چشمان نگران امریکا از نزدیکی فرانسه به اعراب

دیپلماسی ایرانی: سفر فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه به قطر برای شرکت در نشست رهبران شورای همکاری خلیج فارس به عنوان میهمان افتخاری، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تلاش فرانسه برای پیوستن به محور عربی برای مقابله با نفوذ روزافزون ایران در منطقه است. در عین حال بسیاری بر این اعتقادند که فرانسه موفق شده خلاء نبود امریکا در منطقه که در پی سیاست های منطقه ای باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده به وجود آمده است را پر کند. پاریس توانسته با عقد قراردادهای کلان نظامی با کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس جای پای تازه ای برای خود در منطقه ایجاد کند.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، آنها به مشارکت فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه در نشست مشورتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس اشاره می کنند و می گویند این حضور پیامی روشن به جامعه جهانی است مبنی بر این که پاریس با قدرت در کنار کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ایستاده است چه در دخالت آنها در اوضاع داخلی یمن که به حملات هوایی عربستان و متحدان عربش به این کشور انجامیده چه در مورد توافق هسته ای با ایران که اعراب به دنبال دریافت تضمین هایی هستند که ثابت کند نتایج توافق هسته ای به ضرر منافع کشورهای عربی تمام نخواهد شد. در عین حال فرانسه می خواهد این پیام را نیز بدهد که در حالی که کشورهای عربی شورای همکاری از امریکا گلایه دارند که آنها را در کش مکش های خاورمیانه و در برابر ایران تنها رها کرده و دست دوستی به سمت ایران دراز کرده است، فرانسه آمادگی دارد جای خالی امریکا را برای آنها پر کند.

از ابتدای حمله عربستان به یمن در چارچوب پیمان طوفان قاطع تا کنون مسئولان فرانسوی در سطوح مختلف سفرهای گوناگونی را به کشورهای منطقه عربی داشته اند تا به اعراب بفهمانند که نسبت به امنیت فردی و اجتماعی آنها بی تفاوت نیستند. در 12 آوریل رولان فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه به ریاض سفر کرد و ضمن دیدار با ملک سلمان، پادشاه عربستان و وزیر امور خارجه وقت، سعود الفیصل و امیر محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع فعلی حمایت فرانسه را از عملیات طوفان قاطع اعلام کرد.

روز یکشنبه گذشته نیز شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی با جان ایف لودریان، وزیر دفاع فرانسه دیدار کرد و درباره چگونگی همکاری های نظامی و دفاعی میان دو کشور و همچنین تحولات منطقه با وی به گفت و گو پرداخت.

فرانسه تلاش بسیاری دارد تا از آن چه کشورهای عربی اشتباهات کاخ سفید در برابر تحولات خاورمیانه می نامند، نهایت استفاده را ببرد و خود را میانجی گر دیپلماتیک مناسبی برای اعراب جا بزند. همچنین می خواهد از فرصت استفاده کند و به جای امریکا قراردادهای کلان تسلیحاتی با اعراب امضا کند. تازه ترین آنها قرارداد فروش جنگنده های رافائل به قطر بود که روز دوشنبه در سفر اولاند به دوحه با طرف قطری امضا شد. این در حالی است که فرانسه قرارداد سه میلیارد دلاری برای مسلح کردن ارتش لبنان با پول عربستان را نیز امضا کرده است. فرانسه امیدوار است با این قراردادها بتواند قراردادهای تسلیحاتی دیگری را نیز با کشورهای عربی امضا کند و انحصار امریکا و روسیه در فروش تسلیحات به کشورهای عربی را بشکند. این به آن معنا است که مسکو و واشنگتن پذیرفته اند ثقل تازه ای در موازنه های نظامی و سیاسی خاورمیانه به وجود آید. منابع آگاه به العرب گفتند که مذاکراتی میان فرانسه با عربستان در جریان است که به موجب آن پاریس موشک های ضد هوایی و رادارهای دریایی و هوایی به ریاض خواهد فروخت.

فرانسه در مذاکرات هسته ای 1+5 با ایران کمتر از همه کشورهای طرف مذاکره کننده به ویژه ایالات متحده به دنبال رسیدن به توافق نهایی با ایران است، به گونه ای که در طول مذاکرات بارها به صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران ابراز تردید کرد و تلاش کرد در روند مذاکرات سنگ اندازی کند که بعدا روشن شد این مواضع در هماهنگی کامل با طرف های عربی حوزه خلیج فارس اتخاذ شده است.

فرانسه در تحولات اخیر خاورمیانه و بهار عربی نیز با قدرت وارد شد و حتی در لیبی حاضر به مداخله نظامی شد و در همین کشور حتی به مبارزه با نیروهای تندرو برخواست و فعالیت آنها را تهدیدی برای امنیت کشورهای حوزه مدیترانه دانست.

فرانسه همچنین قرارداد تسلیحاتی با مصر امضا کرده است که به موجب آن 24 فروند جنگنده رافائل، ناو فریم و موشک های هوا به هوا به قاهره تحویل خواهد داد. هدف از عقد این قرارداد تسلیحاتی حمایت از ارتش مصر در مبارزه با تروریسم در صحرای سینا و همچنین تقویت قاهره در حمایت از امنیت منطقه چه در مبارزه با تروریسم در لیبی چه پشتیبانی از مصر در کشتیرانی دریای سرخ اعلام شده است.

برخی تحلیلگران بر این اعتقادند که ایالات متحده با نگرانی نزدیکی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به فرانسه را نظاره می کند، به ویژه بعد از عقد قراردادهای تسلیحاتی پاریس با این کشورها آن هم در حالی که رهبران عرب قرار است به زودی با باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا در کمپ دیوید دیدار کنند تا به دنبال آن یخ روابط میان دو طرف آب شود. اما امریکا نمی خواهد تا آن موقع صبر کند، برای همین جان کری، وزیر امور خارجه امریکا روز چهارشنبه رهسپار ریاض خواهد شد تا در کنار دیدار با مقام های عربستانی با همتایان عربش در شورای همکاری نیز دیدار کند. روشن است که هدف از این سفر جلوگیری از برخورد فرانسه و امریکا در نزدیکی به کشورهای عربی است.

ماری هارف، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا گفته است که سفر کری به ریاض در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه انجام خواهد شد و طی آن با رهبران عربستانی دیدار خواهد کرد و درباره آخرین تحولات امنیتی منطقه بحث و تبادل نظر خواهد کرد.

انتظار می رود که کری نگرانی اعراب در پی اظهارات اخیر اوباما که اعراب آن را گرایش او به ایران قلمداد کردند و برداشت کردند که او از کشورهای عربی می خواهد که قدرت ایران را به رسمیت بشناسند، رفع کند.

واشنگتن به تازگی اعلام کرده است که برای رفع نگرانی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس آمادگی دارد سلاح های بیشتری به آنها به خصوص به عربستان بفروشد.

ترجمه: سید علی موسوی خلخالی