبش نگه دارد و بیشتر مراقب حریم خصوصی اش باشد. برای رئیس جمهوری که تازه قدرت را به دست گرفته بود تابستان 2012 بدترین شروع ممکن بود. ماجرایی که آغازش و نحوه جمع شدنش نشان می داد دوران رئیس جمهوری با روزهای سخت آغاز شده و همراه خواهد بود.

منبع: فیگارو / ترجمه: روزبه آرش

انتشار اولیه: چهارشنبه 10 شهریور 1395 / انتشار مجدد: چهارشنبه 24 شهریور 1395